HITY GOFINU |
||||||||||||||
Rozliczanie WNT i WDT po zmianach
Gazeta Podatkowa nr 10 (1051) z dnia 3.02.2014
Główne zmiany w zakresie podatku VAT dotyczące wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów i wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów zostały dokonane przed 2014 r. Od początku tego roku ustawodawca wprowadził jeszcze kilka innych rozwiązań, na które warto zwrócić uwagę. Istotne zmiany dotyczą m.in. rozliczania VAT naliczonego w przypadku WNT.
Przez WNT rozumie się nabycie prawa do rozporządzania jak właściciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz. Stanowi tak art. 9 ust. 1 ustawy o VAT. Z wewnątrzwspólnotowym nabyciem towarów mamy do czynienia pod warunkiem, że: 1) nabywcą towarów jest:
2) dokonujący dostawy towarów jest podatnikiem VAT lub podatnikiem podatku od wartości dodanej.
Aby określić podstawę opodatkowania przy wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów, należy wziąć pod uwagę art. 30a ustawy o VAT, który wskazuje, że w tym przypadku mają zastosowanie przepisy art. 29a ust. 1, 6, 7, 10 i 11 ustawy. Biorąc je pod uwagę podstawą opodatkowania przy WNT jest kwota, jaką nabywający jest obowiązany zapłacić. Podstawa opodatkowania obejmuje także:
Należy zwrócić uwagę, że podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze trzeba wliczyć do podstawy opodatkowania bez względu na to, kto je ponosi. Wydatki dodatkowe natomiast zwiększą podstawę opodatkowania tylko wówczas, gdy są pobierane przez dostawcę od podmiotu dokonującego WNT.
Od 1 stycznia 2014 r. zmianie uległa generalna zasada odliczania podatku naliczonego. Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych towarów powstał obowiązek podatkowy. Reguła ta ma zastosowanie również do odliczenia podatku naliczonego przy WNT. W razie WNT wprowadzono jednak dodatkowy warunek umożliwiający skorzystanie z tego prawa polegający na uwzględnieniu kwoty podatku należnego w deklaracji podatkowej, w której podatnik będzie obowiązany rozliczyć ten podatek. Dodatkowo w przypadku klasycznego WNT, o którym mowa w art. 9 ustawy o VAT, podatnik może dokonać odliczenia, jeśli otrzyma fakturę dokumentującą dostawę towarów stanowiącą u niego WNT, w terminie trzech miesięcy od upływu miesiąca, w którym w odniesieniu do nabytych towarów powstał obowiązek podatkowy. Warunek ten nie dotyczy nietransakcyjnego przemieszczenia towarów uznawanego za WNT, o którym mowa w art. 11 ustawy o VAT.
Przy WNT możliwe jest przesunięcie terminu odliczenia na jeden z dwóch kolejnych okresów rozliczeniowych. Możliwa jest także korekta deklaracji przez okres 5 lat, licząc od końca roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego (art. 86 ust. 13a ustawy o VAT).
Przez wewnątrzwspólnotową dostawę towarów rozumie się wywóz np. sprzedanych towarów z terytorium Polski, na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju. WDT występuje, jeżeli dokonującym dostawy jest podatnik, u którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o VAT. Wynika to z art. 13 ust. 6 ustawy o VAT. Warto zaznaczyć, że do końca ubiegłego roku, zgodnie z wówczas obowiązującym art. 13 ust. 6 ustawy o VAT, wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów występowała, jeżeli dokonującym dostawy był czynny podatnik, o którym mowa w art. 15, zarejestrowany jako podatnik VAT UE zgodnie z art. 97 ustawy o VAT. Ustawodawca z dniem 1 stycznia br. wykreślił fragment, zgodnie z którym dostawca towarów musi być zarejestrowany na potrzeby VAT UE. Z kolei nabywca musi być: 1) podatnikiem podatku od wartości dodanej zidentyfikowanym na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych na terytorium państwa członkowskiego innym niż Polska, lub 2) osobą prawną niebędącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, która jest zidentyfikowana dla potrzeb transakcji wewnątrzwspólnotowych na terytorium państwa członkowskiego innym niż Polska lub 3) podmiotem niewymienionym powyżej, jeżeli przedmiotem dostawy są wyroby akcyzowe, które objęte są procedurą zawieszenia poboru akcyzy lub procedurą przemieszczania wyrobów akcyzowych z zapłaconą akcyzą, lub 4) innym podmiotem (niebędącym podatnikiem), jeżeli przedmiotem dostawy są nowe środki transportu. Za WDT uznaje się również nietransakcyjne przemieszczenie przez podatnika VAT towarów należących do jego przedsiębiorstwa, z terytorium Polski na terytorium innego państwa członkowskiego. Określa to art. 13 ust. 3 ustawy o VAT.
