Facebook

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Firma  »  Spółki  »   Wypowiedzenie udziału w spółce jawnej
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Wypowiedzenie udziału w spółce jawnej

Gazeta Podatkowa nr 30 (1175) z dnia 13.04.2015
Ewelina Mentel-Wyrzychowska

Złożenie wypowiedzenia przez wspólnika stanowi powód rozwiązania spółki. Gdy w spółce pozostaje dwóch lub więcej członków, wówczas o losach spółki decyduje ich wola. Jeśli spółka nie będzie kontynuowana, wówczas wspólnicy muszą przeprowadzić likwidację albo w inny uzgodniony sposób zakończyć jej działalność. Natomiast w razie gdy po wystąpieniu wspólnika spółka będzie trwała dalej, to zasadą jest, że należy przeprowadzić rozliczenie z osobą ustępującą. W każdym z tych przypadków inaczej kształtują się zasady rozliczeń wspólników.

Wypowiedzenie a byt spółki

Wypowiedzenie umowy spółki przez wspólnika stanowi jeden z powodów rozwiązania spółki (art. 58 pkt 5 K.s.h.). Wystąpienie przyczyny rozwiązującej spółkę jawną nie oznacza automatycznie utraty przez nią podmiotowości prawnej (wyrok SA w Katowicach z dnia 19 listopada 2014 r., sygn. akt V ACa 675/13). W takim przypadku należy przeprowadzić likwidację spółki, chyba że wspólnicy uzgodnili inny sposób zakończenia jej działalności (art. 67 § 1 K.s.h.).

Jednak skutki złożenia wypowiedzenia zależą od liczby wspólników spółki jawnej. Gdy w spółce pozostanie dwóch lub więcej wspólników, wówczas mogą oni zapobiec kresowi funkcjonowania spółki. Zezwala na to art. 64 K.s.h. Przewiduje on, że pomimo m.in. wypowiedzenia umowy spółki przez wspólnika, spółka trwa nadal pomiędzy pozostałymi wspólnikami, jeżeli umowa spółki tak stanowi lub pozostali wspólnicy tak postanowią. Jeśli zatem umowa spółki milczy w kwestii kontynuowania spółki, wówczas niezbędne jest stosowne porozumienie pozostałych wspólników, tj. co najmniej dwóch, których nie dotyczy przyczyna rozwiązania spółki. Uzgodnienie takie musi nastąpić przed upływem terminu wypowiedzenia (art. 64 § 2 K.s.h.). Gdy spółka trwa nadal, wówczas musi rozliczyć się z występującym wspólnikiem.

W spółkach dwuosobowych

W innej sytuacji są wspólnicy spółki jawnej dwuosobowej, gdy jeden z nich złoży wypowiedzenie udziału w niej. Spółka jawna z jednym wspólnikiem nie może bowiem funkcjonować. Wówczas konieczne jest przeprowadzenie likwidacji spółki bądź zakończenie jej działalności w inny sposób. Może mieć też miejsce sytuacja, że wspólnik wystąpi do sądu o przyznanie prawa do przejęcia majątku spółki z obowiązkiem rozliczenia się z występującym wspólnikiem zgodnie z art. 65 K.s.h. (art. 66 K.s.h.).

Rozliczenia wspólników rozwiązywanej spółki

W momencie wszczęcia procedury likwidacyjnej udział kapitałowy "przekształca" się w udział likwidacyjny. W takim przypadku zastosowanie mają art. 82 i 83 K.s.h. Z przepisów tych wynikają następujące zasady. Z majątku spółki spłaca się przede wszystkim jej zobowiązania oraz pozostawia się odpowiednie kwoty na pokrycie zobowiązań niewymagalnych lub spornych.

