Pracownik do końca kwietnia 2025 r. był zatrudniony na 1/2 etatu, a od 1 maja 2025 r. pracuje w pełnym wymiarze czasu pracy. Przez kilka dni czerwca 2025 r. sprawował osobistą opiekę nad chorym synem i nabył prawo do zasiłku opiekuńczego. Oprócz wynagrodzenia zasadniczego otrzymuje on premie miesięczne, zmniejszane proporcjonalnie za okresy usprawiedliwionych nieobecności w pracy oraz w marcu 2025 r. każdego roku nagrodę za rok poprzedni, zmniejszaną nieproporcjonalnie za ww. okresy. Jak ustalić kwotę nagrody za 2024 r. wypłaconej z tytułu pracy na 1/2 etatu podlegającą wliczeniu do podstawy wymiaru zasiłku opiekuńczego?
W podstawie wymiaru zasiłku opiekuńczego przysługującego pracownikowi po zmianie wymiaru czasu pracy należy uwzględnić 1/12 nagrody wypłaconej za 2024 r., przeliczonej do aktualnego wymiaru czasu pracy.
Podstawę wymiaru zasiłku opiekuńczego ustala się na zasadach określonych dla zasiłku chorobowego (art. 47 ustawy zasiłkowej). Oznacza to, że zmiana wymiaru czasu pracy wprowadzona przed powstaniem konieczności sprawowania osobistej opieki nad chorym dzieckiem bądź w miesiącu, w którym ona powstała, skutkuje obliczeniem podstawy wymiaru zasiłku opiekuńczego wyłącznie z uwzględnieniem wynagrodzenia po tej zmianie (art. 40 ustawy zasiłkowej).
Powyższą zasadę stosuje się zarówno do wynagrodzenia zasadniczego, jak i do miesięcznych i rocznych składników wynagrodzenia. Zatem przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku opiekuńczego, do którego prawo powstało po zmianie wymiaru czasu pracy, wynagrodzenie zasadnicze oraz jego składniki przysługujące za okresy miesięczne uwzględnia się w przeciętnej miesięcznej wysokości wypłaconej za pełne miesiące kalendarzowe przypadające po zmianie etatu. Natomiast jeśli zmiana wymiaru czasu pracy miałaby miejsce w tym samym miesiącu, w którym powstała konieczność sprawowania opieki, to do ustalenia podstawy wymiaru przyjęto by wynagrodzenie, jakie pracownik by uzyskał, gdyby przepracował cały miesiąc po tej zmianie, czyli wynagrodzenie uzupełnione na zasadach określonych w art. 37 ust. 2 ustawy zasiłkowej.
| Ważne: Uzupełnieniu podlegają wyłącznie składniki wynagrodzenia zmniejszane proporcjonalnie za okresy absencji zasiłkowych, a te zmniejszane w inny sposób (np. kwotowo, procentowo) wlicza się do podstawy wymiaru zasiłku opiekuńczego w kwocie faktycznie wypłaconej. |
Do tak obliczonego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia dolicza się roczny składnik wynagrodzenia w wysokości 1/12 kwoty wypłaconej za rok poprzedzający miesiąc, w którym powstała konieczność sprawowania opieki (art. 42 ust. 3 ustawy zasiłkowej). W związku z tym, że zmiana wymiaru czasu pracy miała miejsce już po zakończeniu roku poprzedzającego opiekę, składnik roczny należy przyjąć do podstawy wymiaru zasiłku opiekuńczego w kwocie przeliczonej odpowiednio do nowego wymiaru czasu pracy. Przeliczenia dokonuje się przy zastosowaniu współczynnika odpowiadającego proporcji aktualnego wymiaru czasu pracy do poprzedniego.
| Przykład |
Pracownik do 30 kwietnia 2025 r. był zatrudniony na 1/2 etatu i otrzymywał: wynagrodzenie zasadnicze - 3.000 zł, premią miesięczną w stałej wysokości - 300 zł oraz nagrodę roczną - za 2024 r. w wysokości 4.000 zł. Od 1 maja 2025 r. podwyższono mu wymiar czasu pracy do pełnego. Po tej zmianie jego wynagrodzenie zasadnicze wynosi 6.200 zł, a premia miesięczna - 600 zł. Premia miesięczna jest zmniejszana proporcjonalnie, a nagroda roczna nieproporcjonalnie (procentowo) za okresy absencji zasiłkowych.
Od 2 do 5 czerwca 2025 r. (4 dni) pracownik sprawował osobistą opiekę nad chorym 6-letnim synem. Podstawę wymiaru zasiłku opiekuńczego stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie uzyskane za pełne miesiące kalendarzowe po zmianie etatu, czyli za maj 2025 r. Do tak obliczonej kwoty pracodawca doliczy 1/12 kwoty nagrody otrzymanej za 2024 r. po jej pomnożeniu przez współczynnik odpowiadający proporcji aktualnego wymiaru czasu pracy (1 etat) do poprzedniego wymiaru czasu pracy (0,5 etatu). Współczynnik ten wyniósł 2 (1 : 0,5). Podstawa wymiaru zasiłku opiekuńczego wynosi więc 6.442,99 zł, zgodnie z wyliczeniem: (6.200 zł + 600 zł) - 932,28 zł = 5.867,72 zł; 4.000 zł - 548,40 zł = 3.451,60 zł; 3.451,60 zł x 2 = 6.903,20 zł; 6.903,20 zł : 12 = 575,27 zł; 5.867,72 zł + 575,27 zł = 6.442,99 zł.
Za 4 dni sprawowania opieki w czerwcu 2025 r. pracownik otrzyma zasiłek opiekuńczy w wysokości 687,28 zł, tj. 6.442,99 zł : 30 = 214,77 zł; 214,77 zł x 80% = 171,82 zł; 171,82 zł x 4 dni = 687,28 zł.
Zwracamy uwagę! Gdyby nagroda roczna, o której mowa w pytaniu, była zmniejszana proporcjonalnie za okresy usprawiedliwionych nieobecności w pracy, to przed wliczeniem do podstawy wymiaru zasiłku opiekuńczego podlegałaby uzupełnieniu. Najpierw należałoby więc uzupełnić tę nagrodę w sposób przewidziany odpowiednio dla stałych lub zmiennych składników wynagrodzenia, następnie przeliczyć jej wysokość przy zastosowaniu współczynnika odpowiadającego proporcji aktualnego do poprzedniego wymiaru czasu pracy (tu 2) i na końcu z uzyskanej kwoty należałoby obliczyć 1/12.
| Przykład |
Przyjmujemy założenia z poprzedniego przykładu, z tym że pracownik otrzymuje nagrodę roczną w stałej wysokości zmniejszaną proporcjonalnie za okresy usprawiedliwionych nieobecności w pracy. Zgodnie z umową o pracę na 1/2 etatu, nagroda roczna wynosiła 5.000 zł. Za 2024 r. jej wysokość została zmniejszona proporcjonalnie za dni absencji chorobowej trwającej łącznie 10 dni i wyniosła ona 3.333,30 zł (5.000 zł : 30 = 166,67 zł; 166,67 zł x 10 dni = 1.666,70 zł; 5.000 zł - 1.666,70 zł = 3.333,30 zł).
W podstawie wymiaru zasiłku opiekuńczego przysługującego pracownikowi w czerwcu 2025 r. nagroda za 2024 r. zostanie uwzględniona w wysokości 719,08 zł, zgodnie z wyliczeniem:
| ||||||||||||
|
||||||||||||
