Przejęłam obowiązki służbowe pracownicy, która m.in. informowała pracowników lub członków ich rodzin o uprawnieniach do renty rodzinnej. Na jakich warunkach wdowa lub wdowiec może nabyć prawo do tego świadczenia po współmałżonku? Czy pracownica w wieku 55 lat może starać się o rentę rodzinną po zmarłym pracującym mężu i odwrotnie, czy pracujący mąż w wieku 60 lat uzyska rentę po zmarłej pracującej żonie?
Renta rodzinna przysługuje uprawnionym członkom rodziny osoby, która w chwili śmierci miała ustalone prawo m.in. do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy lub spełniała warunki wymagane do uzyskania jednego z tych świadczeń (art. 65 ustawy emerytalnej).
Małżonek osoby zmarłej zalicza się do kręgu członków rodziny, którzy mogą otrzymać rentę rodzinną. Aby jednak nabyć takie świadczenie, muszą zostać spełnione określone w przepisach kryteria.
I tak przykładowo wdowa ma prawo do renty rodzinnej, jeżeli:
Ponadto małżonka rozwiedziona lub wdowa, która do dnia śmierci męża nie pozostawała z nim we wspólności małżeńskiej, ma prawo do renty rodzinnej, jeżeli oprócz spełnienia wymienionych wcześniej warunków miała w dniu śmierci męża prawo do alimentów z jego strony ustalone wyrokiem lub ugodą sądową.
Przy ocenie prawa do renty przyjmuje się, że osoba zmarła była całkowicie niezdolna do pracy.
Ustawa emerytalna w art. 70 ust. 1 pkt 2, ust. 2 i 4 dopuszcza również możliwość nabycia renty rodzinnej przez wdowę w związku z wychowywaniem dzieci lub niespełniającą warunków do jej otrzymania. Omówienie tych opcji zostanie tu jednak pominięte, z uwagi na to, że w pytaniu nie ma wzmianki o wychowywaniu dzieci, natomiast drugi z wariantów dotyczy wdowy nieposiadającej źródeł utrzymania.
Wdowiec nabywa prawo do renty rodzinnej po zmarłej żonie na zasadach analogicznych jak wdowa.
Z treści pytania nie wynika, kiedy nastąpiła śmierć małżonków osób zainteresowanych otrzymaniem renty rodzinnej. Jeśli fakt ten miał miejsce obecnie lub nie wcześniej niż do 5 lat wstecz, to zarówno 55-letnia pracownica, jak i 60-letni pracownik mogą wystąpić z wnioskiem o rentę po zmarłym mężu/żonie. Na prawo do tego świadczenia nie ma żadnego wpływu pozostawanie wnioskodawcy w stosunku pracy. Również wypłata renty rodzinnej będzie mogła być realizowana bez uprzedniego rozwiązywania umowy o pracę.
Niemniej jednak, otrzymywane z tytułu zatrudnienia wynagrodzenie nie pozostanie - po przyznaniu renty - bez wpływu na to świadczenie. Osoby z ustalonym prawem do renty rodzinnej podlegają bowiem limitom zarobkowym, których przekroczenie powoduje określone konsekwencje w postaci zmniejszenia wypłacanego przez ZUS świadczenia lub jego zawieszenia.
|