Facebook

Jak szukać?»

Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Firma  »  Spółki  »   Jak przekształcić spółkę cywilną w jawną?
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Jak przekształcić spółkę cywilną w jawną?

Gazeta Podatkowa nr 49 (1403) z dnia 19.06.2017
Ewelina Mentel-Wyrzychowska

Spółka cywilna może być przekształcona w spółkę jawną albo w inną spółkę handlową. Jednakże transformacja spółki cywilnej w jawną przebiega w uproszczonym trybie. Kodeks wymaga tylko dostosowania umowy spółki do wymogów obowiązujących spółkę jawną. Jeśli to nastąpi, wspólnicy mogą już składać wniosek o wpis do KRS. Opłaty od niego wynoszą 600 zł. Główną korzyścią z przekształcenia jest funkcjonowanie w ramach spółki, która jest odrębnym podmiotem prawa. Jednakże spółki cywilne, które prowadzą działalność koncesjonowaną bądź regulowaną, powinny ostrożnie podejść do tej możliwości.

Podstawowy wymóg procedury

Spółka cywilna może być przekształcona w spółkę jawną tylko i wyłącznie dobrowolnie, tj. gdy zadecydują o tym jednomyślnie jej wspólnicy. Wymogi uproszczonej procedury przekształcenia sprowadzają się do obowiązku dostosowania umowy spółki do przepisów o umowie spółki jawnej oraz zgłoszenia do KRS.

W razie przekształcenia umowa spółki jawnej nie może być zawarta przy wykorzystaniu wzorca umowy, tj. w trybie S24.

Wkłady i inne kwestie

Umowa spółki jawnej musi wskazywać elementy wymienione w art. 25 K.s.h. Firma (nazwa) spółki musi być zgodna z wymogami wskazanymi w art. 24 K.s.h. Co do obowiązku określenia wkładów, wspólnicy spółki cywilnej w ramach procedury przekształcenia mogą przewidzieć, że wkładem będzie ich wspólny majątek związany z uczestnictwem w spółce cywilnej. Nie będzie to aport przedsiębiorstwa, a "przejście" wspólnego majątku wspólników spółki cywilnej na spółkę jawną w ramach procedury przekształcenia. Przekształcenie nie wiąże się bowiem z wymogiem wniesienia nowych, dodatkowych wkładów, choć jest to dopuszczalne.

Art. 25 K.s.h. wskazuje minimalną treść, by dokument mógł być traktowany jako umowa spółki jawnej. Warto jednak wyjść poza minimum ustawowe, tak aby regulacja umowna odpowiadała docelowej formie prawnej.

Aneks albo nowa umowa

Dostosowanie treści umowy spółki cywilnej do przepisów o spółce jawnej może nastąpić w drodze aneksu bądź można przygotować nowy tekst umowy spółki. Wystarczające jest w tym przypadku zachowanie zwykłej formy pisemnej. Niezależnie od tego, na którą możliwość wspólnicy się zdecydują, powinni zaznaczyć, że są wspólnikami spółki cywilnej oraz zamierzają dokonać przekształcenia spółki w spółkę jawną na podstawie art. 26 § 4 K.s.h. We wstępie powinno być też podkreślone, że wspólnicy postanawiają, iż celem umowy/aneksu nie jest zawiązanie nowej spółki, ale dostosowanie umowy spółki do przepisów o umowie spółki jawnej o treści określonej w podpisywanej/ym umowie/aneksie oraz, że postanowienia umowy/aneksu wejdą w życie z chwilą wpisu spółki jawnej do rejestru przedsiębiorców KRS.

Wpis do KRS i jego skutki

Przekształcenie wymaga zgłoszenia do sądu rejestrowego przez wszystkich wspólników. Opłaty od wniosku to 600 zł (500 zł tytułem opłaty sądowej oraz 100 zł za ogłoszenie w MSiG). Po wpisie do KRS dane spółki zostaną przesłane z systemu KRS do CRP KEP i rejestru REGON. Z CRP KEP zostaną przekazane do ZUS. Co ważne, NIP oraz REGON spółki cywilnej przejdzie na spółkę jawną. Nie jest konieczna także ponowna rejestracja dla celów VAT. Wspólnicy powinni jednak złożyć zgłoszenie aktualizacyjne na drukach NIP-8, ewentualnie VAT-R (art. 96 ust. 12 ustawy o VAT - Dz. U. z 2016 r. poz. 710 ze zm.).

Wspólnicy spółki cywilnej uczestniczący w przekształceniu staną się z dniem przekształcenia wspólnikami spółki jawnej.

Wspólnicy będący osobami fizycznymi wpisanymi do CEIDG zobowiązani są złożyć wniosek o zmianę (gdy np. poza spółką cywilną prowadzili i w dalszym ciągu jeszcze będą prowadzić indywidualną działalność) bądź wykreślenie wpisu (gdy prowadzili działalność gospodarczą wyłącznie w formie przekształconej spółki cywilnej). Wynika tak z art. 30 ust. 3 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2016 r. poz. 1829 ze zm.).

