Pracownik w listopadzie 2014 r. dostarczył zaświadczenie o pobycie jego żony w szpitalu. W tym czasie sprawował on osobistą opiekę nad zdrowym dzieckiem w wieku 3 lat. Za okres tej opieki nie otrzymał zasiłku opiekuńczego, ponieważ nie przedłożył oświadczenia do celów jego wypłaty na druku ZUS Z-15. Czy należy wypłacić zasiłek, jeśli dokument ten został złożony w styczniu 2015 r.?
Tak. Roszczenie o wypłatę m.in. zasiłku opiekuńczego przedawnia się po upływie 6 miesięcy od ostatniego dnia okresu, za który zasiłek przysługuje (art. 67 ust. 1 ustawy zasiłkowej).
Jeżeli niezgłoszenie wniosku o wypłatę zasiłku nastąpiło z przyczyn niezależnych od pracownika, termin 6 miesięcy liczy się od dnia, w którym ustała przeszkoda uniemożliwiająca to zgłoszenie.
Ważne: Jeśli niewypłacanie zasiłku w całości lub w części było następstwem błędu płatnika składek, roszczenie o wypłatę zasiłku przedawnia się po upływie 3 lat. |
Przypominamy, że zasiłek opiekuńczy przysługuje pracownikowi zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki m.in. nad zdrowym dzieckiem w wieku do lat 8 w przypadku pobytu małżonka, stale opiekującego się dzieckiem, w stacjonarnym zakładzie opieki zdrowotnej (art. 32 ust. 1 pkt 1 lit. c ustawy zasiłkowej). Zaświadczenie potwierdzające okoliczności pobytu żony pracownika w szpitalu powinno zawierać jej imię i nazwisko, okres i przyczynę konieczności sprawowania opieki nad dzieckiem, imię i nazwisko dziecka, nad którym ma być sprawowana opieka (jeśli dotyczy to noworodka - imię podaje się, o ile dziecku zostało już nadane) oraz pieczątkę i podpis wystawiającego zaświadczenie. Tak wynika z § 23 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 2 kwietnia 2012 r. w sprawie określenia dowodów stanowiących podstawę przyznania i wypłaty zasiłków z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2014 r. poz. 1594).
W przypadku, o którym mowa w pytaniu, pracownik dostarczył pracodawcy jedynie zaświadczenie o pobycie żony w szpitalu. W celu ustalenia prawa do zasiłku opiekuńczego za ten okres powinien dołączyć do niego oświadczenie na druku ZUS Z-15. Dopiero informacje zawarte w tym oświadczeniu pozwalały na podjęcie decyzji dotyczącej wypłaty zasiłku. Brakujący dokument został przedłożony przez pracownika przed upływem okresu przedawnienia, tym samym należy ustalić prawo i - jeśli pracownik spełnił warunki określone w ustawie zasiłkowej - dokonać wypłaty zasiłku opiekuńczego.
Przykład |
Pracownik od 3 do 6 listopada 2014 r. (4 dni) był nieobecny w pracy. W dniu 4 listopada 2014 r. przedłożył pracodawcy zaświadczenie o przyjęciu jego żony do szpitala. Kolejne zaświadczenie, stwierdzające okres pobytu żony w szpitalu od 3 do 6 listopada 2014 r. (zawierające dane określone w ww. rozporządzeniu), wystawione po wypisaniu jej z tej placówki, dostarczył 7 listopada 2014 r. Do tego zaświadczenia nie dołączył oświadczenia na druku ZUS Z-15. Pracodawca potraktował nieobecność w pracy jako usprawiedliwioną, bez prawa do zasiłku opiekuńczego.
W dniu 14 stycznia 2015 r. pracownik dostarczył wypełnione przez siebie oświadczenie na druku ZUS Z-15. Ponieważ od ostatniego dnia sprawowania opieki do dnia przedłożenia ww. dokumentu nie upłynęło 6 miesięcy, a pracownik spełnił warunki do nabycia prawa do zasiłku, pracodawca w styczniu 2015 r. wypłacił zasiłek opiekuńczy za 4 dni listopada 2014 r.
