Mój schorowany ojciec chce spisać testament. Jest bardzo słaby, choć jest w pełni władz umysłowych. Czy można ojcu pomóc spisać testament? Jeśli tak, to jakie są granice takiej pomocy, aby nikt później nie kwestionował ważności tego dokumentu?
Osoba trzecia może pomóc osobie starszej czy chorej spisać testament własnoręczny, jednakże ta pomoc nie może przerodzić się w "wyręczenie" spadkodawcy z osobistego wykonania tej czynności.
Każda osoba pełnoletnia, posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych, ma prawo sporządzić tzw. testament holograficzny, określany również jako testament własnoręczny. Dla ważności tego testamentu wymaga się, aby spadkodawca spisał go w całości własnoręcznie, podpisał i opatrzył datą. Testator musi zawsze pamiętać o tym, aby cały dokument był napisany ręcznie. Nieważny będzie dokument, który zostanie wydrukowany i jedynie podpisany przez spadkodawcę czy też spisany przez inną osobę. Powyższy wymóg wynika z założenia, że znacznie trudniej jest sfałszować całe pismo, niż tylko sam podpis. Ponadto pismo, które zostało spisane własną ręką wykazuje indywidualne cechy testatora (a więc osoby spisującej swą ostatnią wolę), umożliwiając tym samym identyfikację jego autora.
Prawo nie zabrania, aby przy czynności spisywania testamentu przez spadkodawcę były obecne osoby trzecie, jak również, aby te osoby pomagały spadkodawcy w skutecznym i prawidłowym wyrażeniu swojej ostatniej woli. Ich pomoc może polegać np. na przytrzymaniu kartki papieru, na której spisywana jest ostatnia wola, czy nawet na podtrzymywaniu ręki testatora, który sam nie jest już w stanie utrzymać pióra (ale musi być w stanie "pisać").
Pomoc ze strony osób trzecich nie może wpłynąć na swobodę sporządzania testamentu. Gdyby zdarzyło się, że osoba trzecia nie tylko (nie tyle) pomagała utrzymać pióro, lecz wodziła ręką testatora, a więc sama pisała poszczególne słowa, mamy do czynienia z tzw. testamentem napisanym "ręką wodzoną". Taki dokument jest nieważny, gdyż nie można uznać, że spadkodawca wyraził swoją ostatnią wolę w sposób całkowicie swobodny.
Jeśli Czytelnik ma wątpliwości czy zakres dozwolonej pomocy przy pisaniu testamentu przez jego ojca umożliwi mu skuteczne wyrażenie ostatniej woli w tej formie, powinien zaproponować ojcu spisanie testamentu w formie aktu notarialnego. W takim przypadku to notariusz przygotuje całą treść testamentu (akt notarialny), a ojciec Czytelnika będzie musiał dokument jedynie podpisać. Niewątpliwie taki testament jest bardzo bezpieczny, gdyż rejent czuwa nad tym, aby wszelkie wymogi formalne były zachowane.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
