Zasady opłacania podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC) reguluje ustawa z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2020 r. poz. 815 ze zm.), dalej: ustawy o PCC. Z przepisów tam zawartych wynika, że PCC podlegają m.in. umowy spółki (także spółki z o.o.) i ich zmiany, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. W przypadku umowy spółki kapitałowej (np. z o.o.), za zmianę umowy uważa się podwyższenie kapitału zakładowego z wkładów lub ze środków spółki oraz dopłaty. Oznacza to, że wniesienie aportu do spółki z o.o. jest generalnie czynnością opodatkowaną PCC.
Podstawę opodatkowania stanowi tu generalnie wartość, o którą podwyższono kapitał zakładowy (art. 6 ust. 8 ww. ustawy). Od podstawy tej odlicza się: kwotę wynagrodzenia wraz z VAT, pobraną przez notariusza za sporządzenie aktu notarialnego umowy spółki albo jej zmiany, opłatę sądową związaną z wpisem do KRS, opłatę za zamieszczenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym (MSiG) ogłoszenia o wpisie.
Do zapłaty PCC, co do zasady, jest zobowiązana spółka z o.o., do której wniesiono aport. Jednakże nie zawsze spółka zapłaci PCC. Należy mieć bowiem na uwadze, że nie podlegają PCC umowy spółki i ich zmiany związane m.in. z wniesieniem do spółki kapitałowej, w zamian za jej udziały lub akcje (art. 2 pkt 6 lit. c) ustawy o PCC):
Te wyłączenia z PCC nie mają zastosowania w omawianym w tym artykule przypadku, gdyż założyliśmy, że przedmiotem aportu nie jest przedsiębiorstwo ani jego zorganizowana część, ani też udziały/akcje, lecz nieruchomość.
Zwróćmy uwagę, że zwolniono z PCC niektóre czynności cywilnoprawne - w taki zakresie, w jakim są opodatkowane VAT lub takie czynności, w przypadku których przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona z VAT z tytułu dokonania tej czynności (z wyjątkiem, który tu pomijamy). Co jednak ważne, zwolnienie to nie dotyczy umów spółki i jej zmiany (art. 2 pkt 4 ustawy o PCC). Niemniej jednak spółki z o.o. mogą uniknąć zapłaty PCC od aportu opodatkowanego VAT lub zwolnionego z VAT, powołując się na regulacje unijne, tj. na klauzulę stand still (klauzula ta nie znajduje jednak zastosowania w razie wnoszenia aportem przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części). Takie stanowisko prezentowane jest także przez organy podatkowe, np. przez Dyrektora KIS w interpretacji indywidualnej z dnia 19 maja 2021 r., nr 0111-KDIB2-2.4014.72.2021.1.PB. Zdaniem organu podatkowego:
"(...) bez względu na skutki podatkowe w podatku od towarów i usług, czynności dotyczące umowy spółki lub jej zmiany podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych.
Jednakże w świetle zasady stand still, wynikającej z dyrektywy 2008/7/WE oraz poprzedzającej ją dyrektywy Rady 69/335/EWG, a także z orzecznictwa TSUE, istnieje zakaz opodatkowania przez państwo członkowskie czynności gromadzenia kapitału w spółkach kapitałowych, która była objęta podatkiem kapitałowym w dniu 1 lipca 1984 r., a następnie kiedykolwiek czynność ta została zwolniona (wyłączona) od tego podatku.
(...) A zatem, skoro transakcja wniesienia aportu do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (...) będzie czynnością zwolnioną z opodatkowania podatkiem od towarów i usług lub będzie podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, powyższa czynność będzie - w świetle zasady stand still - wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Zatem na Spółce (Wnioskodawcy), której kapitał zostanie podwyższony poprzez wniesienie wkładu niepieniężnego nie będzie ciążył obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych.(...)"
UWAGA! Na klauzulę stand still powoływać mogą się tylko spółki kapitałowe w rozumieniu dyrektywy Rady 2008/7/WE dotyczącej podatków pośrednich od gromadzenia kapitału (tj. spółki z o.o., akcyjne, komandytowo-akcyjne, europejskie). Klauzula ta nie dotyczy pozostałych spółek, które muszą rozliczać PCC od umowy spółki i jej zmian (tj. cywilnych, jawnych, partnerskich, komandytowych).
| ||||||||||||
|
||||||||||||
