W wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów zostały zamieszczone informacje w zakresie projektu ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (druk nr UDER74), którego celem jest uproszczenie zasad dotyczących składania wniosków o zasiłek opiekuńczy.
W obowiązującym stanie prawnym, postępowanie w sprawie przyznania i wypłaty zasiłku wszczyna się na wniosek złożony w formie pisemnej lub w formie dokumentu elektronicznego podpisanego kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym, podpisem osobistym albo z wykorzystaniem sposobu potwierdzania pochodzenia oraz integralności danych dostępnego w systemie teleinformatycznym udostępnionym bezpłatnie przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, na elektroniczną skrzynkę podawczą ZUS lub na adres do doręczeń elektronicznych. Do wniosku dołącza się dokumenty niezbędne do przyznania i wypłaty zasiłku. Mowa o tym odpowiednio w art. 61b ust. 1 i ust. 4 ustawy zasiłkowej.
Natomiast w myśl § 27 rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie zakresu informacji o okolicznościach mających wpływ na prawo do zasiłków z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa lub ich wysokość oraz dokumentów niezbędnych do przyznania i wypłaty zasiłków (Dz. U. z 2025 r. poz. 616), dokumentem niezbędnym do przyznania i wypłaty zasiłku opiekuńczego jest wniosek o zasiłek opiekuńczy, zawierający dane określone w załączniku nr 6 do tego rozporządzenia, złożony w formie pisemnej lub w formie dokumentu elektronicznego.
Gdy płatnikiem zasiłku jest ZUS, wniosek o zasiłek opiekuńczy może być złożony:
Jak wskazują projektodawcy aktualny sposób przekazywania wniosków o zasiłek opiekuńczy odbierany jest przez płatników składek jako uciążliwy, ponieważ dokumenty, które zwykle przekazywane są przez płatników jako komplet stanowiący podstawę do ustalenia prawa do zasiłku opiekuńczego niekiedy muszą być przekazywane oddzielnie. Jeśli bowiem zaświadczenie płatnika składek (Z-3) zostanie przekazane w formie elektronicznej przez PUE/eZUS, to i tak wniosek o zasiłek opiekuńczy (Z-15) pracownika złożony za pośrednictwem pracodawcy musi być złożony w oryginale (w formie papierowej) do ZUS, czyli bezpośrednio w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS albo wysłany w formie przesyłki listownej.
Ponadto, gdy płatnicy składek zgłaszają powyżej 20 ubezpieczonych, ubezpieczeni nie mogą przekazywać do nich wniosków o zasiłek opiekuńczy w formie elektronicznej za pośrednictwem wewnętrznych systemów funkcjonujących u tych płatników (np. za pomocą poczty elektronicznej), tylko papierowo z własnoręcznym podpisem. Obowiązujące przepisy nie przewidują, aby wniosek o zasiłek opiekuńczy można złożyć drogą elektroniczną w formie skanu, ponieważ dokument ten nie jest dokumentem oryginalnym.
Stąd propozycja uproszczenia zasad dotyczących składania wniosków o zasiłek opiekuńczy, poprzez wprowadzenie:
Będzie to wymagało nie tylko zmiany ustawy zasiłkowej, ale i powołanego rozporządzenia w sprawie zakresu informacji o okolicznościach mających wpływ na prawo do zasiłków (...).
|