Zawarłam małżeństwo w trybie konkordatowym, więc sądziłam, że nie muszę zawierać małżeństwa przed urzędnikiem stanu cywilnego. Otrzymałam jednak pismo z informacją, że z uwagi na niedopełnienie obowiązków przez duchownego, z formalnego punktu widzenia nie jesteśmy z mężem małżeństwem. O jakich formalnościach tu mowa?
Zawarcie związku małżeńskiego zgodnie z prawem kościoła bądź związku wyznaniowego nie wywołuje żadnych skutków prawnych na gruncie prawa państwowego. I odwrotnie, zawarcie małżeństwa przed urzędnikiem państwowym nie powoduje zawarcia małżeństwa na gruncie kościelnym. W celu ograniczenia formalności przewiduje się jednak możliwość zawarcia związku małżeńskiego w tzw. trybie konkordatowym. Istota tego trybu sprowadza się do tego, że związek zawarty przed duchownym kościoła bądź związku wyznaniowego wywołuje również bezpośrednie skutki w sferze prawa państwowego. Bezpośrednie, a więc bez konieczności zawierania związku przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego. Osobom zamierzającym zawrzeć małżeństwo konkordatowe kierownik urzędu stanu cywilnego wydaje zaświadczenie stwierdzające brak okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa oraz treść i datę złożonych przed nim oświadczeń w sprawie nazwisk przyszłych małżonków i ich dzieci. Stanowi o tym art. 41 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (Dz. U. z 2012 r. poz. 788 ze zm.).
Aby jednak wspomniany "bezpośredni skutek" nastąpił, duchowny musi dopełnić określonych formalności. Niezwłocznie po złożeniu oświadczeń o zawarciu małżeństwa, duchowny sporządza zaświadczenie stwierdzające, że oświadczenia zostały złożone w jego obecności, przy zawarciu związku małżeńskiego podlegającego prawu wewnętrznemu kościoła albo innego związku wyznaniowego. Podpisują je: duchowny, małżonkowie i dwaj pełnoletni świadkowie. Co więcej, zaświadczenie to, wraz z zaświadczeniem sporządzonym przez kierownika USC, duchowny przekazuje do urzędu stanu cywilnego przed upływem 5 dni od dnia zawarcia małżeństwa. Przyjmuje się, że nadanie jako przesyłki poleconej w polskiej placówce pocztowej operatora publicznego jest równoznaczne z przekazaniem do urzędu stanu cywilnego. Jeżeli zachowanie tego terminu nie jest możliwe z powodu siły wyższej, bieg terminu ulega zawieszeniu przez czas trwania przeszkody. Przy obliczaniu biegu terminu nie uwzględnia się dni uznanych ustawowo za wolne od pracy.
Jeśli wszystkie powyższe dokumenty zostaną dostarczone w terminie, wówczas urząd stanu cywilnego sporządza akt małżeństwa. Jako datę zawarcia małżeństwa wpisuje się datę złożenia oświadczeń przed duchownym.
|