W niniejszym artykule opisujemy m.in., kto składa zeznanie CIT-8, w jakim terminie i jaką wersję. Pominęliśmy w nim kwestie odliczania strat z lat ubiegłych, ponieważ zagadnienie to zostało szczegółowo omówione w artykule pt. "Odliczenie strat z lat ubiegłych w CIT", opublikowanym w Przeglądzie Podatku Dochodowego nr 3 z 2024 r.
Obowiązek składania zeznania podatkowego wynika z faktu bycia podatnikiem CIT. Generalnie składają oni zeznanie na formularzu CIT-8.
Niektórzy podatnicy nie mają obowiązku składania zeznania podatkowego, są to:
a) uzyskujący przychody wyłącznie z tytułów wymienionych w art. 2 ust. 1 updop (m.in. z działalności rolniczej, gospodarki leśnej w rozumieniu ustawy o lasach, z czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy),
b) podatnicy zwolnieni od podatku na podstawie:
c) niemający siedziby lub zarządu na terytorium RP, uzyskujący przychody, o których mowa w art. 21 i 22 updop (m.in. z odsetek, praw autorskich, dywidend) wyłącznie od płatników wymienionych w art. 26 ust. 1 updop.
CIT-8 składa fundacja rodzinna, która prowadzi działalność gospodarczą wykraczającą poza dozwolony ustawowy zakres wskazany w art. 5 ustawy z dnia 26 stycznia 2023 r. o fundacji rodzinnej - Dz. U. poz. 326 ze zm. (art. 27 ust. 1da updop). Zeznanie to zobowiązani są też złożyć podatnicy objęci ograniczonym obowiązkiem podatkowym, tj. nierezydenci.
Spółki reprezentujące podatkową grupę podatkową nie składają zeznania CIT-8, lecz CIT-8AB. Z kolei dla podatników opodatkowanych ryczałtem od dochodów spółek dedykowana jest deklaracja CIT-8E.
Dla celów określenia obowiązku składania CIT-8 przez fundację rodzinną szczególne znaczenie ma prawidłowe ustalenie, czy fundacja ta prowadzi działalność zgodnie ze wskazanymi przez ustawodawcę wymogami. Otóż fundacja rodzinna - co do zasady - nie może wykonywać działalności gospodarczej w rozumieniu art. 3 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2023 r. poz. 221 ze zm.). Wyjątek stanowi działalność, o której mowa w art. 5 ust. 1 ustawy o fundacji rodzinnej, zgodnie z którym fundacja rodzinna może wykonywać działalność gospodarczą tylko w zakresie:
1) zbywania mienia, o ile mienie to nie zostało nabyte wyłącznie w celu dalszego zbycia,
2) najmu, dzierżawy lub udostępniania mienia do korzystania na innej podstawie,
3) przystępowania do spółek handlowych, funduszy inwestycyjnych, spółdzielni oraz podmiotów o podobnym charakterze, mających swoją siedzibę w kraju albo za granicą, a także uczestnictwa w tych spółkach, funduszach, spółdzielniach oraz podmiotach,
4) nabywania i zbywania papierów wartościowych, instrumentów pochodnych i praw o podobnym charakterze,
5) udzielania pożyczek:
a) spółkom kapitałowym, w których fundacja rodzinna posiada udziały albo akcje,
b) spółkom osobowym, w których fundacja rodzinna uczestniczy jako wspólnik,
c) beneficjentom,
6) obrotu zagranicznymi środkami płatniczymi należącymi do fundacji rodzinnej w celu dokonywania płatności związanych z działalnością fundacji rodzinnej,
7) produkcji przetworzonych w sposób inny niż przemysłowy produktów roślinnych i zwierzęcych, z wyjątkiem przetworzonych produktów roślinnych i zwierzęcych uzyskanych w ramach prowadzonych działów specjalnych produkcji rolnej oraz produktów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, o ile ilość produktów roślinnych lub zwierzęcych pochodzących z własnej uprawy, hodowli lub chowu, użytych do produkcji danego produktu stanowi co najmniej 50% tego produktu (fundacja rodzinna może wykonywać tę działalność wyłącznie w związku z prowadzonym gospodarstwem rolnym),
8) gospodarki leśnej (fundacja rodzinna może wykonywać tę działalność wyłącznie w związku z prowadzonym gospodarstwem rolnym).
