Wspólnik spółki jawnej ma przekazać jej nieruchomość. Czy musi ją wnieść na własność w drodze zmiany umowy spółki, czy może ją darować spółce? Czy trzeba będzie rozliczyć PCC?
Nieruchomość może stanowić przedmiot wkładu do spółki jawnej. Zgodnie z art. 48 § 2 K.s.h. wkład wspólnika może polegać na przeniesieniu lub obciążeniu własności rzeczy lub innych praw. Przedmiotem aportu może być m.in. prawo własności, udział we współwłasności, prawo wieczystego użytkowania. Wnosząc do spółki jawnej nieruchomość, wspólnik przestanie być jej współwłaścicielem (czy wieczystym użytkownikiem), a stanie się nim spółka (art. 8 i art. 28 K.s.h.). Jeżeli nieruchomość ma powiększyć wkład wspólnika, wówczas konieczne jest wprowadzenie zmian do umowy spółki (art. 25 pkt 2 K.s.h.). Przy tym zasadą kodeksową jest, że każdy wspólnik ma prawo do równego udziału w zyskach i uczestniczy w stratach w tym samym stosunku bez względu na rodzaj i wartość wkładu (art. 51 § 1 K.s.h.). Zatem, jeżeli umowa spółki nie modyfikuje tej zasady i nie zostanie ona zmieniona przy wnoszeniu wkładu, jego wniesienie do spółki nie wpłynie na udział wspólnika w zysku.
Zmiana umowy spółki polegająca na wniesieniu wkładów powiększających majątek spółki podlega opodatkowaniu PCC. Podstawę opodatkowania przy podwyższeniu wkładów do spółki jawnej stanowi wartość tych wkładów określona przez wspólników (art. 6 ust. 1 pkt 8 lit. b ustawy o PCC, zob. też interpretacja indywidualna Dyrektora IS w Katowicach z dnia 15 września 2015 r., nr IBPB-2-1/4514-47/15/MZ). Od podstawy opodatkowania odlicza się opłatę sądową za wpis do KRS i opłatę za ogłoszenie wpisu w MSiG oraz kwotę wynagrodzenia notariusza z VAT za sporządzenie aktu notarialnego dotyczącego zmiany umowy spółki. Rozliczeniem PCC zajmie się notariusz.
Przeniesienie własności nieruchomości czy prawa użytkowania wieczystego wymaga zachowania formy aktu notarialnego.
Wspólnik może też darować nieruchomość swojej spółce na podstawie umowy darowizny. Spółka jawna jest samodzielnym podmiotem, odrębnym od swoich wspólników. Może zatem z nimi zawierać umowy (por. wyroki SN z dnia 5 września 2012 r., sygn. akt IV CSK 137/12, i z dnia 8 lutego 2013 r., sygn. akt IV CSK 332/12). Przyjąć należy, że wspólnik, z którym spółka ma zawrzeć umowę, nie powinien jej reprezentować przy tej umowie. W takim przypadku bezpiecznym rozwiązaniem jest na przykład powołanie przez wspólników pełnomocnika spółki do zawarcia z jednym z nich umowy.
Możliwe jest zatem, aby wspólnik zawarł ze spółką umowę darowizny i na jej podstawie przekazał spółce nieruchomość. Zwiększy się wówczas majątek spółki. Będzie to majątek nabyty przez spółkę w czasie jej istnienia, a nie wniesiony jako wkład (por. art. 28 K.s.h.). Na skutek umowy darowizny nie dojdzie bowiem do zwiększenia wkładów wspólnika-darczyńcy. W takim przypadku umowa spółki nie podlega zmianie. Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku (por. art. 888-889 K.c. - Dz. U. z 2016 r. poz. 380 ze zm.). Darowizna podlega PCC tylko w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy.
Skoro planowana transakcja składników majątkowych (nieruchomości) na rzecz spółki jawnej (strony obdarowanej) odbędzie się w drodze zawarcia umowy darowizny i nie będzie wiązać się z przejęciem przez spółkę długów i ciężarów albo zobowiązań osoby darującej (Wnioskodawczyni), to umowa ta nie będzie podlegała opodatkowaniu PCC, gdyż nie wystąpi przedmiot opodatkowania, o którym mowa w art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. d) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. (z interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 12 grudnia 2016 r., nr 2461-IBPB-2-1.4514.547.2016.2.PM) |
|