W praktyce zdarza się, że podatnicy VAT udzielają siebie oprocentowanych pożyczek nawet wtedy, gdy czynności te nie znajdują się w przedmiocie ich działalności gospodarczej. Pojawiają się wówczas wątpliwości dotyczące skutków udzielenia pożyczki na gruncie przepisów o VAT. Kwestia ta zainteresowała podatników VAT, którzy wystąpili z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej.
Ze stanu faktycznego sprawy wynikało, że pożyczkodawca (podatnik VAT) prowadzi działalność opodatkowaną a jego podstawową działalnością jest działalność pozostałych agencji transportowych. W przedmiocie działalności gospodarczej pożyczkodawca nie ma wpisanej pozostałej finansowej działalności usługowej, gdzie indziej niesklasyfikowanej, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych. Pożyczkodawca, gdy posiadał okresowo nadwyżkę środków pieniężnych, udzielił pożyczki. Planuje również w przyszłości udzielać pożyczek. Pożyczka była i będzie udzielona za wynagrodzeniem w formie odsetek.
Od organu podatkowego oczekiwano odpowiedzi m.in. na pytanie, czy udzielenie pożyczki będzie podlegało opodatkowaniu VAT.
Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z dnia 12 marca 2024 r., nr 0113-KDIPT1-2.4012.897.2023.3.KW, wskazał, że dostawa towarów lub świadczenie usług będą podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT wyłącznie wówczas, gdy będą dokonywane przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji.
Organ wyjaśnił, że zgodnie z art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.
Zdaniem organu podatkowego udzielanie pożyczek przez podatnika podatku VAT spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku VAT, nawet gdy te czynności nie znajdują się w jej zakresie przedmiotowym.
Ponadto organ wskazał, że w myśl art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.
Według Dyrektora KIS w rozpatrywanej sprawie czynność udzielenia odpłatnej pożyczki przez pożyczkodawcę na rzecz pożyczkobiorcy stanowi/będzie stanowić czynność mieszczącą się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu VAT jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. Z uwagi na to, że usługi te mieszczą się w zakresie czynności, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, jako wymienione wprost w tym przepisie - udzielenie pożyczki przez pożyczkodawcę na rzecz pożyczkobiorcy korzysta/będzie korzystać ze zwolnienia z VAT.
Należy nadmienić, na co zwrócił uwagę także Dyrektor KIS w omawianej interpretacji, że po spełnieniu warunków wynikających z art. 43 ust. 22 ustawy o VAT podatnik ma możliwość rezygnacji ze zwolnienia z VAT i opodatkowania świadczonych na rzecz podatników usług finansowych, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 7, pkt 12, pkt 38-41 ustawy o VAT (m.in. usługi udzielania pożyczek pieniężnych).
| ||||||||||||
|
||||||||||||