Jeśli natomiast wspólnikiem spółki cywilnej był podmiot wpisany do KRS, to jego obowiązkiem jest złożyć wniosek o wykreślenie z rejestru wzmianki dotyczącej umowy spółki cywilnej (o ile jest taka w rejestrze).

O zmianie formy prawnej w spółkę jawną wspólnicy powinni zawiadomić w szczególności: swoich kontrahentów, banki, sąd wieczystoksięgowy (o ile w skład wspólnego majątku wspólników wchodziła nieruchomość czy prawo wieczystego użytkowania).


Z chwilą wpisu do KRS spółka cywilna stanie się spółką jawną.

Czy trzeba płacić PCC?

Na gruncie ustawy o PCC za zmianę umowy spółki uważa się przekształcenie lub łączenie spółek, jeżeli ich wynikiem jest zwiększenie majątku spółki osobowej lub podwyższenie kapitału zakładowego spółki kapitałowej (art. 1 ust. 3 pkt 3 ustawy o PCC - Dz. U. z 2016 r. poz. 223 ze zm.). Zmiana umowy w związku z przekształceniem podlega opodatkowaniu, jeżeli powoduje ona podwyższenie podstawy opodatkowania PCC.

Podstawę opodatkowania stanowi wartość wkładów do spółki osobowej powstałej w wyniku przekształcenia. W przypadku umowy spółki sporządzanej w zwykłej formie pisemnej od podstawy opodatkowania odejmuje się koszty związane z uzyskaniem wpisu do KRS, tj. 600 zł. Stawka PCC od umowy spółki wynosi 0,5%. Co istotne, w przypadku przekształcenia spółki cywilnej w jawną zwalnia się od PCC zmianę umowy spółki związaną z przekształceniem, w części wkładów do spółki, których wartość była uprzednio opodatkowana PCC (por. art. 9 pkt 11 lit. a ustawy o PCC). Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wpisu przekształcenia spółki do KRS. Od tego momentu w terminie 14 dni trzeba złożyć deklarację i zapłacić PCC w urzędzie skarbowym właściwym ze względu na siedzibę spółki.

Przy tym organy podatkowe za "wkłady do spółki osobowej" w przypadku przekształcenia uznają cały majątek spółki podlegającej transformacji (por. interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 15 grudnia 2015 r., nr IBPB-2-1/4514-394/15/DP).

Czy spółka jawna będzie kontynuacją cywilnej?

Spółka jawna, analogicznie jak spółka cywilna:

  • nie jest podatnikiem podatku dochodowego; każdy ze wspólników płaci podatek dochodowy od dochodów osiągniętych ze spółki,
     
  • jest płatnikiem składek za pracowników i inne osoby zatrudnione w spółce; natomiast wspólnicy tych spółek są płatnikami składek na własne ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne,
     
  • jest odrębnym od wspólników podatnikiem VAT.

Spółce jawnej przysługiwać będą wszystkie prawa i obowiązki stanowiące majątek wspólny wspólników. Spółka jawna nie ma osobowości prawnej. W odróżnieniu jednak od spółki cywilnej przysługuje jej podmiotowość prawna na gruncie prawa cywilnego. Stanowi podmiot odrębny od swoich wspólników (por. art. 8 § 1art. 28 K.s.h.). Spółka jawna stanie się właścicielem ruchomości i nieruchomości dotychczasowej wspólności łącznej wspólników spółki cywilnej, bez potrzeby dokonywania jakichkolwiek dodatkowych czynności prawnych, a tylko poprzez zgłoszenie do odpowiednich rejestrów, ksiąg wieczystych itp. (por. wyrok SN z dnia 7 maja 2009 r., sygn. akt IV CSK 14/09).

Spółka jawna powstała w wyniku przekształcenia spółki cywilnej wstąpi we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki przekształcanej spółki (por. art. 93a § 2 pkt 1 lit. aart. 93e Ordynacji podatkowej - Dz. U. z 2017 r. poz. 201 ze zm.).

Wspólnicy spółki cywilnej odpowiadać będą na dotychczasowych zasadach za zobowiązania cywilnoprawne spółki powstałe przed dniem przekształcenia przez okres trzech lat, licząc od tego dnia.

Szczególna transformacja

Spółka jawna kontynuować będzie prawa i obowiązki spółki cywilnej, jako umowy jej wspólników (art. 860 K.c.). Innymi słowy, dochodzi do przeistoczenia stosunku prawnego spółki: ze spółki cywilnej w spółkę handlową. Z jednej strony będzie zatem to ten sam podmiot, tylko występujący w obrocie w nowej postaci organizacyjnoprawnej. Zasada ta ma pełne zastosowanie w relacjach cywilnoprawnych. Z drugiej jednak strony po zmianie formy prawnej w miejsce kilku wspólników jako współuprawnionych wchodzi jeden podmiot - spółka przekształcona (handlowa). Zatem w tym przypadku występuje odmienność podmiotu przekształconego i przekształcanego. Co w praktyce rodzi różne oceny skutków przekształcenia (zob. np. kwestie dotyczące przejścia pracowników opisane w GP nr 65 z 2016 r., na str. 17).

