Facebook

Jak szukać?»

Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Prawnik radzi  »  Spadki i darowizny  »   Nadliczbowi świadkowie testamentu ustnego
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Nadliczbowi świadkowie testamentu ustnego

Gazeta Podatkowa nr 60 (1517) z dnia 26.07.2018
Dawid Szwarc

Podczas pobytu w szpitalu mój dziadek w obecności świadków wyraził swoją ostatnią wolę. Tydzień później dziadek zmarł. Wiele z osób, które były obecne podczas tego zdarzenia otrzymało określone zapisy czy nawet udział w spadku. Nie było innej możliwości jak wyrażenie testamentu ustnie. Czy obecność krewnych, spadkobierców, zapisobierców prowadzi do nieważności takiego testamentu?

W sytuacji gdy istnieje obawa rychłej śmierci spadkodawcy albo jeżeli wskutek szczególnych okoliczności zachowanie zwykłej formy testamentu jest niemożliwe lub bardzo utrudnione, spadkodawca może oświadczyć ostatnią wolę ustnie przy jednoczesnej obecności co najmniej trzech świadków. Tak wynika z art. 952 § 1 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2018 r. poz. 1025 ze zm.).

Wątpliwości w przedmiotowej sprawie dotyczą świadków. Przepisy przewidują bowiem tzw. niezdolność do bycia świadkiem testamentu i wyróżniają niezdolność bezwzględną i względną. Bezwzględny zakaz dotyczy osób, które nie posiadają pełnej zdolności do czynności prawnych, są niewidome, głuche lub nieme, nie mogą czytać i pisać, nie władają językiem, w którym spadkodawca wyraża swój testament lub zostały prawomocnie skazane wyrokiem sądu za fałszywe zeznania (art. 956 K.c.). Gdyby któraś z tych osób była obecna przy sporządzaniu testamentu ustnego, dokument będzie nieważny, chyba że obecnych było więcej osób i liczba ważnych świadków odpowiadała wymaganej prawem liczbie.

Niezdolność względna z kolei sprowadza się do tego, że dana osoba zasadniczo może pełnić funkcję świadka testamentu (nie zachodzi niezdolność bezwzględna), jednak w ściśle określonym przypadku, z uwagi na relacje wobec spadkodawcy, nie jest to możliwe. I tak, nie może być świadkiem przy sporządzaniu testamentu osoba, dla której w testamencie została przewidziana jakakolwiek korzyść. Nie mogą być również świadkami: małżonek tej osoby, jej krewni lub powinowaci pierwszego i drugiego stopnia oraz osoby pozostające z nią w stosunku przysposobienia. Jeżeli świadkiem była jedna z tych osób, testament jest ważny, a nieważne jest tylko postanowienie, które przysparza korzyści wspomnianym osobom. Niemniej jeśli z treści testamentu lub z okoliczności wynika, że bez nieważnego postanowienia spadkodawca nie sporządziłby testamentu danej treści, nieważny jest cały testament.

Jeśli niezdolny względnie świadek był w danej sprawie nadliczbowy, to będzie mógł otrzymać przysporzenie, które spadkodawca mu przyznał. O nadliczbowym świadku można mówić, gdy są obecni właściwi świadkowie w liczbie co najmniej 3, a niezdolny świadek jest w zasadzie jedynie osobą towarzyszącą, obecną przy tym zdarzeniu, co nie wpływa ani na ważność testamentu, ani na ważność przewidzianego dla niego przysporzenia (postanowienie SN z dnia 21 marca 2018 r., sygn. akt V CSK 254/17).

Spadki i darowizny - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.