Podstawą do wydania przez biegłego rewidenta sprawozdania z badania i wyrażenia w nim opinii o sprawozdaniu finansowym są zebrane, w wystarczającej ilości i odpowiednio dobrane przez niego dokumenty. W świetle art. 67 ust. 1 ustawy o rachunkowości, kierownik badanej jednostki zapewnia biegłemu rewidentowi, przeprowadzającemu badanie sprawozdania finansowego, dostęp do ksiąg rachunkowych oraz dokumentów stanowiących podstawę dokonanych w nich zapisów oraz wszelkich innych dokumentów, jak również udziela wyczerpujących informacji, wyjaśnień i oświadczeń niezbędnych do sporządzenia sprawozdania z badania. Jak wynika z art. 67 ust. 2 ustawy o rachunkowości, informacje niezbędne do przeprowadzenia badania i wydania opinii biegły rewident może również uzyskać od kontrahentów badanej jednostki, w tym także od banków i jej doradców prawnych, jednak jest to możliwe jedynie na podstawie upoważnienia kierownika jednostki. W oparciu o wskazane przepisy biegły rewident może np. wystąpić o potwierdzenie salda do wybranych kontrahentów, banków bądź poprosić kancelarię prawną obsługującą jednostkę o przekazanie wykazu spraw sądowych dotyczących jednostki. Z upoważnienia kierownika jednostki biegły rewident może również zasięgnąć opinii banku i doradcy prawnego o sytuacji majątkowej i finansowej jednostki, której sprawozdanie finansowe bada. Jeżeli przedmiotem badania jest sprawozdanie finansowe jednostki dominującej, to uprawnienia biegłego rewidenta, o których mowa wyżej, przysługują także wobec jednostek zależnych, współzależnych i stowarzyszonych (por. art. 67 ust. 3 ww. ustawy).
Zwracamy uwagę, że niepoddanie sprawozdania finansowego badaniu, mimo wystąpienia takiego obowiązku, nieudzielanie lub udzielanie niezgodnych ze stanem faktycznym informacji, wyjaśnień, oświadczeń biegłemu rewidentowi albo niedopuszczanie go do pełnienia obowiązków podlega karze grzywny albo karze ograniczenia wolności (por. art. 79 pkt 1 i 2 ww. ustawy). Co istotne, w przypadku gdy jednostka nie podda badaniu sprawozdania finansowego (mimo takiego obowiązku wynikającego z art. 64 ww. ustawy) bądź gdy biegły rewident w sprawozdaniu z badania wyrazi opinię negatywną o tym sprawozdaniu albo odmówi wyrażenia opinii, niewykonalnym staje się podjęcie skutecznej uchwały o podziale zysku lub pokryciu straty. Gdyby nawet taka uchwała została podjęta, to będzie nieważna z mocy prawa (por. art. 53 ust. 3 ww. ustawy). Z kolei wyrażenie przez biegłego rewidenta opinii z zastrzeżeniami nie powoduje powyższych skutków.
|