Zwracamy uwagę! Podstawę wymiaru zasiłku opiekuńczego należało ustalić dla miesiąca, w którym była sprawowana opieka, tj. dla listopada 2014 r. bez względu na to, że wypłata zasiłku nastąpiła dopiero w styczniu 2015 r.
Gdyby po sprawowaniu opieki, a przed wypłatą zasiłku opiekuńczego pracownik był niezdolny do pracy z powodu choroby i pracodawca ustalił podstawę wymiaru dla celów wypłaty świadczenia za ten okres, to podlegałaby ona przeliczeniu. Wypłata zasiłku opiekuńczego spowodowałaby, że przerwa pomiędzy okresami pobierania świadczeń chorobowych byłaby krótsza niż 3 miesiące kalendarzowe. Tym samym podstawę wymiaru świadczenia za czas choroby stanowić powinno to samo wynagrodzenie, które przyjęto do obliczenia zasiłku opiekuńczego.
Ważne: Podstawy wymiaru zasiłku (także wynagrodzenia chorobowego) nie ustala się na nowo, jeżeli pomiędzy okresami pobierania świadczeń chorobowych - tego samego lub innego rodzaju - nie było przerwy lub była ona krótsza niż trzy miesiące kalendarzowe. |
Pracownik otrzymuje wynagrodzenie w stałej miesięcznej wysokości 2.300 zł. Pracodawca we wrześniu 2013 r. przyznał pracownikowi nagrodę jednorazową za szczególne osiągnięcia w pracy w wysokości 1.500 zł (nagroda podlega uwzględnieniu w podstawie wymiaru zasiłków).
We wrześniu 2014 r. pracownik przez 3 dni sprawował osobistą opiekę nad chorym dzieckiem. Ponieważ nie przedłożył kompletnej dokumentacji, nie ustalono mu prawa do zasiłku opiekuńczego (zasiłek został wypłacony dopiero w styczniu 2015 r.).
Pomiędzy okresem sprawowania opieki a datą wypłaty zasiłku opiekuńczego, pracownik był niezdolny do pracy z powodu choroby od 2 do 6 listopada 2014 r. (5 dni).
Pracodawca przyjął do obliczenia podstawy wymiaru wynagrodzenia chorobowego (przysługującego za 5 dni listopada 2014 r.) przeciętne miesięczne wynagrodzenie za okres od listopada 2013 r. do października 2014 r. w wysokości 1.984,67 zł [(2.300 zł - 315,33 zł) x 12 m-cy] : 12 m-cy. Wynagrodzenie chorobowe wyniosło 264,60 zł, według wyliczenia:
1.984,67 zł x 80% : 30 = 52,92 zł (stawka dzienna),
52,92 zł x 5 dni = 264,60 zł.
Po udokumentowaniu przez pracownika prawa do zasiłku opiekuńczego ustalono podstawę jego wymiaru przyjmując do niej przeciętne miesięczne wynagrodzenie za okres od września 2013 r. do sierpnia 2014 r., a więc również nagrodę jednorazową wypłaconą we wrześniu 2013 r. Podstawa wymiaru zasiłku opiekuńczego wyniosła 2.092,53 zł, według wyliczenia:
(2.300 zł - 315,33 zł) x 12 m-cy = 23.816,04 zł,
1.500 zł - 205,65 zł = 1.294,35 zł,
(23.816,04 zł + 1.294,35 zł) : 12 m-cy = 2.092,53 zł.
Pracownik otrzymał zasiłek opiekuńczy w wysokości 167,40 zł, tj. 2.092,53 zł x 80% : 30 = 55,80 zł (stawka dzienna); 55,80 zł x 3 dni = 167,40 zł.
Ponieważ przerwa pomiędzy okresami pobierania zasiłku opiekuńczego i wynagrodzenia chorobowego trwała jeden miesiąc (październik 2014 r.), do obliczenia wynagrodzenia chorobowego powinno zostać przyjęte to samo wynagrodzenie, które stanowiło podstawę wymiaru zasiłku opiekuńczego. Pracownik otrzymał wyrównanie wynagrodzenia chorobowego w wysokości 14,40 zł, tj.: 55,80 zł x 5 dni = 279 zł; 279 zł - 264,60 zł = 14,40 zł.
|