Facebook

Jak szukać?»

Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Prawo pracy  »  Inne zagadnienia  »   Zaliczenie do stażu okresu pracy w gospodarstwie rolnym rodziców
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Zaliczenie do stażu okresu pracy w gospodarstwie rolnym rodziców

Ubezpieczenia i Prawo Pracy nr 24 (450) z dnia 10.12.2017

Pracownik samorządowy przedłożył pracodawcy zaświadczenie z gminy z 2014 r. potwierdzające, iż jego rodzice posiadali gospodarstwo rolne i opłacali składkę do KRUS. Do tego dokumentu dołączył oświadczenie, jakie złożył w gminie celem udowodnienia pracy w gospodarstwie w okresie od 8 lipca 1976 r. do 31 stycznia 1982 r., zeznania świadków potwierdzające pracę, a także potwierdzenie zameldowania na pobyt stały w miejscowości jego prowadzenia. W dniu objęcia gospodarstwa pracownik ukończył 16 lat. Czy okres pracy na roli podlega zaliczeniu do stażu pracy uprawniającego do nagrody jubileuszowej?

Zgodnie z art. 36 ust. 2 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. z 2016 r. poz. 902 z późn. zm.), dalej ustawy, pracownikowi samorządowemu przysługuje wynagrodzenie zasadnicze, dodatek za wieloletnią pracę, nagroda jubileuszowa oraz jednorazowa odprawa w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy oraz dodatkowe wynagrodzenie roczne na zasadach określonych w odrębnych przepisach.

Do okresów pracy uprawniających do dodatku za wieloletnią pracę, nagrody jubileuszowej i jednorazowej odprawy w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy wlicza się wszystkie poprzednio zakończone okresy zatrudnienia oraz inne, jeżeli z mocy odrębnych przepisów podlegają one wliczeniu do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze (art. 38 ust. 5 ustawy).

Ważne: Ustalając staż jubileuszowy pracownika samorządowego, należy zsumować wszystkie poprzednio zakończone okresy zatrudnienia i doliczyć do nich tzw. powszechne okresy zaliczalne, a więc okresy inne niż pozostawanie w zatrudnieniu, które są uwzględniane w stażu pracy w zakresie uprawnień pracowniczych.

Jednym z takich okresów jest okres pracy w gospodarstwie rolnym. Tak wynika z ustawy z dnia 20 lipca 1990 r. o wliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy (Dz. U. nr 54, poz. 310), dalej ustawy o pracy w gospodarstwie rolnym. Zgodnie z art. 1 tej ustawy, ilekroć przepisy prawa lub postanowienia układu zbiorowego pracy albo porozumienia w sprawie zakładowego systemu wynagradzania przewidują wliczanie do stażu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownika wynikające ze stosunku pracy, okresów zatrudnienia w innych zakładach pracy, do stażu tego wlicza się pracownikowi także:

  • okresy prowadzenia indywidualnego gospodarstwa rolnego lub pracy w takim gospodarstwie, prowadzonym przez współmałżonka,
     
  • przypadające przed dniem 1 stycznia 1983 r. okresy pracy po ukończeniu 16. roku życia w gospodarstwie rolnym prowadzonym przez rodziców lub teściów, poprzedzające objęcie tego gospodarstwa i rozpoczęcie jego prowadzenia osobiście lub wraz ze współmałżonkiem,
     
  • przypadające po dniu 31 grudnia 1982 r. okresy pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym w charakterze domownika w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin.

Okresów tych nie można uwzględnić w stażu pracy, jeżeli dany przepis czy postanowienie pozwala zaliczać tylko okresy:

  • zatrudnienia w danym zakładzie pracy, albo
     
  • w określonej branży albo
     
  • na określonych stanowiskach lub
     
  • pracy wykonywanej w szczególnych warunkach.

W sytuacji opisanej w pytaniu wystąpić mógł drugi z wymienionych wyżej przypadków, tj. przypadający przed 1 stycznia 1983 r. okres pracy po ukończeniu 16. roku życia w gospodarstwie rolnym prowadzonym przez rodziców, poprzedzający objęcie tego gospodarstwa i rozpoczęcie jego prowadzenia osobiście lub wraz ze współmałżonkiem. Oczywiście, jeśli spełnione zostaną wskazane w nim warunki. Przy czym ustawa o pracy w gospodarstwie rolnym nie uzależnia możliwości wliczania okresu pracy w gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy od wymiaru czasu poświęconego na tę pracę. Oznacza to, iż można zaliczyć okres pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym, który był łączony z nauką w stacjonarnej lub wieczorowej szkole ponadpodstawowej albo w szkole wyższej. Nie można dokonać natomiast takiego zaliczenia, jeżeli pracownik pobierał naukę w szkole poza miejscem zamieszkania i np. mieszkał w internacie albo w domu studenckim. Przyjąć bowiem należy, iż w takiej sytuacji nie miał możliwości wykonywania pracy w gospodarstwie.

