Czy w sytuacji, gdy jednostka magazynuje towary na terenie strzeżonym za wypełnienie ustawowego obowiązku inwentaryzacji można uznać jej przeprowadzenie w dogodnym terminie przy zachowaniu częstotliwości raz na 2 lata? Czy dogodny termin może zostać ustalony w innym okresie niż ostatni kwartał np. 2023 r. lub 2024 r.?
Jeżeli towary (także materiały czy wyroby) znajdują się na terenie strzeżonym, dopuszcza się dokonanie ich inwentaryzacji na dowolny moment roku obrotowego, przy czym musi to nastąpić raz w ciągu 2 lat. Dowolny moment nie musi przypadać w ostatnim kwartale roku. Towary nieobjęte w danym roku spisem z natury podlegają inwentaryzacji drogą weryfikacji. |
W myśl zasady określonej w art. 26 ust. 1 pkt 1 ustawy o rachunkowości, inwentaryzację aktywów jednostki (w tym również zapasów towarów, materiałów czy wyrobów) przeprowadza się na ostatni dzień każdego roku obrotowego - drogą spisu ich ilości z natury, wyceny ilości, porównania wartości z danymi ksiąg rachunkowych oraz wyjaśnienia i rozliczenia ewentualnych różnic.
Jednak jak wynika z art. 26 ust. 3 pkt 2 ww. ustawy, termin i częstotliwość inwentaryzacji na ostatni dzień roku obrotowego uznaje się za dotrzymane, jeżeli inwentaryzację m.in.: zapasów materiałów, towarów, produktów gotowych i półproduktów znajdujących się w strzeżonych składowiskach i objętych ewidencją ilościowo-wartościową - przeprowadzono raz w ciągu 2 lat.
Przypomnijmy, że przez teren strzeżony należy rozumieć - w drodze analogii do definicji składowiska strzeżonego, o którym jest mowa w stanowisku Komitetu Standardów Rachunkowości z dnia 20 lipca 2016 r. w sprawie inwentaryzacji drogą spisu z natury zapasów materiałów, towarów, wyrobów gotowych i półproduktów (Dz. Urz. Min. Fin. z 2016 r. poz. 55) - teren dozorowany w sposób ciągły, zamknięty (zabezpieczony), do którego nie mają dostępu osoby nieuprawnione (postronne). W praktyce w większości przypadków zapasy występują właśnie w takich miejscach, czyli na terenie strzeżonym, w związku z czym, o ile jednostka prowadzi ewidencję ilościowo-wartościową towarów, to obowiązek przeprowadzenia inwentaryzacji takiej grupy składników wystąpi raz w ciągu 2 lat.
Można zatem przyjąć, że jednostka ma zarówno prawo do jednorazowego na dowolny dzień, jak i sukcesywnego w danym okresie ustalania rzeczywistego stanu poszczególnych grup ww. aktywów objętych inwentaryzacją drogą spisu z natury. Powinno to nastąpić w taki sposób, aby w wyznaczonym okresie zostały spisane z natury wszystkie stanowiące własność jednostki zasoby zapasów (tu: towarów).
Zatem termin i częstotliwość inwentaryzacji zapasów towarów (również materiałów oraz produktów gotowych i półproduktów), znajdujących się na strzeżonych składowiskach i objętych ewidencją ilościowo-wartościową będą dotrzymane, jeżeli inwentaryzacja ta zostanie przeprowadzona w dowolnym dniu roku obrotowego, pod warunkiem że od daty poprzedniej inwentaryzacji nie upłynął okres dwóch lat.
Co istotne, towary (także materiały czy produkty) nieinwentaryzowane w roku obrotowym drogą spisu z natury (tj. gdy spis z natury przeprowadzono raz w ciągu dwóch lat) należy objąć inwentaryzacją w drodze weryfikacji. Przy zastosowaniu tej metody sprawdza się zgodność bilansu otwarcia (BO) z zatwierdzonym bilansem za rok poprzedni, a także weryfikuje się ujęcie przychodów i rozchodów np. towarów.
Dodajmy, że niezależnie od metody inwentaryzacji jej przeprowadzenie i wyniki należy odpowiednio udokumentować i powiązać z zapisami ksiąg rachunkowych. Ujawnione w toku prac (inwentaryzacji) różnice między stanem rzeczywistym a stanem wykazanym w księgach rachunkowych należy wyjaśnić i rozliczyć w księgach rachunkowych tego roku obrotowego, na który przypadał termin inwentaryzacji.
|