Ustawodawca, ustalając w art. 21 ust. 2b ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych katalog jednostek objętych preferencjami, posługiwał się nomenklaturą form organizacyjnych przyjętych w Prawie oświatowym. Zatem, gdyby jego celem było objęcie preferencjami również placówki kształcenia ustawicznego, podmiot ten wymieniony byłby wprost w przepisie. Tak orzekł Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 15 kwietnia 2025 r., sygn. akt III FSK 1110/24.
Przedmiot sprawy dotyczył obowiązku dokonywania wpłat na PFRON. Skarżący twierdził, że na podstawie art. 21 ust. 2b ustawy o rehabilitacji zawodowej (...), z uwagi na prowadzenie działalności oświatowej, przysługuje mu prawo do korzystania z preferencyjnego, 2% wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych (zamiast standardowych 6%). Spór sprowadzał się do interpretacji zapisów wskazanego przepisu. W ocenie organu strona nie była jednostką, do której miałby zastosowanie obniżony wskaźnik, bowiem w ramach działalności gospodarczej, poza niepublicznym przedszkolem i niepubliczną szkołą podstawową, prowadzi również placówkę kształcenia ustawicznego, która nie jest objęta zakresem regulacji pozwalającej na stosowanie preferencyjnego wskaźnika. Stanowisko to potwierdziły: SKO i WSA w Warszawie w wyroku z dnia 24 kwietnia 2024 r., sygn. akt III SA/Wa 404/24. Strona wniosła skargę do NSA.
NSA uznał, że skarga nie zasługuje na uwzględnienie. Wskazał, że zgodnie z przepisami obniżony do 2% wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych, zwalniający z obowiązku wpłat na PFRON, ma zastosowanie w odniesieniu do publicznych i niepublicznych uczelni, publicznych i niepublicznych szkół, publicznych i niepublicznych przedszkoli, publicznych i niepublicznych innych form wychowania przedszkolnego oraz placówek opiekuńczo-wychowawczych, regionalnych placówek opiekuńczo-terapeutycznych, interwencyjnych ośrodków preadopcyjnych, placówek resocjalizacyjnych, publicznych i niepublicznych żłobków, a także klubów dziecięcych. W ocenie Sądu ustawa o rehabilitacji zawodowej (...) nie odwołuje się bezpośrednio do Prawa oświatowego czy jakiegokolwiek innego aktu w taki sposób, aby można było na ich podstawie w sposób prosty określić sens przyjętych w tej ustawie pojęć. Wobec tego nie można uznać, że pod pojęciem szkoły użytym w tym przepisie mieści się każda placówka edukacyjna. Nie można również przyjąć, że pod pojęciem szkoły użytym w art. 21 ust. 2b wskazanej ustawy mieści się każda placówka funkcjonująca w systemie oświatowym.
Poza tym Sąd podzielił stanowisko organów podatkowych, zgodnie z którym rozliczenie z PFRON dotyczy pracodawcy w rozumieniu art. 3 Kodeksu pracy, a nie poszczególnych podmiotów przez niego utworzonych. Tym samym prowadzenie przez stronę nawet jednego podmiotu, który nie kwalifikuje się do preferencyjnego rozliczania z PFRON, wyklucza możliwość skorzystania z takiego sposobu rozliczania w odniesieniu do pozostałych podmiotów, które w innej sytuacji mogłyby z takiej możliwości skorzystać.
|