Facebook

Jak szukać?»

Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Firma  »  Wskazówki dla przedsiębiorcy  »   Telepraca transgraniczna na nowych zasadach
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Telepraca transgraniczna na nowych zasadach

Gazeta Podatkowa nr 71 (2050) z dnia 4.09.2023
Jolanta Białkowska

Ustalenie właściwego ustawodawstwa w zakresie ubezpieczeń społecznych w odniesieniu do pracowników transgranicznych wykonujących pracę zdalną umożliwia porozumienie ramowe. Ma ono zastosowanie do pracowników wykonujących pracę w różnych państwach członkowskich, tzn. w państwie zatrudnienia i państwie zamieszkania w formie transgranicznej pracy zdalnej, w wymiarze co najmniej 25%, lecz mniej niż 50% całkowitego czasu pracy.

Porozumienie

Wykonywanie jednej lub kilku odrębnych prac w dwóch lub więcej państwach członkowskich w tym samym bądź kilku przedsiębiorstwach albo dla jednego lub wielu pracodawców traktowane jest jako wykonywanie pracy w dwóch lub więcej państwach członkowskich. Taki stan rzeczy powoduje, że dana osoba podlega ustawodawstwu w zakresie zabezpieczenia społecznego państwa, w którym ma miejsce zamieszkania, pod warunkiem że wykonuje znaczną część pracy w tym państwie. Ma to swoje umocowanie w art. 13 ust. 1 pkt a) rozporządzenia 883/2004/WE w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Odstępstwa od tego przepisu mogą wynikać z tzw. porozumienia wyjątkowego. Mianowicie na podstawie art. 16 rozporządzenia 883/2004/WE dwa państwa członkowskie lub więcej, właściwe władze tych państw lub organy wyznaczone przez te władze mogą przewidzieć, za wspólnym porozumieniem, w interesie niektórych osób lub niektórych grup osób, wyjątki od zasady określonej w art. 13 ust. 1 lit. a) rozporządzenia 883/2004/WE/. Odnośnie pracy zdalnej tym wyjątkiem jest porozumienie ramowe w sprawie stosowania art. 16 ust. 1 rozporządzenia 883/2004/WE w przypadkach zwyczajowej telepracy transgranicznej na terenie UE, EOG i Szwajcarii, które weszło w życie 1 lipca 2023 r. Pozwala ono na ustalenie ustawodawstwa właściwego państwa siedziby pracodawcy mimo wykonywania znacznej części pracy w kraju zamieszkania. Do tego porozumienia przystąpiło 18 państw: Austria, Belgia, Chorwacja, Czechy, Finlandia, Francja, Niemcy, Liechtenstein, Luksemburg, Malta, Norwegia, Polska, Portugalia, Hiszpania, Szwecja, Szwajcaria, Holandia, Słowacja. Nie jest to katalog zamknięty, gdyż w przyszłości lista państw uczestniczących w porozumieniu ma się poszerzyć, z tym że Wielka Brytania odmówiła przystąpienia do porozumienia. Ma to istotne znaczenie, gdyż uregulowania w nim zawarte mają zastosowanie do pracowników z państw, które są sygnatariuszami porozumienia. Inaczej mówiąc, pracownik może zostać objęty porozumieniem, pod warunkiem, że jego miejsce zamieszkania znajduje się w państwie, które przystąpiło do porozumienia, a siedziba pracodawcy musi znajdować się w jednym z pozostałych państw porozumienia (przykład 1). Pracownik wykonujący częściowo pracę zdalną może podlegać ubezpieczeniom społecznym państwa, w którym jest zarejestrowana siedziba pracodawcy, jeśli zostaną spełnione warunki porozumienia.

Telepraca transgraniczna

Na potrzeby porozumienia ramowego praca zdalna i telepraca to pojęcia tożsame, ale z ujęciem transgraniczności. I tak za zwyczajową telepracę zagraniczną uznaje się pracę zdalną wykonywaną z państwa zamieszkania przy zachowaniu połączenia cyfrowego ze środowiskiem pracy pracodawcy, którego siedziba znajduje się w państwie innym niż państwo zamieszkania.

Porozumienie ma zastosowanie do pracowników, którzy zwyczajowo pracują w różnych państwach członkowskich, tzn. mają pracodawcę w jednym lub kilku krajach członkowskich (innych niż państwo zamieszkania) i wykonują część swojej pracy w państwie zamieszkania, w formie telepracy transgranicznej, w wymiarze co najmniej 25%, lecz poniżej 50% całkowitego czasu pracy. Porozumienie nie obejmuje osób, które:

  • normalnie wykonują w państwie zamieszkania aktywność inną niż telepraca transgraniczna, lub
  • normalnie wykonują aktywność w państwie innym niż państwo zamieszkania i państwo siedziby, lub
  • wykonują działalność na własnych rachunek.