Jeżeli majątek spółki nie wystarcza na spłatę udziałów i długów, niedobór dzieli się między wspólników stosownie do postanowień umowy, a w ich braku - w stosunku, w jakim wspólnicy uczestniczą w stracie. W przypadku niewypłacalności jednego ze wspólników, przypadającą na niego część niedoboru dzieli się między pozostałych wspólników w takim samym stosunku.

Jeśli jednak po spłacie (zabezpieczeniu) wierzycieli zostanie majątek, wówczas dzieli się go między wspólników stosownie do postanowień umowy spółki. W przypadku braku stosownych postanowień umowy spłaca się wspólnikom udziały. Nadwyżkę dzieli się między wspólników w takim stosunku, w jakim uczestniczą oni w zysku.

Rzeczy wniesione przez wspólnika do spółki tylko do używania zwraca się wspólnikowi w naturze.

Zamiast likwidacji inne rozwiązanie

Wspólnicy mogą jednomyślnie uzgodnić inny niż likwidacja sposób zakończenia działalności spółki (art. 67 § 1 K.s.h.). Takie uzgodnienie może być dokonane już po złożeniu wypowiedzenia przez wspólnika. Przy tym rezygnacja z postępowania likwidacyjnego wymaga wskazania, w jaki sposób zostanie zastąpiona procedura likwidacji. W szczególności jeżeli spółka jest dłużnikiem, nie można zakończyć jej działalności bez określenia, w jaki sposób jej długi mają być zaspokojone.

Zamiast procedury likwidacji układ wspólników może przewidywać np., że:

  • wspólnicy spłacą wierzycieli, a pozostałym majątkiem spółki podzielą się w naturze, bez jego upłynniania,
     
  • przedsiębiorstwo zostanie sprzedane wspólnikowi/osobie spoza spółki, wspólnicy podzielą się uzyskaną ze sprzedaży sumą.

Gdy spółka kontynuuje działalność

Jeżeli wypowiedzenie udziału w spółce nie jest równoznaczne z jej kresem, ewentualnie, gdy wspólnik przejął majątek spółki zgodnie z art. 66 K.s.h., wówczas pojawia się konieczność przeprowadzenia rozliczeń z byłym wspólnikiem. Uregulowane są one w art. 65 K.s.h. Zgodnie z nimi wartość udziału kapitałowego występującego wspólnika oznacza się na podstawie osobnego bilansu (na ostatni dzień roku obrotowego, w którym upłynął termin wypowiedzenia), uwzględniającego wartość zbywczą majątku spółki.

Udział kapitałowy powinien być wypłacony w pieniądzu. Rzeczy wniesione do spółki przez wspólnika tylko do używania zwraca się w naturze. Jeżeli jednak udział występującego wspólnika wykazuje wartość ujemną, wówczas jest on obowiązany wyrównać spółce przypadającą na niego brakującą wartość.

Wspólnik występujący uczestniczy w zysku i stracie ze spraw jeszcze niezakończonych. Nie ma jednak wpływu na ich prowadzenie. Może jedynie żądać wyjaśnień, rachunków oraz podziału zysku i straty z końcem każdego roku obrotowego.

W orzecznictwie przyjmuje się, że wspólnicy mogą ustalić z osobą występującą zasady i terminy wypłaty udziału, mimo braku wyraźnego wskazania w art. 65 K.s.h. możliwości odmiennego, niż wynika to z tego przepisu, uregulowania kwestii wzajemnych rozliczeń. Jeśli strony nie ustalą ich w drodze zgodnego porozumienia, wówczas zastosowanie będą miały regulacje kodeksowe wynikające z art. 65 K.s.h. (por. wyroki: NSA z dnia 19 czerwca 2012 r., sygn. akt II FSK 891/11, SA w Krakowie z dnia 14 grudnia 2012 r., sygn. akt I ACa 1196/12, czy SO w Szczecinie z dnia 22 maja 2014 r., sygn. akt VIII GC 314/11).

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 15.09.2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1030 ze zm.)

Więcej na ten temat w zasobach płatnych:

Spółki - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.