Pozostaję w związku małżeńskim. W ostatnim czasie poróżniliśmy się z mężem, w efekcie czego obecnie mieszkamy osobno. Posiadamy małoletniego syna, który mieszka ze mną, choć co pewien czas zamieszkuje u męża i spędza u niego co drugi weekend. Zarówno ja, jak i mąż posiadamy pełnię władzy rodzicielskiej. W przedmiocie tej władzy nigdy nie było wydawane orzeczenie sądu. Jak w tej sytuacji określić formalne miejsce zamieszkania naszego dziecka?
W przypadku osób dorosłych miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu. Określenie "miejsce zamieszkania" jest zatem konstrukcją prawną, na którą składają się dwa elementy - fizyczne przebywanie w danej miejscowości i zamiar, wola stałego pobytu. Powszechnie przyjmuje się, że oba te elementy muszą występować łącznie. Dla ustalenia miejsca zamieszkania nie wystarczy zatem ani samo zamieszkiwanie w sensie fizycznym, jednak bez zamiaru stałego pobytu, choćby zamieszkiwanie trwało przez dłuższy czas, ani sam zamiar stałego pobytu w danej miejscowości niepołączony z przebywaniem w tej miejscowości. O miejscu zamieszkania rozstrzyga zawsze całokształt okoliczności wskazujących na zejście się stanu faktycznego przebywania z zamiarem takiego przebywania (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 7 grudnia 2021 r., sygn. akt II SA/Bk 763/21).
Natomiast w przypadku dziecka miejsce zamieszkania określone jest w sposób pochodny, tj. w odniesieniu do miejsca zamieszkania określonej osoby dorosłej. Miejscem zamieszkania dziecka pozostającego pod władzą rodzicielską jest miejsce zamieszkania rodziców albo tego z rodziców, któremu wyłącznie przysługuje władza rodzicielska lub któremu zostało powierzone wykonywanie władzy rodzicielskiej. Reguluje to art. 26 § 1 Kodeksu cywilnego. Z opisu sprawy wynika jednak, że w ten sposób nie da się ustalić miejsca zamieszkania dziecka Czytelniczki.
Jeżeli władza rodzicielska przysługuje na równi obojgu rodzicom mającym osobne miejsce zamieszkania (tak jak w omawianym przypadku), miejsce zamieszkania dziecka jest u tego z rodziców, u którego dziecko stale przebywa. Konieczne jest zatem przeanalizowanie wszystkich okoliczności sprawy i ustalenie, gdzie koncertują się istotne ośrodki życiowe dziecka. Jeśli przykładowo dziecko przez większość czasu mieszka z matką, uczęszcza do szkoły położonej w pobliżu miejsca zamieszkania matki, a jedynie co jakiś czas mieszka z ojcem, spędza z nim np. dwa weekendy w miesiącu, należy uznać, że miejscem zamieszkania dziecka w takiej sytuacji jest miejsce zamieszkania jego matki.
Jeżeli dziecko nie przebywa stale u żadnego z rodziców, jego miejsce zamieszkania określa sąd opiekuńczy.
|