Jednostki, których roczne sprawozdanie finansowe podlega obowiązkowi badania przez biegłego rewidenta, powinny dokonać wyboru firmy audytorskiej oraz podpisać umowę o badanie przed rozpoczęciem prac inwentaryzacyjnych. Przypominamy, iż w jednostkach, w których rok obrotowy jest zgodny z rokiem kalendarzowym, inwentaryzacja niektórych składników majątku może rozpocząć się już w październiku 2023 r. Należy więc pamiętać, żeby umowę o badanie z firmą audytorską podpisać odpowiednio wcześniej, najpóźniej przed dniem rozpoczęcia inwentaryzacji.
Z uwagi na to, że inwentaryzację niektórych składników aktywów można rozpocząć już w ostatnim kwartale roku obrotowego (por. art. 26 ust. 3 pkt 1 ustawy o rachunkowości), to wskazane jest, aby umowę o badanie sprawozdania finansowego podpisać jeszcze przed rozpoczęciem tych prac. W jednostkach, w których rok obrotowy jest zgodny z rokiem kalendarzowym, inwentaryzacja niektórych składników aktywów może rozpocząć się już w październiku 2023 r. W takiej sytuacji umowę o badanie należy podpisać odpowiednio wcześniej, jeszcze przed rozpoczęciem czynności inwentaryzacyjnych. Przykładowo jeśli inwentaryzacja rozpocznie się w jednostce 31 października 2023 r., to umowę o badanie z firmą audytorską należy podpisać najpóźniej 30 października 2023 r.
Wyboru firmy audytorskiej dokonuje organ zatwierdzający sprawozdanie finansowe jednostki, chyba że statut, umowa lub inne wiążące jednostkę przepisy prawa stanowią inaczej. Kierownik jednostki nie może dokonać takiego wyboru (por. art. 66 ust. 4 ustawy o rachunkowości). Natomiast umowę o badanie podpisuje kierownik jednostki. Jak wynika z art. 66 ust. 5 ustawy o rachunkowości, kierownik jednostki zawiera z firmą audytorską umowę o badanie sprawozdania finansowego w terminie umożliwiającym firmie audytorskiej udział w inwentaryzacji znaczących składników majątkowych.
Kwestię udziału biegłego rewidenta w spisie z natury porusza również stanowisko Komitetu Standardów Rachunkowości w sprawie inwentaryzacji drogą spisu z natury zapasów materiałów, towarów, wyrobów gotowych i półproduktów, dalej zwane stanowiskiem w sprawie inwentaryzacji zapasów. Stosownie do wyjaśnień zawartych w pkt 73 tego stanowiska, jednostka, której sprawozdanie finansowe podlega badaniu, umożliwia udział biegłemu rewidentowi lub jego przedstawicielowi w spisie z natury. Jednostka powinna zapewnić w szczególności, by wybór podmiotu uprawnionego i zawarcie umowy o badanie nastąpiły przed rozpoczęciem inwentaryzacji zapasów drogą spisu z natury, a także by biegły rewident (podmiot uprawniony) został zawiadomiony o terminach przeprowadzenia spisu z natury, jak również został poinformowany o przeprowadzaniu spisu z natury w szczególnych warunkach, przykładowo wymagających odpowiednich uprawnień (np. na dużych wysokościach) lub odpowiedniego wyposażenia.
Rola biegłego rewidenta podczas spisu z natury polega na tym, że jest on obserwatorem spisu, nie uczestnicząc aktywnie w jego przebiegu. Ma on prawo do wglądu w dokumentację inwentaryzacyjną i otrzymania jej kopii, wnioskowania o ponowne przeliczenie wybranych składników zapasów (najczęściej jest to wyrywkowe sprawdzenie poprawności już spisanego asortymentu), uzyskania wyjaśnień od członków zespołu spisowego lub innych osób uczestniczących w spisie, potwierdzenia na arkuszu spisowym swojej obecności w czasie spisu danego składnika zapasów (por. pkt 74 stanowiska w sprawie inwentaryzacji zapasów).
|