Z dniem 1 czerwca 2017 r. wejdą w życie zmiany do ustawy o KRS. Dotyczą one kontroli w zakresie nabywania lub obejmowania udziałów lub akcji w spółkach handlowych przez cudzoziemców. Nowe przepisy mają ułatwić realizację rozszerzonych obowiązków sądów rejestrowych w zakresie przekazywania dokumentów ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych. Data wejścia w życie przytoczonych zmian jest jednocześnie datą, która w projekcie dużej nowelizacji ustawy o KRS stanowi dzień, kiedy wnioski do rejestru przedsiębiorców mają być składane wyłącznie drogą elektroniczną.
Ustawa o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców przewiduje, że nabycie nieruchomości przez cudzoziemca wymaga zezwolenia. Zawiera przy tym szeroki katalog przypadków, kiedy takie zezwolenie nie jest wymagane (por. art. 8 ustawy).
Poza tym ustawa reguluje także wymóg uzyskania zezwolenia ministra do spraw wewnętrznych na nabycie lub objęcie przez cudzoziemca udziałów lub akcji w spółce handlowej z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a także na każdą inną czynność prawną dotyczącą udziałów lub akcji, jeżeli w ich wyniku spółka będąca właścicielem lub wieczystym użytkownikiem nieruchomości na terytorium RP stanie się spółką kontrolowaną. Definicję spółki kontrolowanej zawiera art. 1 ust. 3 ustawy.
Z kolei nabycie lub objęcie przez cudzoziemca udziałów lub akcji w spółce handlowej z siedzibą na terytorium RP, będącej właścicielem lub wieczystym użytkownikiem nieruchomości na terytorium RP, wymaga zezwolenia, jeżeli spółka ta jest spółką kontrolowaną, a udziały lub akcje nabywa lub obejmuje cudzoziemiec niebędący udziałowcem lub akcjonariuszem spółki.
Wyjątki od przytoczonych wymogów uzyskania zezwolenia reguluje art. 3a ust. 3 ustawy.
Art. 6 ustawy przewiduje, że nabycie nieruchomości, a także nabycie lub objęcie udziałów lub akcji w spółce handlowej wbrew jej przepisom powoduje nieważność tych czynności. Sąd rejestrowy bada zaś, czy dołączone do wniosku dokumenty są zgodne pod względem formy i treści z przepisami prawa (art. 23 ust. 1 ustawy o KRS, Dz. U. z 2016 r. poz. 687 ze zm.).
Od 1 stycznia 2017 r. z art. 8a ust. 2 pkt 2 ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców wynika, że sąd (tu: rejestrowy) ma obowiązek przesłać ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych, w terminie 7 dni od dnia sporządzenia (tu: złożenia) kopie dokumentów złożonych do akt rejestrowych, z których wynika, że doszło do nabycia lub objęcia udziałów, akcji lub ogółu praw i obowiązków przez cudzoziemca w spółce handlowej będącej właścicielem lub wieczystym użytkownikiem nieruchomości położonych na terytorium RP, a w szczególności kopie umów, orzeczeń sądowych, aktów poświadczenia dziedziczenia wraz z protokołami dziedziczenia, list wspólników, a w przypadku gdy nabycie lub objęcie podlegają wpisowi do rejestru przedsiębiorców - także odpisy wydanych w tym przedmiocie postanowień.
Z kolei z początkiem czerwca do ustawy o KRS dodany zostanie art. 19c. Stanie się to na mocy art. 4 i art. 8 ustawy o zmianie ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2016 r. poz. 2175).
Nowe przepisy ustawy o KRS stanowić będą, że we wniosku o wpis do rejestru przedsiębiorców lub zmianę wpisu obejmującą nabycie lub objęcie udziałów, akcji lub ogółu praw i obowiązków oraz w przypadku złożenia do akt rejestrowych dokumentów w trybie art. 9 ust. 2 ustawy o KRS, zawierających informacje o zmianach wspólników spółki, wnioskodawca zamieszcza oświadczenie, czy jest cudzoziemcem w rozumieniu ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców. W przypadku posiadania statusu cudzoziemca wnioskodawca we wniosku, o którym mowa była wcześniej, zamieszcza także oświadczenie, czy jest właścicielem lub wieczystym użytkownikiem nieruchomości położonych na terytorium RP.
Zgodnie z uzasadnieniem projektu nowelizacji powyższe oświadczenia mają być dla sądów rejestrowych podstawowym źródłem informacji o statusie danego podmiotu i dużym ułatwieniem w realizacji obowiązku wynikającego ze znowelizowanego art. 8a ust. 2 ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców.
Projektodawcy wskazali, że obowiązek ten ma być realizowany poprzez zawarcie właściwych informacji we wniosku składanym na urzędowym formularzu lub podczas wypełniania wniosku o rejestrację spółki z wykorzystaniem wzorca umowy spółki (tj. w trybie S24). Realizacja tych wymogów ich zdaniem nie powinna polegać na składaniu dodatkowych dokumentów.
Aktualnie nie są znane szczegóły techniczne wykonania tych obowiązków. Jednak zwrócić należy uwagę na datę 1 czerwca 2017 r. W uzasadnieniu projektu omawianej nowelizacji pada twierdzenie, że data ta została wybrana ze względu na konieczność dostosowania systemów teleinformatycznych obsługujących KRS. Co istotne, aktualnie trwają prace legislacyjne (na dzień oddania Gazety do druku jeszcze na etapie rządowym), według których z tym dniem ma wejść w życie gruntowna reforma dotycząca KRS. Wprowadzony ma być w szczególności obowiązek składania wniosków do KRS wyłącznie drogą elektroniczną.
Definicja cudzoziemca według art. 1 ust. 2 ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców Cudzoziemcem w rozumieniu ustawy jest:
|
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 24.03.1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców (Dz. U. z 2016 r. poz. 1061 ze zm.)
|