Facebook

Jak szukać?»

Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Podatki  »  Procedura podatkowa  »   Kiedy egzekucja (nie) wpływa na przedawnienie podatku?
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Kiedy egzekucja (nie) wpływa na przedawnienie podatku?

Gazeta Podatkowa nr 47 (1504) z dnia 11.06.2018
Małgorzata Żujewska

Urząd skarbowy może zająć na spłatę zaległości podatkowej cały majątek podatnika. Każde zajęcie, o którym podatnik zostanie powiadomiony, przerywa bieg terminu przedawnienia egzekwowanego podatku. Taki skutek nie następuje jednak, gdy egzekucja jest prowadzona w oparciu o rozstrzygnięcie, które okaże się błędne.

Zajęcie mienia

Podatek nieuiszczony w terminie jest zaległością podatkową. Urząd skarbowy może dochodzić jego spłaty w trybie egzekucyjnym.

Podatnik odpowiada całym swoim majątkiem za podatki wynikające ze zobowiązań podatkowych. Urząd skarbowy może zająć konta bankowe, wierzytelności pieniężne, ruchomości, nieruchomości itp. Osoba prowadząca indywidualną działalność gospodarczą musi liczyć się ze skierowaniem egzekucji zarówno do mienia firmowego, jak i prywatnego.

Podatnik, który jest w związku małżeńskim, odpowiada za zobowiązania podatkowe majątkiem osobistym oraz majątkiem wspólnym swoim i małżonka. Majątek wspólny tworzą przedmioty majątkowe nabyte przez jednego lub oboje małżonków w czasie trwania wspólności majątkowej. Wspólne są m.in. pobrane pensje, dochody z działalności gospodarczej, dochody z majątku wspólnego. Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością stanowią majątek osobisty każdego z małżonków. Zalicza się do niego m.in. przedmioty majątkowe nabyte przed zawarciem małżeństwa, prawa autorskie, darowizny, spadki. Wszystko, co małżonkowie posiadają, może być zajęte na spłatę zaległości w podatku dochodowym wynikającym z łącznego opodatkowania ich dochodów. Odpowiadają bowiem za niego solidarnie. Każdy z nich ma prawo i obowiązek uregulować całą kwotę.

Przerwanie terminu

Działania egzekucyjne pozwalają wydłużyć bieg terminu przedawnienia podatku.

Przedawnienie zobowiązania podatkowego następuje zasadniczo po 5 latach, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. Zastosowanie środka egzekucyjnego (zajęcie składnika majątku), o którym podatnik został zawiadomiony, powoduje jednak przerwanie biegu terminu przedawnienia. Stanowi tak art. 70 § 4 Ordynacji podatkowej. Przerwanie biegu terminu przedawnienia oznacza, że liczy się go od początku w związku z działaniami egzekucyjnymi bez względu na to, ile czasu upłynęło do momentu ich podjęcia. Termin ten zaczyna biec na nowo od dnia następującego po dniu, w którym zastosowano środek egzekucyjny. Obie wspomniane czynności, tj. zastosowanie środka egzekucyjnego oraz zawiadomienie o tym podatnika, mogą być dokonane w kilku- czy kilkunastodniowym odstępie, ale muszą nastąpić przed upływem terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego.

Przerwanie biegu terminu przedawnienia podatku następuje za każdym razem, gdy dojdzie do zastosowania środka egzekucyjnego, a podatnik zostanie o tym poinformowany. Nie ma ograniczenia, że taki efekt osiąga się w przypadku tylko pierwszego środka egzekucyjnego, a przy kolejnych nie. Termin przedawnienia może więc wydłużyć się o wielokrotność 5-letniego okresu.

Bezpodstawne zajęcie

Postępowanie egzekucyjne jest niejednokrotnie prowadzone bezpodstawnie, ale zanim podatnik zdoła to udowodnić, urząd skarbowy zajmuje jego mienie. Powstaje wówczas pytanie o skuteczność zastosowanych środków egzekucyjnych pod kątem przerwania biegu terminu przedawnienia.

NSA w dwóch uchwałach orzekł, że jeżeli egzekucja jest prowadzona w oparciu o rozstrzygnięcie, które okaże się błędne, zastosowane środki egzekucyjne nie powodują przerwania biegu terminu przedawnienia dochodzonego zobowiązania podatkowego. W uchwale z dnia 28 kwietnia 2014 r., sygn. akt I FPS 8/13, wypowiedział się w ten sposób o skutkach uchylenia postanowienia o nadaniu nieostatecznej decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności. Uchylenie tego postanowienia sprawia, że wynikające z decyzji zobowiązanie podatkowe nie jest wymagalne. Postępowanie egzekucyjne prowadzone w oparciu o ten rygor podlega więc umorzeniu, czego następstwem jest uchylenie skutków prawnych podjętych czynności egzekucyjnych, także w zakresie przerwania biegu terminu przedawniania zobowiązania podatkowego. W uchwale z dnia 26 lutego 2018 r., sygn. akt I FPS 5/17 NSA orzekł natomiast, że uchylenie ostatecznej decyzji określającej wysokość zobowiązania podatkowego i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania unicestwia skutek zastosowania środków egzekucyjnych w postaci przerwania biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego. Zastosowanie środka egzekucyjnego w celu pobrania kwoty stanowiącej ostatecznie nienależny podatek nie może powodować przerwania biegu terminu przedawnienia.

Zasadnicze przesłanie tych uchwał sprowadza się do tego, że podatnik nie może ponosić negatywnych konsekwencji wydania wadliwego aktu administracyjnego: decyzji, postanowienia o nadaniu rygoru natychmiastowej wykonalności, tytułu wykonawczego itp. Przyjęcie odmiennego stanowiska oznaczałoby przyzwolenie na premiowanie urzędników za bezprawne działania.

Środki egzekucyjne stosowane w dochodzeniu należności pieniężnych to zajęcie:

- pieniędzy,
- wynagrodzenia za pracę,
- świadczeń z zaopatrzenia emerytalnego oraz ubezpieczenia społecznego, a także renty socjalnej,
- rachunków bankowych,
- praw z instrumentów finansowych w rozumieniu przepisów o obrocie instrumentami finansowymi, zapisanych na rachunku papierów wartościowych lub innym rachunku, oraz wierzytelności z rachunku pieniężnego służącego do obsługi takich rachunków,
- papierów wartościowych niezapisanych na rachunku papierów wartościowych,
- weksla,
- autorskich praw majątkowych i praw pokrewnych oraz praw własności przemysłowej,
- udziału w spółce z o.o.,
- pozostałych praw majątkowych i wierzytelności pieniężnych,
- ruchomości,
- nieruchomości.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r. poz. 800 ze zm.)

Więcej na ten temat w zasobach płatnych:

Procedura podatkowa - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.