Zatrudniliśmy dwóch absolwentów szkoły wyższej. Dla jednego jest to pierwsza praca w ramach stosunku pracy (miewał tylko krótkie zlecenia), a drugi pracował między semestrami w ramach umów o pracę na czas określony. Jak ustalić ich uprawnienia urlopowe?
Urlop wypoczynkowy jest uprawnieniem ściśle pracowniczym, uregulowanym w Dziale Siódmym Kodeksu pracy. Zgodnie z art. 153 K.p. pracownik podejmujący pracę po raz pierwszy, w roku kalendarzowym, w którym podjął pracę, uzyskuje prawo do urlopu z upływem każdego miesiąca pracy, w wymiarze 1/12 wymiaru urlopu przysługującego mu po przepracowaniu roku, a więc z dołu. Prawo do kolejnych urlopów nabywa w każdym następnym roku kalendarzowym, czyli z góry.
W świetle powyższego, szczególny sposób nabywania uprawień urlopowych dotyczy tylko tego absolwenta, który wcześniej nie pracował w ramach stosunku pracy, lub ewentualnie pracował, ale w tym samym roku kalendarzowym. W tym drugim przypadku nie ma na to wpływu fakt, iż ponowne zatrudnienie nie jest pracą podejmowaną "po raz pierwszy" w danym roku, lecz kolejny.
Przykład |
W zakładzie A od 1 czerwca 2017 r. zatrudniony został absolwent szkoły wyższej, który nigdzie wcześniej nie pracował. Po miesiącu zainteresowany rozwiązał umowę za porozumieniem stron, gdyż znalazł lepszą ofertę pracy i od 1 lipca 2017 r. pracuje w firmie B.
Pracownik z upływem przepracowanego miesiąca (30 czerwca) nabył w zakładzie A prawo do 1,66 dnia urlopu (20 dni x 1/12). Również w firmie B będzie nabywał uprawnienia urlopowe sukcesywnie z upływem każdego miesiąca w wymiarze 1,66 dnia urlopu.
Gdyby przyjąć, że w roku debiutu zawodowego uprawnienia urlopowe nabywane są tylko podczas pracy podjętej "po raz pierwszy", pracownikowi z przykładu należałby się urlop jedynie u pracodawcy A. Doktryna jest jednak zgodna, iż prawo do urlopu pracownik nabywa u każdego pracodawcy, który go w tym roku zatrudni, odpowiednio do okresu przepracowanego - w wymiarze 1/12 za każdy miesiąc.
Ważne: Do okresu zatrudnienia, od którego zależy prawo do urlopu i wymiar urlopu, wlicza się okresy poprzedniego zatrudnienia, bez względu na przerwy w zatrudnieniu oraz sposób ustania stosunku pracy (art. 1541 § 1 K.p.). |
Ponadto ustalając okres warunkujący wymiar urlopu dodatkowo przyjmuje się czas nauki na poziomie i w ilości lat określonych w art. 155 K.p. Jeśli natomiast nauka i praca nakładają się, do tego okresu wlicza się jedną z nich, korzystniejszą dla zainteresowanego. To oznacza, że w zakresie prawa do urlopu absolwenta, który był już zatrudniony w ramach stosunku pracy (nie należy mylić z umowami prawa cywilnego, w tym zlecenia, które nie mają żadnego znaczenia dla uprawnień urlopowych), poprzedni okres pracy należy uwzględnić. Do wymiaru zaś podlega zaliczeniu wówczas, gdy nie pokrywał się z okresem nauki, a jeśli się pokrywał, według wyboru z uwzględnieniem zasady korzyści. Przez okres nauki należy przy tym rozumieć cały przedział czasu, od jej rozpoczęcia do zakończenia, włączając przerwy semestralne.
Przykład |
W dniu 1 lipca 2017 r. pracodawca zatrudnił na rok dwóch tegorocznych absolwentów szkoły wyższej stacjonarnej. Pierwszy przedłożył dwa świadectwa pracy, dokumentujące krótkie okresy zatrudnienia podczas przerw semestralnych - 2 miesiące w 2013 r. i 3 miesiące w 2015 r., z kolei drugi oświadczył w kwestionariuszu, iż w okresie nauki wykonywał kilkakrotnie (łącznie przez kilkanaście miesięcy) pracę w ramach umów zlecenia.
Kalkulator stażu urlopowego dostępny jest w serwisie www.kalkulatory.gofin.pl |
Pierwszy pracownik nabył prawo do 10 dni urlopu za bieżący rok (20 dni x 6/12) już w pierwszym dniu zatrudnienia (do stażu dla celu prawa do urlopu pracodawca uwzględnił wcześniejsze zatrudnienie, a dla celu wymiaru przyjął 8 lat z tytułu ukończonej szkoły wyższej, natomiast okresy zatrudnienia, jako równoległe, pominął). Drugi pracownik, jako że wcześniej nie pracował w ramach stosunku pracy, będzie nabywał prawo do urlopu z upływem każdego przepracowanego miesiąca (31 lipca, 31 sierpnia itd.) w wymiarze przysługującym z tytułu 8-letniego stażu (szkoła wyższa), czyli 1,66 dnia (20 dni x 1/12).
|