Jeżeli fundacja prowadzi działalność gospodarczą wykraczającą poza wymieniony zakres, wówczas do dochodów z tej działalności nie ma zastosowania zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 25 updop (art. 6 ust. 7 updop). Dochody te musi opodatkować i wykazać w zeznaniu CIT-8.
CIT-8 za 2023 r. należy składać w wersji 33 tego formularza.
W porównaniu ze wzorem zeznania CIT-8 obowiązującym przy rozliczeniu za 2022 r. nowa wersja nie zawiera wielu zmian. Wprowadzone zmiany w formularzu wynikają m.in. z opodatkowania nowej instytucji w polskim prawie - fundacji rodzinnych oraz wprowadzenia dedykowanego jej załącznika CIT/F. Ponadto zrezygnowano z załącznika CIT/WZ, tj. informacji o wierzytelnościach i zobowiązaniach zmniejszających lub zwiększających podstawę opodatkowania (stratę), wynikających z transakcji handlowych.
CIT/F to informacja o wysokości dochodu (przychodu) z działalności gospodarczej fundacji rodzinnej wykraczającej poza zakres określony w art. 5 ustawy o fundacji rodzinnej oraz podatku dochodowego od osób prawnych.
Załącznik ten wypełnia fundacja rodzinna, do której ma zastosowanie art. 24r updop. Zgodnie z tym przepisem w zakresie, w jakim fundacja rodzinna prowadzi działalność gospodarczą wykraczającą poza zakres określony w art. 5 ustawy o fundacji rodzinnej, stawka CIT wynosi 25% podstawy opodatkowania.
Załącznikami do zeznania CIT-8(33) są:
Jak już wspomnieliśmy, począwszy od rozliczenia za 2023 r. podatnicy nie muszą składać do zeznania podatkowego załącznika CIT/WZ, w którym wykazywane były wierzytelności lub zobowiązania związane z zastosowaniem tzw. ulgi na złe długi. Rezygnacja z tego załącznika jest wynikiem uchylenia ust. 19 w art. 18f updop, który zobowiązywał do wykazania tej ulgi w zeznaniu i miała na celu uproszczenie obowiązków administracyjnych po stronie podatników. Ministerstwo Finansów w piśmie udostępnionym naszemu Wydawnictwu 20 października 2022 r. wyjaśniło, że podatnik - niezależnie od obowiązków dotyczących zeznania - i tak musi udowodnić wysokość wierzytelności i długów, które mają wpływ na podstawę opodatkowania. Informowaliśmy o tym w Przeglądzie Podatku Dochodowego nr 22 z 2022 r., w artykule pt. "Wierzytelności/zobowiązania związane z ulgą na złe długi nie będą wykazywane w zeznaniu - pismo Ministerstwa Finansów".
Podatnicy składają CIT-8 za dany rok podatkowy do końca trzeciego miesiąca roku następnego. W tym terminie wpłacają podatek należny albo różnicę między podatkiem należnym od dochodu wykazanego w zeznaniu a sumą należnych zaliczek od początku roku (art. 27 ust. 1 updop). Przy czym nie ma wymogu, aby zapłata podatku była dokonana tego samego dnia co dzień złożenia CIT-8, z którego ta płatność wynika. Oba obowiązki trzeba wypełnić w ustawowym terminie, ale mogą być one zrealizowane w różnym czasie.
| Zwróć uwagę!
Podatnicy, których rok podatkowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym, mają obowiązek złożyć zeznanie CIT-8 za 2023 r. najpóźniej 2 kwietnia 2024 r. |
Co do zasady, zeznanie CIT-8 powinno zostać złożone za pomocą środków komunikacji elektronicznej (art. 27 ust. 1c updop). Musi być ono podpisane kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Osoba, która w imieniu podatnika ma podpisać zeznanie składane drogą elektroniczną, musi być zgłoszona na formularzu UPL-1.
W drodze wyjątku zeznanie CIT-8 może być składane w postaci papierowej przez podatników, którzy osiągają wyłącznie dochody wolne od podatku na podstawie art. 17 ust. 1 updop oraz nie są obowiązani do sporządzenia deklaracji lub informacji, o których mowa w art. 35 ust. 10, art. 38 ust. 1a i 1b, art. 39 ust. 1-4, art. 42 ust. 1a-4, art. 42a ust. 1 i art. 42e ust. 5 i 6 updof (art. 27a updop).
