Składka zdrowotna opłacona z działalności gospodarczej opodatkowanej liniowo a dodatkowy zwrot z tytułu ulgi na dzieci

Podatnik prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem liniowym. Dodatkowo podjął pracę na umowę zlecenia w zakresie niezwiązanym z wykonywaną działalnością gospodarczą, z tytułu której osiągnął dochody opodatkowane według skali podatkowej. Dochody ze zlecenia (i kwota podatku) są niskie i nie wystarczą na pełne odliczenie ulgi na dzieci. Czy składka zdrowotna opłacona z tytułu działalności gospodarczej będzie mogła zostać rozliczona w PIT-37 w ramach zwrotu nieodliczonej części ulgi prorodzinnej, czy powinna podlegać rozliczeniu jedynie w PIT-36L w ramach limitu 8.700 zł?

Rozliczanie składki zdrowotnej przez liniowców

Generalnie podatkowe rozliczanie składki zdrowotnej zostało zlikwidowane za sprawą Polskiego Ładu od 1 stycznia 2022 r. Polski Ład 2.0 od 1 lipca 2022 r. przywrócił taką możliwość, jednak w zmienionej formie oraz w ograniczonym zakresie. Uprawnienie to przysługuje wyłącznie przedsiębiorcom opodatkowanym podatkiem liniowym, opłacającym ryczałt ewidencjonowany oraz kartę podatkową.

Przedsiębiorcy opłacający podatek liniowy mogą rozliczać składkę zdrowotną zapłaconą w roku podatkowym z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem liniowym (oraz za osoby współpracujące z podatnikiem opodatkowanym w tej formie) na dwa sposoby, tj. poprzez:

• odliczanie składki zdrowotnej od dochodu lub
• zaliczanie ww. składki do kosztów uzyskania przychodów.

Łączna wysokość ww. składki odliczonej od dochodu lub zaliczonej do kosztów uzyskania przychodów nie może przekroczyć w roku podatkowym 8.700 zł (kwota tego limitu będzie corocznie podwyższana o określony wskaźnik).

Sposób rozliczenia składki zdrowotnej zależy od przedsiębiorcy. Może on ją rozliczyć w całości (w ramach ww. limitu) w kosztach uzyskania przychodów albo cały limit wykorzystać do odliczenia jej od dochodu. Może również rozliczyć ją w części w kosztach uzyskania przychodów, a w części - odliczyć od dochodu (do wysokości ww. limitu). Tak wyjaśniło Ministerstwo Finansów w podręczniku pt. "Niskie Podatki", zamieszczonym na stronie internetowej www.gov.pl.

Pierwsze rozliczenie składki zdrowotnej było możliwe począwszy od zaliczek należnych za czerwiec 2022 r. (albo II kwartał 2022 r.). Rozliczeniu podlegają również składki zdrowotne zapłacone przed 1 lipca 2022 r. (art. 25 ust. 2 ustawy Polski Ład 2.0).

Nieskorzystanie z możliwości rozliczania składki zdrowotnej na etapie zaliczek na podatek nie wyklucza możliwości jej rozliczenia w zeznaniu podatkowym.

Kwota zwrotu ulgi, gdy wysokość podatku uniemożliwia odliczenie pełnej przysługującej ulgi

Ulga na dzieci, zwana również ulgą prorodzinną, nie podlega odliczeniu od dochodów opodatkowanych podatkiem liniowym. Ulga ta podlega odliczeniu wyłącznie od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27 ustawy o PDOF (według skali podatkowej).

Przepisy ustawy o PDOF zawierają regulacje, które określają zasady korzystania z ulgi na dzieci w sytuacji, gdy wysokość podatku (lub jego brak) uniemożliwia odliczenie ww. ulgi w pełnej wysokości. Kwotę nieodliczonej od podatku części ulgi na dzieci zasadniczo można "odzyskać" odliczając ją od zapłaconych (pobranych) składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne. W myśl tych przepisów, jeżeli kwota przysługującego odliczenia z tytułu ulgi na dzieci jest wyższa od kwoty odliczonej od podatku dochodowego (obliczonego zgodnie z art. 27 ww. ustawy) w zeznaniu podatkowym, podatnikowi przysługuje kwota stanowiąca różnicę między kwotą przysługującego podatnikowi odliczenia a kwotą odliczoną w tym zeznaniu (art. 27f ust. 8 ustawy o PDOF).

Kwota stanowiąca ww. różnicę nie może przekroczyć sumy:

1) podlegających odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne (zapłaconych/potrąconych w roku podatkowym) pomniejszonych o składki odliczone w zeznaniu PIT-36L, lub na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym,

2) składek na ubezpieczenie zdrowotne, o których mowa w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, pomniejszonych o składki odliczone w zeznaniu PIT-36L, lub na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym,

3) składek na ubezpieczenia społeczne zapłaconych ze środków podatnika od przychodów zwolnionych od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 148 i 152-154 ww. ustawy (tj. w ramach tzw. ulg: dla młodych, na powrót, dla rodzin 4+, dla pracujących seniorów), z wyjątkiem przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania podatkiem liniowym, IP Box albo określone w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym.

Stanowi o tym art. 27f ust. 9 ustawy o PDOF, w brzmieniu obowiązującym od 1 lipca 2022 r., przy czym pkt 2 i 3 w ww. brzmieniu stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2022 r.

Jak wynika z powyższego składka zdrowotna odliczona w zeznaniu PIT-36L (lub na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym) nie jest wliczana do sumy składek, od których może zostać rozliczona (zwrócona) kwota nieodliczonej od podatku części ulgi na dzieci.

Odnosząc się do pytania Czytelnika należy stwierdzić, że składka zdrowotna opłacona z tytułu działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem liniowym może być rozliczona w PIT-37 w ramach zwrotu niewykorzystanej części ulgi prorodzinnej, jednak tylko w części nieodliczonej w zeznaniu PIT-36L (niezależnie od tego, czy składka ta była zaliczona do kosztów uzyskania przychodów, czy odliczona od dochodu). Zatem, jeśli podatnik opłacił ww. składkę w wysokości przekraczającej limit 8.700 zł, to nieodliczoną w PIT36-L kwotę tej składki może "wykorzystać" do rozliczenia nieodliczonej od podatku części ulgi na dzieci.