Podatkowe rozliczenie udzielania korepetycji

Odpłatne lekcje na godziny są sposobem na zdobycie dodatkowych profitów, stosowanym zwłaszcza przez czynnych zawodowo i emerytowanych nauczycieli oraz studentów. W zależności od charakteru czynności wykonywanych przez korepetytora, stopnia ich zorganizowania, częstotliwości oraz wysokości uzyskiwanego tą drogą wynagrodzenia, udzielanie korepetycji może być opodatkowane w ramach działalności gospodarczej, działalności nierejestrowej lub działalności wykonywanej osobiście.

Korepetycje jako usługi świadczone przez firmę

Definicję działalności gospodarczej zawiera art. 5a pkt 6 ustawy o pdof (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.). Zgodnie z tym przepisem aktywność zarobkowa podatnika może być uznana za działalność gospodarczą, gdy jest prowadzona we własnym imieniu, bez względu na rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły. Jeżeli udzielanie korepetycji posiada te cechy, wówczas korepetytor będzie uzyskiwać przychody w ramach źródła, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza. Do wyboru ma obecnie jedną z trzech form opodatkowania: według skali podatkowej, podatek liniowy oraz ryczałt ewidencjonowany. Ze względu na mnogość uwarunkowań rozstrzygnięcie, która z nich jest korzystniejsza, musi odbywać się na podstawie konkretnych danych.

Warto jednak dodać, że w dwóch pierwszych przypadkach podstawą opodatkowania jest dochód, czyli nadwyżka przychodów nad kosztami ich uzyskania. Natomiast podstawę opodatkowania przy ryczałcie ewidencjonowanym stanowi przychód. Ta forma rozliczenia z fiskusem była niegdyś dostępna tylko dla nauczycieli w ramach wykonywanego przez nich wolnego zawodu. Obecnie przychody z udzielania korepetycji, objęte kodem PKD 85.59 "Pozostałe pozaszkolne formy edukacji, gdzie indziej niesklasyfikowane", mogą być opodatkowane atrakcyjną stawką ryczałtu w wysokości 8,5%.

Natomiast od 2022 r. przedsiębiorcy rozpoczynający działalność lub planujący zmiany w zakresie jej opodatkowania nie mogą już skorzystać z karty podatkowej.

Korepetycje na niewielką skalę

Jeżeli udzielanie lekcji na godziny jest poboczną formą zarobkowania, która nie generuje znacznych przychodów, warto rozważyć opcję tzw. działalności nierejestrowej, uwolnionej od uciążliwych obowiązków administracyjnych i obciążeń publicznoprawnych. W myśl art. 5 ust. 1 Prawa przedsiębiorców (Dz. U. z 2023 r. poz. 221 ze zm.) nie stanowi działalności gospodarczej działalność wykonywana przez osobę fizyczną, której przychód należny z tej działalności nie przekracza w żadnym miesiącu 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę i która w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywała działalności gospodarczej. W związku z tym, że minimalne wynagrodzenie ma w 2024 r. dwie wartości: od stycznia do czerwca - 4.242 zł i od lipca do grudnia - 4.300 zł, wystąpią również dwa limity przychodów z działalności nierejestrowej: 3.181,50 zł oraz 3.225 zł.

Za przychód z działalności nierejestrowej uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. Jego podatkowe rozliczenie następuje w ramach tzw. innych źródeł przychodów (art. 20 ust. 1ba ustawy o pdof). W kalkulacji podatku można ująć koszty uzyskania przychodu, a zatem opodatkowaniu podlega nie przychód (którego wysokość jest jedynie wyznacznikiem możliwości skorzystania z formuły działalności nierejestrowej) a dochód.

Kosztami podatkowymi korepetytora będą wydatki poniesione w związku z wykonywaną działalnością, np. zakup materiałów dydaktycznych, podręczników, stosownego oprogramowania, kosztów energii lub dojazdu do uczniów. Nakłady te, podobnie jak przychody, powinny być udokumentowane. W trakcie roku korepetytorzy nie są zobligowani do wpłaty zaliczek na podatek. Przychody uzyskane z działalności nierejestrowej wykazuje się dopiero w zeznaniu PIT-36, a obliczony dochód łączy się z pozostałymi dochodami opodatkowanymi według skali.

Korepetycje doraźne

Zgodnie z treścią art. 5b ust. 1 ustawy o pdof za działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

• odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności,
• są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego te czynności,
• wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością.

Jeżeli zatem korepetytor dostosowuje swoją działalność edukacyjną do wymagań ucznia, uwzględniając jego zapotrzebowania na wiedzę, indywidualnie uzgadniając terminy kolejnych lekcji, akceptując zaproponowane miejsce nauki, a ponadto nie bierze odpowiedzialności za rezultat swoich starań, to znaczy, że nie może być opodatkowany ani jako przedsiębiorca, ani jako podmiot wykonujący działalność nierejestrową (zważywszy, że przekroczenie limitu tej działalności skutkuje koniecznością rejestracji działalności gospodarczej). W takim przypadku należy przyjąć, że podatnik powinien rozliczać się z przychodów z osobiście wykonywanej działalności oświatowej (chyba że w zakresie udzielania korepetycji zawarto z nim umowę o pracę, co jest możliwe także wówczas, gdy pracodawcą jest osoba fizyczna niebędąca przedsiębiorcą), na podstawie art. 13 pkt 2 ustawy o pdof.

Osiąganie przychodów w ten sposób powoduje konieczność samodzielnego opłacania w ciągu roku zaliczek na podatek (art. 44 ust. 1a pkt 3 i ust. 3a ustawy o pdof). Wpłat należy dokonywać na rachunek urzędu skarbowego w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym uzyskano dochód, a za grudzień - przed upływem terminu określonego na złożenie zeznania podatkowego.

W związku z tym, że osobiście wykonywana działalność oświatowa nie jest objęta ulgą z art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy o pdof, korepetytorzy, którzy nie ukończyli 26. roku życia, również będą opodatkowani według powyższych reguł.