1) Czy fundacja rodzinna składa CIT-8?
Co do zasady, fundacja rodzinna jest zwolniona z podatku dochodowego (art. 6 ust. 1 pkt 25 updop). Musi ona zapłacić 15% CIT dopiero w momencie przekazania (lub postawienia do dyspozycji) świadczeń na rzecz beneficjenta albo przekazania mu mienia wskutek jej rozwiązania. Opodatkowane 15% CIT są też tzw. ukryte zyski w rozumieniu art. 24q ust. 1a updop. Wysokość osiągniętego dochodu (przychodu) i należnego podatku od przychodów fundacja rodzinna wykazuje w deklaracji CIT-8FR.
Jednak, jeśli prowadzi działalność wykraczającą poza zakres określony w art. 5 ustawy o fundacji rodzinnej, to jest zobowiązana złożyć zeznanie CIT-8 (z załącznikiem CIT/F) i uregulować należny podatek. W tym przypadku stawka wynosi 25%.
2) Spółka z o.o. w 2023 r. rozpoczęła swoją działalność. Jej pierwszy rok podatkowy trwał kilka miesięcy i zakończył się 31 grudnia 2023 r. Do końca roku nie miała przychodów i nie ponosiła kosztów. Czy ma obowiązek sporządzić za ten okres CIT-8?
Brak jakichkolwiek przychodów i kosztów uzyskania przychodów, nie wyłącza obowiązku złożenia zeznania CIT-8. Co do zasady (poza wyjątkami wskazanymi w art. 27 ust. 1 updop), w ustawie o CIT nie istnieje przepis, który by zwalniał podatnika z tego obowiązku. Wobec tego nawet wtedy, gdy spółka nie osiągała przychodów i nie poniosła kosztów, jest zobowiązana złożyć CIT-8.
3) Spółka z o.o. nie pełni funkcji płatnika, tj. nie zatrudnia pracowników ani zleceniobiorców, a zarazem nie osiąga żadnych dochodów. Czy może złożyć CIT-8 w formie papierowej?
Stosownie do art. 27a updop, zeznanie CIT-8 może być składane w wersji papierowej, jeżeli podatnik:
Brak dochodów nie jest tym samym co uzyskiwanie wyłącznie dochodów zwolnionych z opodatkowania. Tymczasem jest to jeden z dwóch warunków, od których zależy możliwość złożenia CIT-8 w formie papierowej. Spółka musi więc w wyznaczonym ustawowo terminie złożyć w urzędzie skarbowym zeznanie podatkowe w formie elektronicznej. Tak też wynika z interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 6 listopada 2023 r., nr 0111-KDIB1-1.4010.563.2023.1.KM.
4) Spółka z o.o., której rok podatkowy jest tożsamy z rokiem kalendarzowym, w 2023 r. wpłacała miesięczne zaliczki na podatek dochodowy ustalane w podstawowej formie. Spółka nie uiściła zaliczki na podatek dochodowy za wrzesień 2023 r. Czy urząd skarbowy zorientuje się, że spółka nie zapłaciła tej zaliczki?
Podatnicy CIT mają obowiązek wpłacać na rachunek urzędu skarbowego zaliczki miesięczne w wysokości różnicy pomiędzy podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku podatkowego a sumą zaliczek należnych za poprzednie miesiące (art. 25 ust. 1 updop). Przy czym mogą nie wpłacać miesięcznej zaliczki na podatek dochodowy, jeżeli podatek należny od dochodu osiągniętego od początku roku pomniejszony o sumę zaliczek wpłaconych od początku roku nie przekracza 1.000 zł. W razie przekroczenia tego limitu, wpłacie podlega różnica pomiędzy podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku a sumą zaliczek wpłaconych od początku roku (art. 25 ust. 18 updop).
W części G zeznania CIT-8 wykazuje się "Należne zaliczki" i "Zaliczki zapłacone". Wobec tego informacja o niezapłaconej zaliczce wynikać będzie wprost z CIT-8. Zatem urząd skarbowy pozyska z CIT-8 informację o tym, że spółka nie zapłaciła zaliczki za wrzesień 2023 r.
Dodajmy, że nieuiszczoną w terminie płatności zaliczkę na podatek uważa się za zaległość podatkową (art. 51 § 2 Ordynacji podatkowej). Konsekwencją powstania zaległości podatkowej są obciążenia odsetkowe.
