Facebook

Jak szukać?»

Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Firma  »  Zakładanie firmy  »   Podjęcie działalności konkurencyjnej przez pracownika biura rachunkowego
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Podjęcie działalności konkurencyjnej przez pracownika biura rachunkowego

Gazeta Podatkowa nr 52 (1927) z dnia 30.06.2022
Agata Barczewska

Prowadzimy biuro rachunkowe i zatrudniamy w nim dwóch pracowników na podstawie umowy o pracę. Uzyskaliśmy nieoficjalną informację, że jeden z nich planuje zakończyć u nas zatrudnienie i założyć własne biuro rachunkowe. Nie jest też wykluczone, że podejmie równolegle pracę w konkurencyjnym biurze. Obawiamy się, że w razie realizacji tych planów pracownik może wykorzystać dane i informacje, do których ma dostęp w naszym biurze. Czy i w jaki sposób możemy temu przeciwdziałać?

Generalnie sam fakt podjęcia dodatkowej działalności zarobkowej nie stanowi samodzielnej przesłanki do zastosowania wobec pracownika środków porządkowych czy rozwiązania z nim umowy o pracę. Pracodawca, poza nielicznymi wyjątkami, nie ma też uprawnień do zakazania pracownikowi dodatkowej działalności. Jednak naruszenie przez pracownika obowiązku lojalności może stanowić uzasadnioną przyczynę wypowiedzenia umowy o pracę, a nawet, w rażących przypadkach, dyscyplinarnego zwolnienia.

Z pytania nie wynika, czy pracownicy zatrudnieni w biurze rachunkowym zawarli umowę o zakazie konkurencji. W ramach ochrony pracodawcy przed konkurencyjnymi działaniami pracownika Kodeks pracy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1320 ze zm.) wprowadza dwa rodzaje takich umów - o zakazie konkurencji w czasie stosunku pracy oraz po jego ustaniu (art. 1011-1012 K.p.).

Jeżeli wspomniane umowy zostały zawarte to, przy założeniu, że zostały one poprawnie skonstruowane i wyznaczają zakres i sferę działań konkurencyjnych, pracownik nie może:

  • w przypadku umowy o zakazie konkurencji w trakcie zatrudnienia - w czasie pracy u macierzystego pracodawcy podjąć zatrudnienia na podstawie umowy o pracę lub innej działalności zarobkowej w firmie/branży konkurencyjnej (tu: w biurach rachunkowych),
  • w przypadku umowy o zakazie konkurencji po ustaniu zatrudnienia - podjąć pracy czy działalności w firmie/branży konkurencyjnej po ustaniu zatrudnienia u macierzystego pracodawcy, przez okres objęty ww. umową.

Niezawarcie z pracownikiem wskazanych powyżej umów o zakazie konkurencji, jednej lub obu, nie oznacza zupełnej swobody pracownika w podejmowaniu działalności w branży konkurencyjnej dla pracodawcy (patrz ramka). Obowiązek powstrzymania się przez pracownika od działań konkurencyjnych wobec pracodawcy wynika bowiem również z przepisów Kodeksu pracy. Istotny jest tutaj art. 100 § 2 pkt 4 K.p., który wymaga od pracownika lojalności wobec pracodawcy, wyrażającej się w obowiązku dbania o dobro zakładu pracy, ochrony jego mienia oraz zachowania w tajemnicy informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę. Naruszenie przez pracownika tych obowiązków w trakcie zatrudnienia może stanowić uzasadnioną podstawę do rozwiązania z nim stosunku pracy.

Należy nadmienić, że pracodawca może zawrzeć umowę o zakazie konkurencji w całym okresie obowiązywania umowy o pracę - w sytuacji przedstawionej w pytaniu pracodawca może więc jeszcze podjąć próbę zabezpieczenia swoich interesów przez zawarcie takich umów/umowy. W takim przypadku pracodawca w razie naruszenia przez pracownika zakazu konkurencji:

  • w trakcie zatrudnienia - może dochodzić od niego naprawienia szkody w ramach ogólnej odpowiedzialności materialnej pracownika, w tym odszkodowania, o którym mowa w art. 119 K.p.,
  • po ustaniu zatrudnienia - może dochodzić od niego zapłaty kary umownej, o ile zostanie zastrzeżona w umowie o zakazie konkurencji po ustaniu zatrudnienia, oraz naprawienia szkody na zasadach cywilnych.

Trzeba wskazać, że w razie zawarcia umowy o zakazie konkurencji po ustaniu zatrudnienia - co powinno nastąpić jeszcze w czasie obowiązywania umowy o pracę - pracodawca będzie zobowiązany do wypłaty byłemu pracownikowi odszkodowania w okresie obowiązywania zakazu (art. 1012 K.p.).

"Wykorzystanie stanowiska pracy dla celów prywatnych sprzecznych z interesem pracodawcy stanowi oczywistą przyczynę uzasadniającą wypowiedzenie umowy o pracę".

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 listopada 2003 r., sygn. akt I PK 16/03


"Podjęcie działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy uzasadnia wypowiedzenie umowy o pracę na czas nieokreślony (...) zarówno wtedy, gdy pracownik prowadzi ją wbrew umowie o zakazie konkurencji (art. 1011 § 1 K.p.), jak również wtedy, gdy takiej umowy strony stosunku pracy nie zawarły".

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 1 lipca 1998 r., sygn. akt I PKN 218/98

Więcej na ten temat w zasobach płatnych:

Zakładanie firmy - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.