Żona miała zobowiązanie, które zaciągnęła jeszcze przed ślubem. W naszym małżeństwie obowiązuje wspólność majątkowa. Dług spłaciliśmy, korzystając ze środków pochodzących z naszych wynagrodzeń oraz dochodów z innej działalności zarobkowej. Nasz wspólny majątek niewątpliwie został w tej sytuacji uszczuplony. Czy w razie podziału majątku wspólnego spłata zobowiązania żony powinna zostać uwzględniona przy dokonaniu rozliczenia?
TAK. Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy prawa wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich, co stanowi majątek wspólny małżonków. Do majątku wspólnego należą w szczególności pobrane wynagrodzenia za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków bądź dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków. Spłata długu żony Czytelnika, kosztem majątku wspólnego, polepszyła jej sytuację finansową.
Należy pamiętać, że każdy z małżonków powinien zwrócić wydatki i nakłady poczynione z majątku wspólnego na jego majątek osobisty, z wyjątkiem wydatków i nakładów koniecznych na przedmioty majątkowe przynoszące dochód. Podobnie ma prawo żądać zwrotu wydatków i nakładów, które poczynił ze swojego majątku osobistego na majątek wspólny. Natomiast nie można żądać zwrotu wydatków i nakładów zużytych w celu zaspokojenia potrzeb rodziny, chyba że zwiększyły wartość majątku w chwili ustania wspólności. Przewiduje to art. 45 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.).
Wspomniane zasady stosuje się odpowiednio także w przypadku, gdy dług jednego z małżonków został spłacony z majątku wspólnego.
Zatem skoro pewna część środków stanowiących składnik majątku wspólnego, do których prawo miał również współmałżonek, została użyta na poczet spłaty długu drugiego małżonka, współmałżonek powinien uzyskać z tego tytułu odpowiednią rekompensatę, tak aby rozliczenie było sprawiedliwe. W postępowaniu o podział majątku wspólnego małżonków sąd ustala skład i wartości majątku wspólnego, ustala udziały stron w majątku wspólnym oraz rozlicza nakłady i wydatki poczynione z poszczególnych mas majątkowych oraz spłacone długi. W takim postępowaniu sąd ma obowiązek wskazać, czy oraz jakie wydatki i nakłady zostały poczynione z majątku wspólnego na majątek osobisty i jaka jest ich wartość, a także orzec o ich zwrocie. Zwrotu, o którym mowa powyżej, dokonuje się przy podziale majątku wspólnego, który jest możliwy, np. gdy nastąpi rozwód bądź zmiana ustroju majątkowego na rozdzielność majątkową. Sąd może jednak nakazać wcześniejszy zwrot, jeżeli wymaga tego dobro rodziny (art. 45 § 2 K.r.o.).
|