Facebook

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Podatki  »  Podatek dochodowy  »   Rozliczenie samotnego rodzica za 2022 r.
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Rozliczenie samotnego rodzica za 2022 r.

Gazeta Podatkowa nr 63 (1938) z dnia 8.08.2022
Agata Cieśla

Jednym z efektów wejścia w życie z dniem 1 lipca br. nowelizacji ustawy o pdof, nazywanej Polskim Ładem 2.0, jest likwidacja wprowadzonej do niej z dniem 1 stycznia 2022 r. ulgi dla samotnych rodziców/opiekunów w postaci odliczania od podatku kwoty 1.500 zł. Ulga ta miała zastąpić funkcjonujący do końca 2021 r. mechanizm wspólnego rozliczania się z dzieckiem, który ostatecznie - choć w nieco zmodyfikowanej wersji - został przywrócony na grunt pdof wskazaną nowelizacją. W efekcie w rocznych PIT za 2022 r. samotnych rodziców zasadniczo obowiązywać będą zasady jak w 2021 r.

Najogólniej rzecz ujmując, preferencyjne rozliczenie z dzieckiem polega - jak wynika z art. 6 ust. 4d ustawy o pdof - na opłacaniu podatku w podwójnej wysokości od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dziecko/dzieci, z uwzględnieniem art. 7 ustawy o pdof. Do sumy tych dochodów nie wlicza się jednak dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w ustawie o pdof. Przy wyższych dochodach rodzica rozwiązanie to może pomóc w uniknięciu płacenia podatku w drugim progu podatkowym, czyli według 32% stawki podatku. Z kolei przy niższych zarobkach może spowodować, że podatek należny - z uwagi na zwiększenie kwoty wolnej od podatku do 30.000 zł - w ogóle nie wystąpi.

Dla kogo preferencyjne rozliczenie?

W zeznaniu podatkowym za 2022 r. jako tzw. samotny rodzic może się rozliczyć - tak jak w rozliczeniu za ubiegły rok - rodzic lub opiekun prawny, który jest panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, co wynika z art. 6 ust. 4 c ustawy o pdof. Posiadanie jednego ze wskazanych statusów nie jest jednak wystarczające dla skorzystania z tej preferencji. Taka osoba musi rzeczywiście samotnie wychowywać dzieci.

Z przywołanego przepisu wynika również, że wspólne rozliczenie z dzieckiem przez rodzica z dochodów opodatkowanych według skali podatkowej nadal wymaga spełnienia kilku warunków przez samo dziecko. W charakterze samotnego rodzica za 2022 r. może się bowiem rozliczyć podatnik objęty nieograniczonym obowiązkiem podatkowym, samotnie wychowujący w roku podatkowym dzieci:

1) małoletnie,

2) pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,

3) pełnoletnie do ukończenia 25. roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innym państwie.

Jak wynika z art. 6 ust. 4f ustawy o pdof, z możliwości korzystania z tej preferencji nowelizacja wyłączyła jednak osoby, które wychowują wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko, w tym również, gdy dziecko jest pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze - tzw. 500+. Przepis ten został skonstruowany w taki sposób, że należy spodziewać się problemów interpretacyjnych. Ustawodawca, posługując się pojęciem "wspólnego wychowywania dziecka", nie zdefiniował go bowiem i nie sprecyzował jego zakresu. Trudno zatem rozstrzygnąć czy obejmuje ono tylko opiekę naprzemienną, czy też dla uznania, że przykładowo rozwiedzeni rodzice wspólnie wychowują dziecko wystarczające będzie zabranie dziecka raz w roku na wyjazdowe wakacje. To z kolei może być przyczyną sporów na linii fiskus-podatnicy.

Dochody dziecka

Do końca 2021 r. jednym z kryteriów warunkujących możliwość wspólnego rozliczenia z pełnoletnim uczącym się dzieckiem było uzyskiwanie przez dziecko dochodów z ustawowo określonych źródeł w wysokości nieprzekraczającej 3.089 zł. Polski Ład 2.0 podwyższył - i to już w odniesieniu do rocznych PIT za 2022 r. - limit zarobków możliwych do uzyskania przez takie dziecko, warunkujących zachowanie przez rodziców prawa do opodatkowania w charakterze osoby samotnie wychowującej dzieci (warto zaznaczyć, że ten sam limit dochodów dziecka warunkuje też korzystanie ze zwolnienia od podatku przewidzianego dla rodzin 4+ czy z ulgi na dzieci). Jednym z kryteriów niezbędnych do spełnienia w celu skorzystania z opodatkowania dochodów podatnika na zasadach przewidzianych dla samotnych rodziców jest zatem obecnie nieuzyskiwanie przez dziecko w roku podatkowym świadczeń wskazanych w art. 6 ust. 4e ustawy o pdof, czyli:

  • dochodów, z wyjątkiem renty rodzinnej, podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b ustawy o pdof (czyli według skali podatkowej oraz. tzw. kapitałowych opodatkowanych 19% podatkiem dochodowym) lub
  • przychodów, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 i pkt 152 ustawy o pdof, czyli objętych tzw. ulgą dla młodych oraz ulgą na powrót,

w łącznej wysokości przekraczającej wysokość dwunastokrotności kwoty renty socjalnej określonej w ustawie o rencie socjalnej, w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego. Ponieważ od marca 2022 r. kwota renty socjalnej wynosi 1.338,44 zł, zatem jej dwunastokrotność to 16.061,28 zł.

Dodatkowe warunki

Art. 6 ust. 8 ustawy o pdof przewiduje, że w rocznym PIT za 2022 r. stosowanie przez samotnego rodzica lub dziecko, z którym się rozlicza, opodatkowania podatkiem liniowym lub ryczałtem ewidencjonowanym niedotyczącym tzw. prywatnego najmu, nie pozbawi podatnika całkowicie prawa do rozliczenia w charakterze osoby samotnie wychowującej dziecko. Jednak warunkiem do dokonania wspólnego rozliczenia z dzieckiem w takim przypadku będzie nieosiąganie przez cały rok podatkowy przychodów ani nieponoszenie kosztów uzyskania przychodów. Ponadto i podatnik, i dzieci nie mogą być zobowiązani lub uprawnieni do zwiększania lub pomniejszania podstawy opodatkowania albo przychodów, jak również zobowiązani lub uprawnieni do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 26.07.1991 r. o pdof (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.)

Podatek dochodowy - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.