Przekształcenie a zezwolenia, koncesje oraz ulgi

Spółka jawna pozostanie podmiotem w szczególności zezwoleń, koncesji oraz ulg, które zostały przyznane wspólnikom spółki cywilnej przed jej przekształceniem, chyba że ustawa lub decyzja o udzieleniu zezwolenia, koncesji albo ulgi stanowi inaczej (art. 553 § 2 K.s.h. w zw. z art. 26 § 5 K.s.h.).

Po dokonaniu wpisu w KRS dotyczącego przekształcenia konieczne jest co najmniej, aby spółka zgłosiła zaistniałą zmianę (w tym nową nazwę - firmę) do organu koncesyjnego lub organu prowadzącego rejestr danej działalności regulowanej. Zgłoszenie powinno nastąpić w terminie 14 dni od zaistnienia zmiany (por. art. 4966 ust. 5 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej). Jednak co ważniejsze, jeszcze przed przekształceniem, gdy działalność spółki wymaga zezwolenia czy koncesji, należy sprawdzić czy sama decyzja albo przepisy dotyczące danej działalności koncesjonowanej lub regulowanej nie wyłączają przejścia praw i obowiązków wynikających z aktu administracyjnego.

Przykładowo ustawa o transporcie drogowym przewiduje, że spółka przekształcona może złożyć wniosek o przeniesienie zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego, licencji wspólnotowej lub licencji, o której mowa w art. 5b ust. 1 pkt 1 lub 2 lub ust. 2 ustawy o transporcie drogowym (Dz. U. z 2016 r. poz. 1907 ze zm.). Organ, który udzielił licencji/zezwolenia wyda na taki wniosek decyzję administracyjną, o ile spółka spełni wymagania niezbędne do uzyskania zezwolenia/licencji. Opłata w przypadku wydania takiej decyzji to 5% opłaty za wydanie zezwolenia/licencji.


Zmiany w Prawie farmaceutycznym

W tym miejscu wskazać należy, że wkrótce zmienią się zasady przysługiwania zezwolenia na prowadzenie apteki ogólnodostępnej spółce przekształconej. Na tle dotychczasowych przepisów ustawy Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2016 r. poz. 2142 ze zm.) w orzecznictwie sądów administracyjnych utrwalony został pogląd, że spółka handlowa powstała w wyniku przekształcenia spółki cywilnej, której wspólnicy prowadzili działalność gospodarczą na podstawie udzielonego im zezwolenia na prowadzenie apteki, pozostaje w rozumieniu art. 553 § 2 K.s.h. podmiotem tego zezwolenia (por. uchwałę 7 sędziów NSA z dnia 14 stycznia 2009 r., sygn. akt II GPS 6/08).

Jednakże stan prawny ulegnie zmianie z dniem 25 czerwca 2017 r. na mocy ustawy z dnia 7 kwietnia 2017 r. o zmianie ustawy - Prawo farmaceutyczne (Dz. U. poz. 1015). Głównym celem tej nowelizacji jest m.in. ograniczenie kręgu podmiotów mogących uzyskać zezwolenie na prowadzenie apteki ogólnodostępnej. Art. 99 ust. 4 Prawa farmaceutycznego, w brzmieniu od 25 czerwca 2017 r., będzie przewidywał, że prawo do uzyskania zezwolenia na prowadzenie apteki ogólnodostępnej posiada:

1) farmaceuta posiadający prawo wykonywania zawodu, o którym mowa w art. 4 i art. 4b ustawy o izbach aptekarskich (Dz. U. z 2016 r. poz. 1496 ze zm.), prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą;
2) spółka jawna lub spółka partnerska, której przedmiotem działalności jest wyłącznie prowadzenie aptek, i w której wspólnikami (partnerami) są wyłącznie wcześniej wskazani farmaceuci posiadający prawo wykonywania zawodu.

Co ważne, w art. 99 Prawa farmaceutycznego dodany zostanie ust. 2. Zgodnie z jego pkt 2 do zezwoleń na prowadzenie apteki nie będzie się stosować art. 553 § 2 K.s.h. w przypadku przekształcenia spółki cywilnej w spółkę handlową oraz przekształcenia spółki handlowej w inną spółkę handlową, chyba że spółka powstała w wyniku przekształcenia spełnia wcześniej wskazane warunki, a nie będą zachodzić przesłanki z art. 99 ust. 3a (regulować on będzie okoliczności, kiedy zezwolenie nie jest wydawane). Zgodnie zatem z tą regulacją zezwolenie na prowadzenie apteki nie będzie przysługiwało spółce przekształconej, z wyjątkiem transformacji w spółkę jawną bądź partnerską spełniającą nowe wymagania ustawy Prawo farmaceutyczne. Natomiast art. 2 ust. 2 ustawy nowelizującej przewiduje, że zezwolenia na prowadzenie aptek ogólnodostępnych wydane przed dniem jej wejścia w życie zachowują ważność.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 15.09.2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1578 ze zm.)

Więcej na ten temat w zasobach płatnych:

Spółki - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.