W świetle tych rozwiązań porozumienie ramowe ma zastosowanie tylko do osób, które zwyczajowo pracują w państwie, w którym znajduje się siedziba pracodawcy oraz wykonują pracę zdalną w państwie zamieszkania i nie wykonują w państwie zamieszkania innej działalności niż praca zdalna (przykład 2).

Wniosek o objęcie porozumieniem

Postanowienia porozumienia ramowego nie mają zastosowania automatycznego ani obligatoryjnego. Pracownik zatrudniony w polskiej firmie bądź pracodawca dla skorzystania z uregulowań porozumienia dotyczącego zwyczajowej telepracy transgranicznej powinien wystąpić z wnioskiem o zawarcie porozumienia wyjątkowego (US-36) na podstawie art. 16 ust. 1 rozporządzenia 883/2004/WE. Wniosek ten składa w oddziale ZUS w Kielcach.

Po ustaleniu, że zainteresowany spełnia warunki porozumienia dotyczącego zwyczajowej telepracy transgranicznej, należy złożyć Wniosek o wydanie zaświadczenia A1 po zawartym porozumieniu wyjątkowym (US-34). Składa się go do oddziału ZUS właściwego dla siedziby wnioskodawcy. Wydane Zaświadczenie A1 potwierdzi, że do pracownika mają zastosowanie polskie przepisy w zakresie ubezpieczeń społecznych. Osoby, które są zatrudnione przez zagranicznego pracodawcę i wykonują część swojej pracy w formie zdalnej na terenie Polski, z wnioskiem o przystąpienie do porozumienia mogą wystąpić do instytucji zabezpieczenia społecznego w państwie siedziby pracodawcy. Z takim wnioskiem może tez wystąpić zagraniczny pracodawca. W tym przypadku działa dokładnie ten sam mechanizm, a więc wymiar czasu telepracy na terenie Polski musi się mieścić w przedziale co najmniej 25%, ale poniżej 50% całkowitego czasu pracy. Jeśli wymiar ten będzie niższy niż 25%, porozumienie nie ma zastosowania (przykład 3).

Przykład 1

Pracownik jest zatrudniony przez spółkę z siedzibą w Polsce. W miesiącu pracuje stacjonarnie 60% swojego czasu pracy w Polsce (czyli w kraju siedziby pracodawcy). W pozostałej części czasu pracy (40%) wykonuje pracę zdalną z Grecji (czyli kraju zamieszkania) na rzecz pracodawcy z Polski.

Ponieważ pracownik wykonuje pracę zdalną z Grecji, która obecnie nie jest sygnatariuszem porozumienia, to postanowienia porozumienia w sprawie telepracy nie mają zastosowania.


Przykład 2

Osoba jest zatrudniona przez polską firmę. Według harmonogramu wykonuje swoją pracę: 3 dni w tygodniu w siedzibie pracodawcy w Polsce - 60% czasu pracy oraz 2 dni pracy zdolnej z domu w Czechach (miejsce zamieszkania) - 40% czasu pracy. Jednocześnie pracownik polskiej firmy nie wykonuje żadnej innej działalności na terenie Czech. Komputer pracownika przy pracy zdalnej jest podłączony do środowiska informatycznego pracodawcy.

Biorąc pod uwagę fakt, że oba państwa są sygnatariuszami porozumienia ramowego, a wymiar czasu pracy zdalnej w kraju zamieszkania mieści się w przedziale co najmniej 25%, a poniżej 50% - porozumienie ramowe ma zastosowanie. W takiej sytuacji ustawodawstwo polskie w zakresie ubezpieczeń społecznych (składki do ZUS) ma nadal zastosowanie.


Przykład 3

Polak jest zatrudniony przez niemiecką firmę. Wykonuje pracę stacjonarną na terenie Niemiec w wymiarze 80% całkowitego czasu pracy. W Polsce wykonuje pracę zdalną w wymiarze 20% czasu pracy. Porozumienie ramowe nie ma w tym przypadku zastosowania. Pracownik podlega ubezpieczeniom społecznym na terenie Niemiec, co potwierdza zaświadczenie A1 wydane przez niemiecką instytucję ubezpieczeniową.

Więcej na ten temat w zasobach płatnych:

Wskazówki dla przedsiębiorcy - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.