Jednym ze sposobów prowadzenia przez komornika egzekucji jest egzekucja z wierzytelności. Dzięki niej komornik jest w stanie "przejąć" pieniądze, jakie dłużnikowi powinni zapłacić jego kontrahenci. Otrzymują oni od komornika pismo, z którego wynika, że kwoty, które powinni zapłacić dłużnikowi, przeciw któremu toczy się egzekucja, mają wpłacić komornikowi lub do depozytu sądowego. Za niezastosowanie się do tego wezwania grozi grzywna, a jeśli wierzyciele dłużnika poniosą szkodę - również odpowiedzialność odszkodowawcza.
Zajęcie wierzytelności
Aby komornik mógł "przechwycić" pieniądze, jakie osobie, przeciw której prowadzona jest egzekucja, powinni wpłacić jej dłużnicy, musi najpierw dokonać zajęcia wierzytelności.
W celu zajęcia komornik wysyła dwa pisma. Pierwsze z nich - do dłużnika (osoby, przeciw której prowadzi egzekucję). Zawiadamia go, że nie wolno mu odbierać żadnego świadczenia ani rozporządzać zajętą wierzytelnością i ustanowionym dla niej zabezpieczeniem. Jeśli więc np. dłużnik sprzedał towar i oczekuje na zapłatę, a komornik zajął wierzytelność (czyli prawo żądania zapłaty) za ten towar - to dłużnik nie może przyjąć zapłaty, a kupującego powinien "przekierować" do komornika.
Drugie pismo komornik wysyła do dłużnika wierzytelności (osoby, która ma zobowiązania wobec dłużnika). Wzywa go, aby należnego świadczenia nie płacił dłużnikowi, lecz uiścił je komornikowi, ewentualnie złożył do depozytu sądowego. Z chwilą doręczenia tego wezwania zajęcie wierzytelności jest dokonane.
Tydzień na złożenie oświadczenia
Trzeba pamiętać o tym, że na pismo komornika w sprawie zajęcia wierzytelności należy komornikowi odpowiedzieć. Jest na to tydzień. Odpowiedź powinna zawierać oświadczenie:
1) czy i w jakiej wysokości przysługuje dłużnikowi zajęta wierzytelność, a więc czy osoba, do której komornik wysłał pismo o zajęciu, ma jakieś zobowiązania wobec osoby, przeciw której komornik prowadzi egzekucję, a jeśli tak, to w jakiej wysokości; jeśli odmawia się zapłaty, należy podać, z jakiej przyczyny;
2) czy inne osoby roszczą sobie prawa do wierzytelności, czy i w jakim sądzie lub przed jakim organem toczy się lub toczyła się sprawa o zajętą wierzytelność oraz czy i o jakie roszczenie została skierowana do zajętej wierzytelności egzekucja przez innych wierzycieli; zdarza się np., że inny komornik zajął już tę samą wierzytelność.
Zajęcie dotyczy również tych wierzytelności, które nie są jeszcze wymagalne (termin ich zapłaty jeszcze nie nadszedł). Również o takich wierzytelnościach należy poinformować komornika, choć z przekazaniem pieniędzy komornikowi będzie można poczekać do terminu wymagalności.
Kara do 2.000 zł
Osoba, która otrzyma od komornika informację o zajęciu wierzytelności i nie przekaże komornikowi w terminie tygodnia żądanych informacji, naraża się na grzywnę w wysokości do 2.000 zł. Jeżeli żądanie udzielenia wyjaśnień lub informacji skierowane było do osoby prawnej lub innej organizacji, ukaraniu grzywną podlega jej pracownik odpowiedzialny za udzielenie wyjaśnień lub informacji, a gdyby ustalenie takiego pracownika było utrudnione, ukaraniu podlega jej kierownik. Grzywna może zostać ponowiona.
Odpowiedzialność odszkodowawcza
Jeśli wierzytelność została zajęta, to należy przekazać ją komornikowi, a nie pytać się o zgodę osoby, przeciw której komornik egzekucję prowadzi. Pieniądze mają służyć spłaceniu wierzycieli dłużnika. Jeżeli więc nie trafią one do komornika (a za jego pośrednictwem - do wierzycieli), bo osoba, która otrzymała pismo w sprawie zajęcia zlekceważyła je, to wierzyciele ponoszą szkodę. Mają prawo domagać się odszkodowania od osoby, która zignorowała pismo w sprawie zajęcia wierzytelności i nie zastosowała się do zawartego w nim wezwania do przekazywania pieniędzy komornikowi.
Dane kontrahentów
Wierzyciel, na którego wniosek komornik prowadzi egzekucję, może pomóc komornikowi w ustaleniu, czy dłużnik ma jakieś wierzytelności w stosunku do swoich kontrahentów. Pomocne będzie przekazanie komornikowi np. listy firm, z którymi dłużnik współpracował. Nie można wykluczyć, że któraś z tych firm ma wobec dłużnika jakieś zobowiązania. Koszty wysłania zajęć wierzytelności nie są duże (są równe kosztom nadania listu), a mogą dać efekt w postaci skutecznego zajęcia wierzytelności.
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 17.11.1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 101 ze zm.)
|