5) Wspólnota mieszkaniowa w 2023 r. uzyskała po raz pierwszy odsetki od terminowych lokat bankowych utworzonych ze środków stanowiących przychody z gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Do tej pory składała CIT-8 w wersji papierowej. Czy pomimo otrzymania tych odsetek może złożyć CIT-8 za 2023 r. w formie papierowej?
Jednym z dwóch warunków, od których zależy możliwość złożenia CIT-8 w formie papierowej jest uzyskiwanie wyłącznie dochodów zwolnionych z opodatkowania na podstawie art. 17 ust. 1 updop.
W myśl art. 17 ust. 1 pkt 44 updop, wolne od podatku dochodowego są dochody spółdzielni mieszkaniowych, wspólnot mieszkaniowych, społecznych inicjatyw mieszkaniowych, towarzystw budownictwa społecznego, samorządowych jednostek organizacyjnych prowadzących działalność w zakresie gospodarki mieszkaniowej oraz społecznych agencji najmu, o których mowa w art. 22a ust. 1 ustawy z dnia 26 października 1995 r. o społecznych formach rozwoju mieszkalnictwa (Dz. U. z 2023 r. poz. 790 ze zm.), uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi - w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem tych zasobów, z wyłączeniem dochodów uzyskanych z innej działalności gospodarczej niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi.
W świetle tego przepisu, aby dochód wspólnoty mieszkaniowej korzystał ze zwolnienia od podatku, muszą być spełnione łącznie oba warunki, tj. dochód ten musi:
Organy podatkowe uważają, że dochody z odsetek od lokat bankowych nie są dochodami z gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Dochody te nie korzystają zatem ze zwolnienia od podatku dochodowego. Nie ma przy tym znaczenia, czy dochody te zostaną przeznaczone na utrzymanie zasobów mieszkaniowych. Tak uznał np. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 14 września 2023 r., nr 0114-KDIP2-1.4010.367.2023.2.MR1.
W sytuacji, której dotyczy pytanie, wspólnota mieszkaniowa nie spełnia warunków do złożenia CIT-8 w postaci papierowej. Musi więc w wyznaczonym ustawowo terminie złożyć w urzędzie skarbowym zeznanie podatkowe w formie elektronicznej.
Szef Krajowej Administracji Skarbowej, w związku ze stwierdzeniem nieprawidłowości interpretacji indywidualnej z 2 lipca 2018 r., nr 0114-KDIP2-2.4010.194.2018.3.AG wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, zmienił z urzędu wymienioną interpretację uznając, że spółka zarządzająca wspólnotami gruntowymi ma obowiązek składania CIT-8 (zmiana interpretacji indywidualnej z 27 czerwca 2023 r., nr DOP4.8221.24.2023).
Szef Krajowej Administracji Skarbowej stwierdził, że głównym argumentem na rzecz zmiany interpretacji jest fakt, że spółka posiada osobowość prawną i jest podatnikiem CIT. Brak osiągnięcia przez spółkę w okresie podatkowym jakichkolwiek przychodów, bądź też brak ponoszenia jakichkolwiek kosztów, nie zwalnia jej z obowiązku składania zeznania CIT-8.
Podstawowa stawka CIT wynosi 19% podstawy opodatkowania. Podatnicy CIT mogą jednak opłacać preferencyjną 9% stawkę CIT - w odniesieniu do przychodów (dochodów) innych niż z zysków kapitałowych, jeżeli:
Preferencyjnej 9% stawki CIT nie mogą opłacać (przez określony czas) podmioty utworzone w wyniku określonych działań restrukturyzacyjnych, wskazanych w art. 19 ust. 1a i 1c updop, podatkowe grupy kapitałowe oraz fundacje rodzinne.
Podatnik, który w latach ubiegłych zapłacił CIT w wysokości 19%, a był uprawniony do skorzystania z 9% stawki tego podatku, ma prawo do skorygowania zastosowanej stawki podatku (złożenia korekt zeznań CIT-8 dotyczących podatku dochodowego za te lata, poprzez zmianę wysokości stawki podatku dochodowego od osób prawnych z 19% na 9%) i uzyskania zwrotu nadpłat podatku dochodowego. Tak wynika z interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 20 września 2023 r., nr 0114-KDIP2-2.4010.352.2023.2.ASK.
Dodajmy, że prawo do złożenia korekty wygasa po upływie terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego. Zgodnie z art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