WDT jest zasadniczo opodatkowana 0% stawką VAT. Jednak, aby móc tę stawkę zastosować, muszą być spełnione warunki wskazane w art. 42 ust. 1 ustawy o VAT. Mianowicie preferencyjna stawka VAT dla WDT przysługuje, pod warunkiem że: 1) podatnik dokonał dostawy na rzecz nabywcy posiadającego właściwy i ważny numer identyfikacyjny dla transakcji wewnątrzwspólnotowych, nadany przez państwo członkowskie właściwe dla nabywcy, zawierający dwuliterowy kod stosowany dla podatku od wartości dodanej, 2) podatnik przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy posiada w swojej dokumentacji dowody, że towary będące przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy zostały wywiezione z terytorium kraju i dostarczone do nabywcy na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, 3) podatnik składając deklarację podatkową, w której wykazuje tę dostawę towarów, jest zarejestrowany jako podatnik VAT UE. Dowodami potwierdzającymi fakt dokonania WDT są dokumenty wymienione w art. 42 ustawy o VAT (patrz ramka). Gdy dokumenty, o których mowa w art. 42 ustawy o VAT, nie potwierdzają jednoznacznie, że towar został dostarczony do nabywcy, wówczas dowodami tymi mogą być inne dokumenty wymienione w ust. 11 tego artykułu, czyli: 1) korespondencja handlowa z nabywcą, w tym jego zamówienie, 2) dokumenty dotyczące ubezpieczenia lub kosztów frachtu, 3) dokument potwierdzający zapłatę za towar, z wyjątkiem sytuacji, gdy dostawa ma charakter nieodpłatny lub zobowiązanie jest realizowane w innej formie, w takim przypadku inny dokument stwierdzający wygaśnięcie zobowiązania, 4) dowód potwierdzający przyjęcie przez nabywcę towaru na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju.
W wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury przez podatnika, nie później jednak niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano tej dostawy. W przypadku WDT wykonywanej w sposób ciągły przez okres dłuższy niż miesiąc uważa się ją za dokonaną z upływem każdego miesiąca do czasu zakończenia dostawy tych towarów. Stanowi o tym art. 20 ust. 1a ustawy o VAT. Podatnik, który nie posiada dokumentów potwierdzających dostarczenie towarów do nabywcy do dnia złożenia deklaracji za okres miesięczny, w którym powstał obowiązek podatkowy (czyli zasadniczo w miesiącu dokonania dostawy), nie wykazuje tej dostawy w ewidencji za ten okres. Wynika to z art. 42 ust. 12 pkt 2 ustawy o VAT. Dostawa ta będzie wykazana w ewidencji za kolejny po następnym okresie rozliczeniowym okres rozliczeniowy ze stawką właściwą dla danego towaru w kraju, jeżeli przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatnik za ten kolejny po następnym okresie rozliczeniowym okres rozliczeniowy nie będzie posiadał dowodów na dostarczenie towarów nabywcy. U podatników rozliczających się kwartalnie brak stosownych dokumentów do dnia złożenia deklaracji skutkuje tym, że dostawca nie wykazuje tej dostawy w rozliczeniu za kwartał, w którym dokonano WDT, lecz za następny okres rozliczeniowy (kwartał) ze stawką właściwą dla dostawy danego towaru na terytorium kraju.
Podstawa prawna Ustawa z dnia 11.03.2004 r. o VAT (Dz. U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 ze zm.) |
||||||||||||||
| ||||||||||||
|
||||||||||||