Obok pracy po ukończeniu 16. roku życia w gospodarstwie rolnym prowadzonym przez rodziców, osoba ubiegająca się o zaliczenie tego okresu do pracowniczego stażu pracy, powinna spełnić ponadto przesłankę objęcia tego gospodarstwa i rozpoczęcie jego prowadzenia osobiście lub ze współmałżonkiem. Przy czym, jak uznał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 13 czerwca 2012 r. (sygn. akt II SA/Wa 314/12): "(...) »objęcie« w rozumieniu przepisów ustawy oznacza »bezpośrednie objęcie«. Natomiast przez pojęcie »prowadzenia gospodarstwa rolnego« należy uznać (...) samodzielną lub przy pomocy innych osób (bliskich, pracowników najemnych) faktyczną pracę w gospodarstwie rolnym, wykonywaną na własny rachunek w charakterze właściciela bądź posiadacza w rozumieniu art. 336 Kodeksu cywilnego, a faktyczna praca w gospodarstwie to nie tylko osobista, fizyczna praca w polu, ale także organizowanie pracy, zarządzanie gospodarstwem, decydowanie o rodzaju produkcji. (...) posiadanie gospodarstwa rolnego nie jest tożsame z jego prowadzeniem, tj. z bezpośrednią pracą na nim. (...)".

Ważne: Okres pracy w gospodarstwie rolnym rodziców albo teściów może zostać pracownikowi zaliczony do stażu pracy pod warunkiem, że gospodarstwo to nie tylko objął, ale i prowadził je (pracował na nim bezpośrednio) osobiście albo ze współmałżonkiem.

Powyższe potwierdza wyrok Sądu Najwyższego z 11 czerwca 1997 r. (sygn. akt I PKN 200/97, OSNP 1998/10/295).

Zwracamy uwagę! Z przepisu art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o pracy w gospodarstwie rolnym nie wynika, że objęcie gospodarstwa musi nastąpić bezpośrednio po okresie pracy w gospodarstwie rolnym prowadzonym przez rodziców lub teściów. Może nastąpić także w trakcie jej świadczenia albo po dłuższej (nawet wieloletniej) przerwie. Sąd Najwyższy w wyroku z 16 grudnia 1994 r. (sygn. akt I PRN 115/94, OSNP 1995/16/205) uznał bowiem, że: "Wyrażeniom użytym w art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 1990 r. (...) należy przypisać taki sens, że pojęcie »objęcia« gospodarstwa oznacza także objęcie części gospodarstwa rolnego mogącej według kryteriów formalnych stanowić gospodarstwo rolne, zaś zwrot »okresy pracy... poprzedzające objęcie... gospodarstwa« mieści w sobie dopuszczalność przerwy między pracą w gospodarstwie rolnym rodziców lub teściów a objęciem i rozpoczęciem jego prowadzenia przez osobę zainteresowaną. Przedmiotem objęcia i prowadzenia musi być natomiast gospodarstwo rolne należące do rodziców lub teściów.".

Ustawa o pracy w gospodarstwie rolnym nie wymaga też, aby po objęciu gospodarstwa jego prowadzenie musiało trwać przez określony czas, a w szczególności, aby miało charakter długotrwały. Zaliczeniu może więc podlegać okres pracy u rodziców, po którym nastąpiło formalne objęcie tego gospodarstwa, także w sytuacji kiedy dalsze jego prowadzenie było krótkotrwałe.

Z pytania nie wynika czy pracownik spełnił wszystkie wymagane przez ustawę warunki np. czy miał ukończone 16 lat w okresie swojej pracy na roli oraz czy po objęciu gospodarstwa prowadził je choćby przez krótki czas. O ile przy tym spełnienie pierwszego z nich pracodawca znając datę urodzenia pracownika jest w stanie ustalić samodzielnie, o tyle drugi wymaga już udowodnienia przez samego zainteresowanego. A zatem w opisanym stanie faktycznym pracodawca nie może wskazanego okresu zaliczyć do pracowniczego stażu pracy, chyba że pracownik zadba o prawidłowe i zgodne z ustawą potwierdzenie spełnienia przez siebie wszystkich wymaganych przesłanek.

Pracownik aby udowodnić okres pracy w gospodarstwie, ma obowiązek przedłożyć zaświadczenie z właściwego urzędu gminy. Jest to dokument wydawany w postępowaniu regulowanym przepisami Kodeksu postępowania administracyjnego. Zaświadczenie to może być wydane przez urząd gminy wyłącznie w oparciu o posiadane przez niego dokumenty, a nie np. o zeznania świadków, a tym bardziej oświadczenia osoby zainteresowanej.

W sytuacji, gdy urząd gminy nie dysponuje dokumentami uzasadniającymi wydanie zaświadczenia o pracy zainteresowanej osoby w indywidualnym gospodarstwie rolnym, ma obowiązek zawiadomić ją o tej okoliczności na piśmie (art. 3 ust. 2 ustawy o pracy w gospodarstwie rolnym). Odpowiedź z urzędu gminy uprawnia pracownika do udowodnienia w zakładzie pracy okresów pracy w gospodarstwie rolnym przy zastosowaniu innych środków dowodowych.

Pracownik z pytania powinien zatem wystąpić do gminy z wnioskiem o wydanie takiego zaświadczenia. Jeśli już to uczynił i urząd odmówił, obowiązany jest postanowienie o odmowie jego wydania przedstawić pracodawcy łącznie z innymi dowodami potwierdzającymi jego pracę na roli. Ich ocena należy wyłącznie do pracodawcy. Jeśli uzna je za mało wiarygodne lub niewystarczające, może odmówić uwzględnienia wskazywanego przez pracownika okresu w stażu pracy. Wówczas, pracownik ma prawo dochodzić tego przed sądem pracy, np. żądając określonego świadczenia, którego nabycie uzależnione jest od doliczenia do stażu pracy tego okresu.

Więcej na ten temat w zasobach płatnych:

Inne zagadnienia - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.