W naszej firmie stosowane są plany urlopowe, układane na okres roku kalendarzowego. W związku z tym, że od kilku lat w sierpniu występuje duże natężenie pracy i konieczna jest pełna obsada pracowników, chcemy ułożyć plan urlopowy w 2019 r. w ten sposób, że na sierpień nie będzie można wziąć urlopu. Pracownicy nie zgadzają się z tym. Czy pracodawca może wprowadzić takie ustalenie do planu urlopów jednostronnie?
TAK. Należy zaznaczyć, że prawo pracy nie określa zasad sporządzania planu urlopów ani nie wprowadza bezwzględnego obowiązku ich tworzenia. Generalnie urlopy wypoczynkowe powinny być udzielane zgodnie z planem urlopów, można jednak z nich zrezygnować. Jeżeli w danej firmie funkcjonuje zakładowa organizacja związkowa, odstąpienie od planu urlopów zależy od jej zgody, natomiast w razie braku związków zawodowych, o tworzeniu bądź nie planu urlopów decyduje wyłącznie pracodawca (art. 163 K.p.).
Zasadniczo plan urlopowy powinien być tworzony we współdziałaniu pracodawcy i pracownika. Pracodawca ma jednak prawo przy tworzeniu planu urlopów brać pod uwagę nie tylko wnioski pracowników, ale również konieczność zapewnienia normalnego toku pracy. Obowiązek udzielenia urlopu pracownikowi nie oznacza bowiem związania pracodawcy terminem urlopu wnioskowanym przez pracownika. Jeżeli pracodawca nie akceptuje terminu wykorzystania urlopu wskazanego przez pracownika, może zaproponować inny termin. Zmiana ustalonego już planu urlopowego może także nastąpić w okresie późniejszym - z powodów leżących zarówno po stronie pracownika, jak i pracodawcy.
Zatem pracodawca w praktyce ma dość dużą swobodę w zakresie ustalania terminów urlopowych, również w ramach planu urlopów. Kwestia tego, czy swoboda ta pozwala mu na wyłączenie z planu urlopów pewnych okresów w roku, była przedmiotem stanowiska Głównego Inspektoratu Pracy. W piśmie udostępnionym naszemu Wydawnictwu w dniu 14 lipca 2017 r. GIP uznał, że pracodawca tworząc plan urlopów może zastrzec, iż we wskazanych przez niego okresach urlopy wypoczynkowe nie będą udzielane (patrz ramka). Zwrócił przy tym uwagę, że pracodawca powinien dołożyć w takiej sytuacji starań, aby w zakładzie nie doszło do powstania zaległości urlopowych.
"(...) Jeżeli zatem, np. w sezonie letnim, konieczne jest zapewnienie pełnej obsady pracowników, pracodawca może podjąć decyzję o nieudzielaniu w tym terminie urlopów wypoczynkowych. Decyzja o nieudzielaniu w danym okresie urlopów wypoczynkowych powinna być podana do wiadomości pracowników w sposób przyjęty u pracodawcy. Jednocześnie należy pamiętać, że przepis art. 161 K.p. zobowiązuje pracodawcę do udzielenia pracownikowi urlopu w tym roku kalendarzowym, w którym pracownik nabył do niego prawo. Pracodawca powinien więc organizować pracę w taki sposób, aby pracownicy mogli na bieżąco korzystać z urlopów wypoczynkowych (...)". Stanowisko Głównego Inspektoratu Pracy, znak: GNP-364-4560-14-1/17/PE/RP |
|