Facebook

Jak szukać?»

Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Prawo pracy  »  Inne zagadnienia  »   Zwolnienie od pracy na dziecko do lat 14
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Zwolnienie od pracy na dziecko do lat 14

Gazeta Podatkowa nr 25 (1482) z dnia 26.03.2018
Ewa Madejek

Jednym z uprawnień pracowników związanych z rodzicielstwem jest zwolnienie od pracy na dziecko do lat 14. Od dwóch lat pracownicy mogą z niego skorzystać w dniach lub w godzinach. Od 2018 r. z możliwości godzinowego wykorzystania zwolnienia na dziecko zostali wyłączeni nauczyciele. Przy czym wszyscy pracownicy związani są terminem udzielenia tego zwolnienia.

Udzielanie zwolnienia uprawnionym

Zwolnienie od pracy z tytułu wychowywania przynajmniej jednego dziecka w wieku do lat 14 przysługuje pracownikowi (art. 188 K.p.). Może z niego skorzystać zarówno biologiczny rodzic dziecka, jak też adopcyjny czy opiekun prawny.

Dla nabycia prawa do omawianego zwolnienia nie ma znaczenia status współmałżonka. Nie musi on być pracownikiem, ale np. może prowadzić własną działalność, czy też w ogóle nie pracować albo korzystać z urlopu macierzyńskiego, rodzicielskiego czy wychowawczego. Jeśli oboje rodzice lub opiekunowie dziecka są zatrudnieni, z wymienionego uprawnienia może skorzystać jedno z nich (art. 1891 K.p.). Mogą się również tym uprawnieniem podzielić.

Od 2 stycznia 2016 r. zwolnienie na dziecko do lat 14 pracownicy mogą wykorzystać w dniach albo w godzinach, w wymiarze 2 dni albo 16 godzin, zachowując przy tym prawo do wynagrodzenia (przykład 1). O sposobie wykorzystania tego wolnego od pracy w wymiarze dni lub godzin decyduje pracownik w pierwszym wniosku złożonym w danym roku kalendarzowym, ze skutkiem na cały ten rok. W nowym roku pracownik może zdecydować o innym sposobie wykorzystania zwolnienia.

W przypadku pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy zwolnienie godzinowe ustala się proporcjonalnie do jego wymiaru czasu pracy. Przy czym niepełną godzinę zwolnienia zaokrągla się w górę do pełnej godziny.

Zwolnienie to, bez względu na liczbę posiadanych dzieci, wynosi 2 dni albo 16 godzin. Przy czym pracownik może skorzystać z tego zwolnienia do czasu ukończenia 14 lat przez najmłodsze z dzieci.

Przy wykorzystaniu zwolnienia od pracy w dniach pracownik ma dwa dni wolne, bez względu na to, po ile godzin pracy w danym dniu miał zaplanowane w rozkładzie czasu pracy. W zależności od systemu czasu pracy, w jakim jest zatrudniony pracownik, jeden dzień wolnego może przypadać na dzień pracy 8-godzinnej, 12-godzinnej, 16-godzinnej czy nawet 24-godzinnej. Natomiast korzystanie z godzinowego zwolnienia na dziecko pozwala nawet na 16 godzin wolnych w różnych dniach, przy "wybieraniu" po 1 godzinie zwolnienia.

Dni wolne od pracy na opiekę nad dzieckiem udzielane są na wniosek pracownika, w którym wskazuje on termin wykorzystania tego wolnego.

Zwolnienie dla nauczycieli

W latach 2016-2017 nauczyciele, tak samo jak pracownicy świadczący pracę na podstawie stosunku pracy, mogli korzystać ze zwolnienia na dziecko do lat 14 w dniach albo w godzinach. Od 1 stycznia 2018 r. kwestia tego zwolnienia została odrębnie uregulowana dla tej grupy zatrudnionych. Jak stanowi art. 67e Karty Nauczyciela (Dz. U. z 2017 r. poz. 1189 ze zm.), nauczycielowi wychowującemu przynajmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy w wymiarze 2 dni, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Jeżeli oboje rodzice lub opiekunowie dziecka są zatrudnieni, z wymienionego uprawnienia może korzystać jedno z nich.

Obecnie więc nauczyciel może wykorzystać zwolnienie na dziecko do lat 14 tylko w dniach.

Opieka przy niższych normach

Przepis art. 188 K.p. reguluje zwolnienie od pracy na dziecko do lat 14 dla pracowników pełnoetatowych i zatrudnionych na część etatu. Nie odnosi się przy tym do obowiązujących pracownika norm czasu pracy, a określa sytuacje, w których należy godzinowy wymiar tego zwolnienia obniżyć.

Zatem pracownicy, których obowiązują niższe normy czasu pracy (jak np. niepełnosprawni o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności czy pracownicy medyczni), również mają prawo do zwolnienia od pracy na dziecko w wieku do 14 lat w wymiarze 2 dni albo 16 godzin (przykład 2). Tylko zatrudnienie na część etatu wpływa na obniżenie godzinowego zwolnienia na dziecko proporcjonalnie do wielkości etatu.

Potwierdza to stanowisko Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Resort pracy w piśmie udostępnionym naszemu Wydawnictwu 8 listopada 2016 r. stwierdził, że: "(...) Kodeks pracy nie przewiduje (...) przeliczania wymiaru tego zwolnienia (na dziecko do lat 14 - przypis red.) na godziny zależnie od dobowej normy czasu pracy, obowiązującej pracownika".

Przykład 1

Pracownik jest zatrudniony w systemie równoważnym, w wariancie podstawowym i zasadniczo wykonuje pracę po 12 godzin na dobę. Korzysta on z uprawnienia do dni wolnych na dziecko do lat 14.

W 2018 r. wystąpił z wnioskiem o 1 dzień zwolnienia na dziecko w terminie 30 marca br., w którym to dniu ma pracować przez 12 godzin. W bieżącym roku będzie mógł skorzystać z jeszcze jednego dnia wolnego, niezależnie od liczby godzin pracy przypadających w tym dniu zgodnie z rozkładem czasu pracy.


Przykład 2

Pracownik niepełnosprawny w stopniu umiarkowanym świadczy pracę w skróconych normach, tj. 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo w ramach pełnego etatu. Wychowuje on dziecko w wieku 12 lat i korzysta ze zwolnienia na dziecko do lat 14.

W 2018 r. złożył wniosek o korzystanie z wymienionego zwolnienia w wymiarze godzinowym, co daje mu uprawnienie do 16 godzin wolnego. Od początku bieżącego roku wykorzystał je w ten sposób: w styczniu 3 godziny, w lutym 3 godziny i w marcu 2 godziny. Do końca roku pozostało mu jeszcze 8 godzin zwolnienia na dziecko do lat 14, tj. 16 godz. - 3 godz. - 3 godz. - 2 godz.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2018 r. poz. 108 ze zm.)

Więcej na ten temat w zasobach płatnych:

Inne zagadnienia - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.