1) Małoletni wnuk ma stwierdzoną niepełnosprawność i wymaga stałej rehabilitacji. Wspieram córkę w opiece nad nim, w tym używam swojego samochodu do przewozu dziecka na konieczne zabiegi rehabilitacyjne. Czy w tej sytuacji mogę skorzystać z ulgi rehabilitacyjnej?
W opisanym przypadku Czytelnik nie spełnia warunku podatnika, na którego utrzymaniu pozostaje osoba niepełnosprawna, a zatem nie może skorzystać z ulgi rehabilitacyjnej.
Podstawę do korzystania z ulgi rehabilitacyjnej stanowi art. 26 ust. 1 pkt 6 updof. Wynika z niego, że dochód może być pomniejszony o wydatki na cele rehabilitacyjne oraz wydatki związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, poniesione w roku podatkowym przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne. Do tej kategorii wydatków, na podstawie art. 26 ust. 7a pkt 14 updof, zalicza się wydatki z tytułu używania samochodu osobowego, stanowiącego własność (współwłasność) osoby niepełnosprawnej lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną albo dziecko niepełnosprawne, które nie ukończyło 16 roku życia. Kwota odliczenia nie może przekroczyć w roku podatkowym kwoty 2.280 zł.
Biorąc pod uwagę okoliczności sprawy opisane w pytaniu, należy zauważyć, że do skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej uprawniony jest nie tylko podatnik będący osobą niepełnosprawną, ale również podatnik, który ma na utrzymaniu osobę niepełnosprawną. Trzeba jednak podkreślić, że w art. 26 ust. 7e updof zostały wskazane warunki, jakie muszą być spełnione, aby dla celów omawianej ulgi uzyskać status podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną. Analiza tego przepisu pokazuje, że łącznie muszą być spełnione dwie przesłanki dotyczące:
Jeśli chodzi o tę drugą przesłankę, to jest ona spełniona, gdy osobami niepełnosprawnymi są: współmałżonek podatnika, dzieci własne i przysposobione, dzieci obce przyjęte na wychowanie, pasierbowie, rodzice, rodzice współmałżonka, rodzeństwo, ojczym, macocha, zięciowie i synowe. Tym samym nie przewidziano sytuacji, gdy na utrzymaniu podatnika pozostaje wnuk. Oznacza to, że Czytelnik nie może skorzystać z ulgi rehabilitacyjnej w związku z ponoszeniem wydatków na używanie samochodu do przewożenia niepełnosprawnego wnuka.
2) Podatnik w związku z niepełnosprawnością kończyn dolnych porusza się na wózku inwalidzkim. Czy w zeznaniu PIT-37 za 2022 r., w ramach ulgi rehabilitacyjnej, będzie mógł odliczyć wydatek na zakup samochodu z obniżoną podłogą wyposażonego w platformę wjazdową i mocowanie wózka inwalidzkiego?
Poniesiony przez podatnika wydatek na zakup wspomnianego samochodu nie uprawnia do skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej.
W 2022 r. został rozszerzony katalog wydatków, których poniesienie uprawnia podatników będących osobami niepełnosprawnymi lub mających na utrzymaniu takie osoby, do odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej. W art. 26 ust. 7a updof, który zawiera wykaz określonych rodzajowo wydatków uważanych za wydatki na cele rehabilitacyjne oraz związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, nie wprowadzono jednak zmian pozwalających na odliczanie wydatków na zakup pojazdów mechanicznych dostosowanych do potrzeb osób niepełnosprawnych.
Podobnie jak w latach poprzednich, odliczeniem można objąć wydatki poniesione na przystosowanie pojazdów mechanicznych do potrzeb wynikających z niepełnosprawności (art. 26 ust. 7a pkt 2 updof). W przypadku natomiast gdy osoba niepełnosprawna lub podatnik mający na utrzymaniu osobę niepełnosprawną albo dziecko niepełnosprawne, które nie ukończyło 16 roku życia, jest już właścicielem (współwłaścicielem) samochodu osobowego, wówczas wolno mu odliczać wydatki z tytułu używania takiego samochodu (w ramach limitu 2.280 zł w roku podatkowym). Tak wynika z art. 26 ust. 7a pkt 14 updof.
Należy więc stwierdzić, że w świetle obowiązujących przepisów regulujących ulgę rehabilitacyjną, podatnik nie może odliczyć od dochodu wykazanego w zeznaniu PIT-37 za 2022 r. wydatków poniesionych na zakup samochodu dostosowanego do potrzeb wynikających z niepełnosprawności. Uzupełniająco dodajmy, że organy podatkowe wykluczają odliczanie omawianych wydatków na podstawie art. 26 ust. 7a pkt 3 updof, a więc jako wydatków na zakup indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności (por. interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 21 lutego 2019 r., nr 0114-KDIP3-3.4011.576.2018.2.MS2).
|