Podmiot zobowiązany do dokonywania wpłat na PFRON realizuje je na zasadzie samoobliczenia. W sytuacji gdy kontrahent nabywcy przekazał mu nieprawidłowe dane, w szczególności przez podanie nieprawdy w informacji o kwotach uprawniających do obniżenia wpłat na Fundusz, dane te nie mogą stanowić zgodnego z prawem elementu samoobliczenia obniżonych wpłat w zgodnej z prawem wysokości. Taki wniosek płynie z orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 4 kwietnia 2025 r., sygn. akt III FSK 1297/23.
Sprawa dotyczyła spółki z o.o., która na podstawie informacji uzyskanych od kontrahenta (sprzedającego) dokonywała obniżenia wpłat na PFRON z tytułu zbyt niskiego wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych. Podstawą wszczęcia przez Prezesa Zarządu PFRON postępowania wobec spółki były wyniki kontroli Funduszu przeprowadzonej u sprzedawcy usługi w przedmiocie ustalenia stanu faktycznego i prawnego w zakresie spełniania warunków dotyczących prawidłowości realizacji art. 22 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, w obszarze spełniania warunków do wystawiania informacji o kwocie obniżenia wpłat na PFRON oraz poprawności merytorycznej i formalnej wystawianych informacji. W trakcie tej kontroli stwierdzono m.in., że sprzedający zawyżył ulgi wystawione spółce. Spółka jako podmiot zobowiązany do wpłat na PFRON dokonywała obniżenia wpłat na PFRON z tytułu zakupionych usług od sprzedającego, a podstawą tych obniżeń były informacje przekazane pracodawcy przez sprzedającego. W informacjach pracodawca zawyżył kwoty obniżenia, przyjął błędne przychody netto i błędny współczynnik wynagrodzeń pracowników. Tym samym obniżenia dokonywane były nieprawidłowo. Wobec nabywcy wszczęte zostało postępowanie celem ustalenia wysokości zobowiązań. Spółka nie zgadzała się z wydaną w tej sprawie decyzją i wniosła skargę do WSA. W związku z tym, że wyrok WSA w Warszawie z dnia 25 kwietnia 2023 r., sygn. akt III SA/Wa 2400/22, nie był dla niej satysfakcjonujący, wniosła skargę do NSA.
NSA oddalił skargę kasacyjną. Wskazał, że zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych wpłaty na Fundusz z tytułu zbyt niskiego wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych ulegają obniżeniu z tytułu zakupu produkcji lub usługi, z wyłączeniem handlu, odpowiednio wytworzonej lub świadczonej m.in. przez pracodawcę zatrudniającego co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy, który osiąga wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych zaliczonych do:
1) znacznego stopnia niepełnosprawności lub
2) umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, w odniesieniu do których orzeczono chorobę psychiczną, upośledzenie umysłowe, całościowe zaburzenia rozwojowe lub epilepsję oraz niewidomych w wysokości co najmniej 30%.
Na sprzedającego nałożono m.in. obowiązek wystawienia informacji o kwocie obniżenia niezwłocznie po terminowym uregulowaniu należności przez kupującego. Na podstawie tego dokumentu nabywca samodzielnie dokonuje obniżenia wysokości wpłaty odprowadzanej do PFRON.
Mając to na uwadze, NSA uznał, że błędne rozliczenia kontrahenta spółki, w tym udzielone jej błędne informacje o kwocie obniżenia, mają wpływ na dokonane przez skarżącą samoobliczenie należności z tytułu wpłat na PFRON.
Co istotne, fakt błędnego poinformowania podmiotu uprawnionego do obniżenia wpłat na Fundusz przez sprzedawcę musi zostać przez organ kwestionujący rozliczenie z tytułu wpłat na PFRON wykazany w przeprowadzonym postępowaniu dowodowym.
|