1) Osoba prowadząca działalność gospodarczą w styczniu 2022 r. zatrudniła na podstawie umowy o pracę córkę w wieku 23 lat, z którą prowadzi wspólne gospodarstwo domowe. Do ubezpieczeń w ZUS zgłosiła ją jako osobę współpracującą. Czy powinna zawrzeć w jej imieniu i na jej rzecz umowę o prowadzenie PPK?
Nie. Podmiot zatrudniający zawiera umowę o prowadzenie PPK w imieniu i na rzecz osoby zatrudnionej, co do zasady, po upływie trzeciego miesiąca zatrudnienia w podmiocie zatrudniającym, nie później niż do 10. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym upłynął termin 3 miesięcy zatrudnienia, chyba że osoba zatrudniona zadeklaruje przed upływem tego terminu niedokonywanie wpłat do PPK, na podstawie deklaracji, złożonej w formie pisemnej podmiotowi zatrudniającemu, albo przestanie być w stosunku do tego podmiotu zatrudniającego osobą zatrudnioną.
 |
Na temat ustalania okresu zatrudnienia dla celów PPK pisaliśmy m.in. w UiPP nr 7/2022, str. 59. |
Za osoby zatrudnione, zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 18 ustawy o PPK, uważa się:
1) pracowników, o których mowa w art. 2 K.p., z wyjątkiem pracowników przebywających na urlopach górniczych i urlopach dla pracowników zakładu przeróbki mechanicznej węgla, o których mowa w art. 11b ustawy z dnia 7 września 2007 r. o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego (Dz. U. z 2019 r. poz. 1821 z późn. zm.), oraz młodocianych w rozumieniu art. 190 § 1 K.p.,
2) osoby fizyczne wykonujące pracę nakładczą, które ukończyły 18. rok życia,
3) członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych lub spółdzielni kółek rolniczych, o których mowa w art. 138 i art. 180 ustawy z dnia 16 września 1982 r. - Prawo spółdzielcze (Dz. U. z 2021 r. poz. 648),
4) osoby fizyczne, które ukończyły 18. rok życia, wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z art. 750 K.c. stosuje się przepisy dotyczące zlecenia,
5) osoby wskazane wyżej przebywające na urlopach wychowawczych lub pobierające zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego,
6) członków rad nadzorczych wynagradzanych z tytułu pełnienia tych funkcji,
- podlegające obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tych tytułów w Rzeczypospolitej Polskiej, w rozumieniu ustawy o sus.
Okres zatrudnienia lub zatrudnienie tych osób ustala się w stosunku do wymienionych:
Uczestnikiem PPK może więc być pracownik, który z tego tytułu podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalno-rentowym w rozumieniu ustawy o sus.
Za pracownika uważa się osobę pozostającą w stosunku pracy, z zastrzeżeniem, o którym mowa m.in. w art. 8 ust. 2 ustawy o sus (art. 8 ust. 1 ustawy o sus). Zgodnie z powołanym przepisem, jeżeli pracownik spełnia kryteria określone dla osób współpracujących, dla celów ubezpieczeń społecznych, jest traktowany jako osoba współpracująca.
| Ważne: Za osobę współpracującą z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność uważa się m.in. dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione, jeżeli pozostają z nimi we wspólnym gospodarstwie domowym i współpracują przy prowadzeniu tej działalności; nie dotyczy to osób, z którymi została zawarta umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego (art. 8 ust. 11 ustawy o sus). |
Wobec powyższego, córka osoby prowadzącej działalność gospodarczą zatrudniona jako pracownik nie spełnia definicji osoby zatrudnionej w rozumieniu ustawy o PPK, gdyż nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym jako pracownik, lecz osoba współpracująca. Gdyby jednak osoby te nie prowadziły wspólnego gospodarstwa domowego, a w konsekwencji osoba prowadząca działalność gospodarczą zgłosiłaby córkę do ubezpieczeń w ZUS jako pracownika, to wówczas po upływie 3 miesiąca zatrudnienia, licząc od dnia nawiązania stosunku pracy, obowiązana byłaby zawrzeć w jej imieniu i na jej rzecz umowę o prowadzenie PPK. Oczywiście, o ile przed tym terminem nie złożyłaby ona deklaracji o niedokonywaniu wpłat do PPK.
| Przykład |
Osoba prowadząca działalność gospodarczą (podmiot zatrudniający) zatrudniła od 1 marca 2022 r. córkę w wieku 23 lat na podstawie umowy o pracę. W związku z tym, że nie prowadzi z nią wspólnego gospodarstwa domowego, zgłosiła ją do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego jako pracownika. W zakładzie pracy jest prowadzony PPK. Trzymiesięczny okres zatrudnienia pracownica osiągnie 29 maja 2022 r. (31 dni + 30 dni + 29 dni). Zakładając, że nie złoży ona deklaracji o niedokonywaniu wpłat do PPK, podmiot zatrudniający do 10 czerwca 2022 r. obowiązany będzie zawrzeć w jej imieniu i na jej rzecz umowę o prowadzenie PPK.
2) W zakładzie pracy umowę zlecenia wykonuje osoba w wieku 42 lat, która z tego tytułu podlega dobrowolnie ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Czy po upływie 3 miesięcy wykonywania zlecenia należy zawrzeć w jej imieniu i na jej rzecz umowę o prowadzenie PPK?
Nie, gdyż z przepisu art. 2 ust. 1 pkt 18 (powołanego w odpowiedzi na pytanie 1) w zw. z art. 16 ust. 1 ustawy o PPK wynika, że podmiot zatrudniający zawiera umowę o prowadzenie PPK w imieniu i na rzecz zleceniobiorcy, jeżeli z tego tytułu podlega on obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
