Były mąż przestał płacić na nasze dziecko alimenty, mimo obowiązku nałożonego na niego w wyroku rozwodowym. Uznał on, że z uwagi na istniejący między nami spór co do podziału majątku wspólnego, będzie chciał wywrzeć na mnie w ten sposób presję. Z tego co wiem ma dobrze płatną pracę. Zamierzam złożyć do sądu wniosek o wszczęcie sprawy karnej w związku z przestępstwem niealimentacji. Czy mogę reprezentować dziecko w tym postępowaniu, czy konieczne jest wyznaczenie w moje miejsce kuratora?
Wątpliwości Czytelniczki są uzasadnione. Rodzice małoletniego dziecka są jego przedstawicielami ustawowymi - jeżeli dziecko pozostaje pod ich władzą rodzicielską. Warto jednak pamiętać, że nie we wszystkich sprawach rodzice mogą występować w imieniu i na rzecz dziecka. W myśl przepisów żaden z rodziców nie może reprezentować dziecka:
1) przy czynnościach prawnych między dziećmi pozostającymi pod ich władzą rodzicielską,
2) przy czynnościach prawnych między dzieckiem a jednym z rodziców lub jego małżonkiem, chyba że czynność prawna polega na bezpłatnym przysporzeniu na rzecz dziecka albo że dotyczy należnych dziecku od drugiego z rodziców środków utrzymania i wychowania.
Regulację tę stosuje się odpowiednio w postępowaniu przed sądem lub innym organem państwowym. Tak wynika z art. 98 § 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (Dz. U. z 2020 r. poz. 1359). Jest sprawą oczywistą, że rodzic, przy którym ustanowiono opiekę nad dzieckiem i na którego ręce powinny być płacone alimenty od drugiego rodzica, jest zainteresowany, aby obowiązek ten był wykonywany prawidłowo.
Zatem rodzic może reprezentować dziecko m.in. w sprawie między dzieckiem a drugim rodzicem, jeśli dotyczy to należnych dziecku od drugiego z rodziców środków utrzymania i wychowania (a więc alimentów). W uchwale Sądu Najwyższego z dnia 30 września 2010 r., sygn. akt I KZP 10/10, wskazano, że, co do zasady, rodzic małoletniego nie może, działając w charakterze przedstawiciela ustawowego, wykonywać praw tego małoletniego jako pokrzywdzonego w postępowaniu karnym, w tym także w postępowaniu z oskarżenia prywatnego, jeżeli oskarżonym jest drugi z rodziców. Niemniej wskazując na art. 98 § 2 pkt 2 K.r.o. sąd uznał, że wyłączenie możliwości reprezentacji dziecka przez jednego z rodziców nie dotyczy czynności dotyczących należnych dziecku od drugiego z rodziców środków utrzymania i wychowania. Przemawia to więc za dopuszczalnością złożenia wniosku o ściganie w imieniu małoletniego pokrzywdzonego przez jednego z rodziców w wypadku popełnienia przez drugiego z rodziców występku określonego w art. 209 § 1 Kodeksu karnego (Dz. U. z 2020 r. poz. 1444 ze zm.), czyli tzw. przestępstwa niealimentacji.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
