Spółka posiada kilka nieprzedawnionych wierzytelności od tego samego dłużnika. Otrzymała ona postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego ze względu na brak majątku dłużnika, przy czym dotyczy ono tylko jednej z tych wierzytelności. Czy postanowienie to może posłużyć do udokumentowania nieściągalności także innych wierzytelności od tego samego dłużnika, nieobjętych tym postanowieniem?
Jak wynika z art. 16 ust. 1 pkt 25 lit. a) ustawy o PDOP (w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2018 r.), nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, z wyjątkiem wierzytelności, w części, w jakiej uprzednio zostały zarachowane do przychodów należnych i których nieściągalność została właściwie udokumentowana.
Sposób udokumentowania nieściągalności wierzytelności określa art. 16 ust. 2 ustawy o PDOP. Z przepisu tego wynika, że nieściągalność wierzytelności może być udokumentowana m.in. postanowieniem o nieściągalności, uznanym przez wierzyciela jako odpowiadające stanowi faktycznemu, wydanym przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego. Może to być postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, wydane w trybie art. 824 § 1 pkt 3 Kodeksu postępowania cywilnego. Zgodnie z tym przepisem, postępowanie egzekucyjne umarza się w całości lub w części z urzędu, jeżeli jest oczywiste, że z egzekucji nie uzyska się sumy wyższej od kosztów egzekucyjnych.
Jeśli zatem w sytuacji, o której mowa w pytaniu, spółka uzyska ww. postanowienie, to można uznać, że nieściągalność wierzytelności, której to postanowienie dotyczy, została właściwie udokumentowana. Takie postanowienie nie może jednak posłużyć, zdaniem organów podatkowych, do udokumentowania innych wierzytelności, nieobjętych tym postanowieniem. Ich zdaniem, nieściągalność każdej wierzytelności należy udokumentować oddzielnie.
Jak przykładowo stwierdził Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 6 grudnia 2016 r., nr 2461-IBPB-1-3.4510.892.2016.1.IZ:
"(...) xxw przypadku, gdy zostało wydane postanowienie o nieściągalności dotyczące tylko jednej wierzytelności, to Wnioskodawca nie może na tej podstawie zakwalifikować pozostałych wierzytelności posiadanych wobec tego samego Dłużnika do kosztów uzyskania przychodów, ponieważ każda z nich, aby być uznana za nieściągalną, powinna być udokumentowana w sposób określony w art. 16 ust. 2 updop. (...)"
Podobnie wynika z interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 30 czerwca 2017 r., nr 0114-KDIP3-1.4011.103.2017.2.ES (wydanej na gruncie ustawy o PDOF), a także z wyroku NSA z 19 lipca 2017 r., sygn. akt II FSK 1680/15.
|