Nieodpłatnie świadczone usługi medyczne nie spełniają definicji sprzedaży określonej w art. 2 ust. 22 ustawy o VAT. W konsekwencji świadczenia te nie mogą być objęte obowiązkiem ewidencjonowania przy użyciu kasy rejestrującej. Tak wyjaśnił Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z dnia 22 kwietnia 2025 r., nr 0113-KDIPT1-3.4012.164.2025.1.JM.
Z wniosku o wydanie interpretacji wynika, że lekarz prowadzi indywidualną specjalistyczną praktykę lekarską wyłącznie w podmiotach leczniczych oraz od pewnego czasu w formie praktyki w miejscu wezwania. W praktyce lekarskiej w miejscu wezwania udziela świadczeń na rzecz osób fizycznych (rodziny, znajomych i innych bliskich osób) bez pobierania opłaty za usługi. W najbliższej przyszłości lekarz nie planuje uzyskiwać przychodów ze świadczenia usług na rzecz osób fizycznych. Zgodnie z Kodeksem etyki lekarskiej lekarz może leczyć bezpłatnie oraz dobrym zwyczajem jest leczenie bezpłatnie innych lekarzy oraz członków ich najbliższej rodziny. Ponadto lekarz nie może odmówić pomocy lekarskiej w przypadkach niecierpiących zwłoki, jeśli pacjent nie ma możliwości jej uzyskania ze strony instytucji powołanych do udzielenia pomocy (pro publico bono). Od początku prowadzenia opisanej działalności lekarz nigdy nie pobierał żadnych opłat ani gratyfikacji w jakiejkolwiek formie od osób fizycznych.
W przedstawionych okolicznościach lekarz powziął wątpliwości dotyczące obowiązku ewidencjonowania w kasie rejestrującej nieodpłatnie świadczonych usług medycznych i braku obowiązku prowadzenia wewnętrznej ewidencji nieodpłatnie świadczonych usług medycznych.
Dyrektor KIS wyjaśnił, że z uwagi na treść art. 111 ust. 1 ustawy o VAT i wynikający z niego nakaz ewidencjonowania sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych, jedynie lekarze realizujący sprzedaż na rzecz tych podmiotów są zobowiązani do posiadania (celem ewidencjonowania w niej) kasy rejestrującej.
Powyższe, zdaniem organu podatkowego, dotyczy lekarzy prowadzących działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT. Jeżeli lekarz prowadzi praktykę lekarską na podstawie umowy o pracę, czynności wykonywane w ramach tej praktyki nie podlegają VAT. Podatkowi temu nie podlegają również czynności nieodpłatnej porady lekarskiej wykonywane poza praktyką.
Organ zwrócił uwagę, że Kodeks etyki lekarskiej stanowi, iż lekarz ma prawo świadczyć usługi za darmo. Nie może odmówić pomocy lekarskiej (nawet bez uzyskania zapłaty) w sytuacjach nagłych. Dobrym zwyczajem jest też bezpłatne leczenie innych lekarzy i członków ich rodzin.
Zatem, odnosząc się do kwestii obowiązku ewidencjonowania w kasie rejestrującej nieodpłatnie świadczonych usług medycznych Dyrektor KIS stwierdził, że z uwagi na to, iż świadczenia te nie spełniają definicji sprzedaży w myśl art. 2 ust. 22 ustawy o VAT, nie mogą one, w świetle art. 111 ust. 1 ustawy o VAT, być objęte obowiązkiem ewidencjonowania przy użyciu kasy rejestrującej.
Ponadto Dyrektor KIS wskazał, że obowiązujące przepisy nie nakładają na podatników żadnych formalnych obowiązków w zakresie dokumentowania nieodpłatnych świadczeń. Podatnik ma możliwość prowadzenia dowolnej dokumentacji w tym zakresie.
Reasumując, Dyrektor KIS stwierdził, że lekarz nie będzie miał obowiązku ewidencjonowania w kasie rejestrującej nieodpłatnie świadczonych usług medycznych. Ponadto nie będzie miał on obowiązku prowadzenia wewnętrznej ewidencji nieodpłatnie świadczonych usług medycznych z wyszczególnieniem pacjentów, którzy z tych usług skorzystali.
|