Otrzymałem w spadku po rodzicach nieruchomość. Została ona przed laty obciążona na rzecz sąsiedniej działki służebnością drogi koniecznej. Ze służebności nikt nie korzysta, co więcej, zmiany w infrastrukturze drogowej sprawiły, że sąsiad ma obecnie bezpośredni dostęp do drogi publicznej. Obciążenie mojej nieruchomości utrudnia mi jej sprzedaż. W jaki sposób wykreślić służebność z księgi wieczystej?
Najszybszym sposobem wykreślenia służebności jest przedłożenie oświadczenia właściciela nieruchomości władnącej, na której rzecz ustanowiono tę służebność, o zrzeczeniu się służebności. Oświadczenie powinno przybrać formę pisemną z podpisem notarialnie poświadczonym. Reguluje to art. 31 ust. 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece (Dz. U. z 2023 r. poz. 1984 ze zm.). Dysponując tego rodzaju dokumentem, Czytelnik - jako właściciel nieruchomości obciążonej - może złożyć wniosek do sądu i zażądać wykreślenia służebności, dołączając do wniosku wspomniane oświadczenie.
Otrzymanie tego rodzaju zaświadczenia, z różnych przyczyn, nie zawsze jest proste. W takim przypadku właściciel nieruchomości, na której ciąży wspomniana służebność, może skorzystać z innych rozwiązań. Służebność gruntowa wygasa wskutek niewykonywania jej przez 10 lat (art. 293 § 1 K.c.). Jeśli służebność z mocy prawa wygasła, a w treści księgi wieczystej cały czas widnieje wpis o jej istnieniu, konieczne jest uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym. Właściciel nieruchomości, który chce doprowadzić do usunięcia tej niezgodności, musi wnieść pozew.
Nie można wykluczyć sytuacji, gdy służebność jest wykonywana, ale doszło do zmiany szeregu okoliczności, które stanowiły podstawę obciążenia nieruchomości tym prawem. W takim przypadku właściciel nieruchomości obciążonej może żądać zniesienia służebności gruntowej za wynagrodzeniem, jeżeli wskutek zmiany stosunków służebność stała się dla niego szczególnie uciążliwa, a nie jest konieczna do prawidłowego korzystania z nieruchomości władnącej. Z kolei gdy służebność gruntowa utraciła dla nieruchomości władnącej wszelkie znaczenie, właściciel nieruchomości obciążonej może żądać zniesienia służebności bez wynagrodzenia (art. 295 K.c.). Podstawą dla uznania, iż określona służebność drogi koniecznej utraciła dla nieruchomości władnącej wszelkie znaczenie jest ustanie potrzeby korzystania z tej drogi w celu uzyskania przez nieruchomość władnącą odpowiedniego dostępu do drogi publicznej. Podstawową przyczyną tego stanu rzeczy jest powstanie alternatywnej drogi umożliwiającej niezależny od służebności dostęp z nieruchomości władnącej do drogi publicznej (por. wyrok Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 5 grudnia 2012 r., sygn. akt III Ca 283/12).
| ||||||||||||
|
||||||||||||
