Wujek powołał mnie w testamencie do spadku. Zdecydowałem się spadek przyjąć. W skład masy spadkowej wchodzą oszczędności wujka oraz wiele ruchomości. Wiem, że w związku z dziedziczeniem mam obowiązek złożyć do urzędu skarbowego zeznanie podatkowe oraz wskazać w nim rzeczy i prawa, które nabyłem. W jaki sposób określić wartość majątku nabytego po spadkodawcy? Czy muszę zlecić wykonanie wyceny rzeczoznawcy majątkowemu?
Podstawę opodatkowania w podatku od spadków i darowizn stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Mowa o tym w art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2024 r. poz. 1837). Podatnik, określając wspomnianą wartość, nie ma obowiązku korzystania z wycen sporządzanych przez rzeczoznawców majątkowych, niemniej powinien dochować należytej staranności przy dokonywaniu wyceny.
Przepis przewiduje, że wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych przyjmuje się w wysokości określonej przez nabywcę, ale tylko wtedy, gdy odpowiada ona wartości rynkowej tych rzeczy i praw, a wartość praw do wkładów oszczędnościowych - w wysokości tych wkładów. Wartość rynkową rzeczy lub praw majątkowych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia powstania obowiązku podatkowego (art. 8 ust. 3 ustawy). Natomiast, jeśli podatnik nie określił wspomnianej wartości albo wartość określona przez niego nie odpowiada - według oceny naczelnika urzędu skarbowego - wartości rynkowej, organ ten wzywa podatnika do jej określenia, podwyższenia lub obniżenia, w terminie nie krótszym niż 14 dni od dnia doręczenia wezwania, podając jednocześnie wartość według własnej, wstępnej oceny. Dopiero w sytuacji, gdy podatnik, pomimo wspomnianego wezwania, nie określił wartości lub podał wartość nieodpowiadającą wartości rynkowej, organ dokona jej określenia z uwzględnieniem opinii biegłego lub przedłożonej przez nabywcę wyceny rzeczoznawcy.
Jeżeli organ podatkowy powoła biegłego, a wartość określona z uwzględnieniem jego opinii różni się o więcej niż 33% od wartości podanej przez nabywcę, koszty opinii biegłego ponosi nabywca. Przez "wartość określoną" należy rozumieć nie kwotę wyliczoną przez biegłego w opinii, ale przyjętą przez organ podatkowy do wymiaru podatku. Powyższa procedura "sprawdzania" wartości nabytego majątku określonej przez podatnika stosowana jest odpowiednio w sytuacji, gdy kilku podatników podało różne wartości tej samej rzeczy lub prawa majątkowego.
|