Podczas swojego życia mój ojciec spisał kilka testamentów. Informował nas o ich treści. W każdym kolejnym z reguły uchylał ważność poprzedniego dokumentu. Kilka dni przed śmiercią poprzekreślał wszystkie swoje testamenty w tym ten ostatni. Czy mimo to muszę przedkładać te dokumenty do sądu, skoro wiem, że są nieważne?
TAK. Czytelnik nie jest bowiem podmiotem uprawnionym do oceny prawnej czy testament jest ważny, czy został skutecznie przez spadkodawcę unieważniony. Każda osoba, która posiada testament, ma prawny obowiązek niezwłocznego złożenia dokumentu w sądzie spadku, jak tylko dowie się o śmierci spadkodawcy-testatora. Testamentu nie trzeba składać do sądu, jeśli został on złożony u notariusza. Stanowi o tym art. 646 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego (Dz. U. z 1964 r. nr 43, poz. 296 ze zm.). Co więcej, zgodnie z orzecznictwem posiadacz testamentu ma obowiązek złożyć dokument, bez względu na to, w jakim jest on stanie oraz kiedy i w jakich okolicznościach został spisany. Dotyczy to także takiego testamentu, w którym spadkodawca zamieścił zapis, iż pozbawia go ważności (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 25 czerwca 2003 r., sygn. akt III CZP 14/03).
Tym samym "przekreślenie" testamentów przez ojca Czytelnika nie zwalnia go z obowiązku przedłożenia wszystkich posiadanych dokumentów. Pamiętać trzeba, że kto bezzasadnie uchyla się od wykonania powyższego obowiązku, ponosi odpowiedzialność za wynikłą stąd szkodę. Nieujawnienie testamentu w terminie może bowiem znacznie opóźnić przeprowadzenie postępowania w sprawie stwierdzenia nabycia spadku bądź doprowadzić do konieczności wszczęcia w przyszłości kolejnego postępowania, gdy testament się "odnajdzie". Ponadto sąd spadku może nałożyć na uchylającego się grzywnę.
Po otrzymaniu dokumentu sąd albo notariusz otwiera i ogłasza testament, gdy ma dowód śmierci spadkodawcy. O terminie otwarcia i ogłoszenia nie zawiadamia się osób zainteresowanych, jednakże mogą one być obecne przy tej czynności. Jeśli istnieje kilka testamentów, otwiera się je i ogłasza wszystkie, a na każdym z nich czyni się wzmiankę o innych (art. 650 K.p.c.). W protokole otwarcia i ogłoszenia testamentu opisuje się jego stan zewnętrzny oraz wymienia się jego datę, datę założenia i osobę, która testament złożyła. Na testamencie zamieszcza się datę otwarcia i ogłoszenia. O dokonanym otwarciu i ogłoszeniu testamentu sąd spadku albo notariusz zawiadamia w miarę możności osoby, których rozrządzenia testamentowe dotyczą, oraz wykonawcę testamentu i kuratora spadku. Testament wraz z protokołem otwarcia i ogłoszenia przechowuje się w sądzie spadku, chyba że został złożony u notariusza.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
