Zostałem zatrzymany do kontroli drogowej. Policjant pouczył mnie, że jako kierowca pojazdu niewłaściwie zareagowałem przed przejściem dla pieszych, tj. że nie zachowałem - jego zdaniem - należytej ostrożności, mając na uwadze grupę pieszych, która zbliżała się do przejścia. Jakie dokładnie obowiązki obciążają w tej sytuacji kierowcę?
Kierujący pojazdem, zbliżając się do przejścia dla pieszych, jest zobowiązany zachować szczególną ostrożność, zmniejszyć prędkość tak, aby nie narazić na niebezpieczeństwo pieszego znajdującego się na tym przejściu albo na nie wchodzącego i ustąpić pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na tym przejściu albo wchodzącemu na to przejście. Tak przewiduje art. 26 ust. 1 Prawa o ruchu drogowym (Dz. U. z 2024 r. poz. 1251). W przypadku kierującego tramwajem obowiązek wskazanego w przepisie zachowania dotyczy sytuacji, gdy pieszy już znajduje się na wspomnianym przejściu. Powyższe obowiązki kierowcy są konsekwencją tego, że pieszy znajdujący się na przejściu dla pieszych ma pierwszeństwo przed pojazdem, a pieszy dopiero wchodzący na przejście dla pieszych ma pierwszeństwo przed pojazdem, z wyłączeniem tramwaju.
Najważniejszym obowiązkiem jest zatem zachowanie szczególnej ostrożności. Zgodnie z definicją jest to ostrożność polegająca na zwiększeniu uwagi i dostosowaniu zachowania uczestnika ruchu do warunków i sytuacji zmieniających się na drodze, w stopniu umożliwiającym odpowiednio szybkie reagowanie (art. 2 pkt 22 ustawy). Przedmiotowy obowiązek kierowców obejmuje nie tylko czas zbliżania się do przejścia, ale również obowiązuje w trakcie jego przejeżdżania, aż do chwili opuszczenia tej strefy. Na czynności wykonawcze, definiujące ten kwalifikowany rodzaj ostrożności, może składać się wiele różnych zachowań kierującego pojazdem, adekwatnych do konkretnych warunków drogowych. W szczególności warto zwrócić uwagę, że zachowanie tzw. prędkości administracyjnie dozwolonej nie może samo przez się świadczyć o tym, że kierowca zachował prędkość bezpieczną, gdyż na drodze niezależnie od tego, czy ruch pojazdów odbywa się we dnie czy w nocy, mogą panować takie warunki atmosferyczne czy też takie natężenie ruchu, że nawet prędkość znacznie mniejsza od administracyjnie dozwolonej nie będzie zapewniała panowania nad pojazdem.
Natomiast ustąpienie pierwszeństwa polega na powstrzymaniu się od ruchu, jeżeli - w przypadku pieszego - ruch mógłby zmusić pieszego do zatrzymania się, zwolnienia lub przyspieszenia kroku. Również kierujący dalszymi pojazdami powinni, zbliżając się do przejścia dla pieszych, zachować szczególną ostrożność i liczyć się z tym, że jadący przed nimi pojazd ustąpi pierwszeństwa pieszemu, zwalniając, a następnie zatrzymując pojazd przed przejściem.
|