Mama spisała testament i powołała na spadkobiercę swoją przyjaciółkę. W skład spadku wchodzi nieruchomość. Niestety, spadkobierca nie posiada polskiego obywatelstwa. Czy taka osoba może uzyskać w spadku nieruchomość?
To zależy zarówno od posiadanego obywatelstwa, jak i od rodzaju nieruchomości.
Przepisy prawa przewidują bardzo wiele ograniczeń odnośnie nabywania nieruchomości przez cudzoziemców. Dotyczy to nie tylko nabywania w drodze umów kupna, zamiany czy przez spółki prawa handlowego, ale również w wyniku dziedziczenia. Reguła ta wyrażona jest w art. 1 ust. 1 ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców (Dz. U. z 2004 r. nr 167, poz. 1758 ze zm.).
Nabyciem nieruchomości w rozumieniu tej ustawy jest nabycie prawa własności nieruchomości lub prawa użytkowania wieczystego, na podstawie każdego zdarzenia prawnego. Przepisów ustawy nie stosuje się jednak do nabycia nieruchomości w drodze dziedziczenia przez osoby uprawnione do dziedziczenia ustawowego. Jeżeli prawo ojczyste spadkodawcy nie przewiduje dziedziczenia ustawowego, w tym zakresie stosuje się prawo polskie.
Jeżeli zaś chodzi o dziedziczenie na podstawie testamentu (co ma miejsce w opisywanej sprawie), stwierdza się, że jeżeli cudzoziemiec nabył wchodzącą w skład spadku nieruchomość na podstawie testamentu i nie uzyska zezwolenia ministra właściwego do spraw wewnętrznych na podstawie wniosku złożonego w ciągu dwóch lat od dnia otwarcia spadku, to wówczas nieruchomość tę (prawo własności lub prawo użytkowania wieczystego) nabywają osoby, które byłyby powołane do spadku z ustawy (art. 7 ust. 3 ustawy).
Jeśli więc spadkobierca-cudzoziemiec jest osobą spoza kręgu spadkobierców ustawowych, wówczas dla skutecznego nabycia własności nieruchomości położonych w Polsce konieczne będzie uzyskanie zezwolenia (nie dotyczy to jednak kilku wyjątków, np. nabycia własności samodzielnego lokalu mieszkalnego). Cudzoziemiec-spadkobierca musi złożyć wniosek w celu wydania takiego zezwolenia, w ciągu dwóch lat od dnia otwarcia spadku (śmierci spadkodawcy). Istotny jest więc termin złożenia wniosku, a nie samo uzyskanie decyzji w sprawie zezwolenia. Jeśli tego nie uczyni, nieruchomość zostanie nabyta przez osoby, które należą do kręgu spadkobierców ustawowych (w tym przypadku przez dzieci spadkodawcy). Powyższy termin jest terminem prawno-materialnym, a nie procesowym i jako taki nie podlega przywróceniu.
Brak uzyskania zezwolenia spowoduje więc brak możliwości odziedziczenia nieruchomości. W pozostałym zakresie dziedziczenie będzie skuteczne, a więc cudzoziemiec nie przestanie być spadkobiercą po mamie Czytelnika.
|