Facebook

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Firma  »  Wskazówki dla przedsiębiorcy  »   "Tajemniczy klient" skontroluje przedsiębiorcę
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

"Tajemniczy klient" skontroluje przedsiębiorcę

Gazeta Podatkowa nr 49 (1299) z dnia 20.06.2016
Marta Stefanowicz - Wasilewska

Nowelizacja ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, która weszła w życie 17 kwietnia br., wprowadziła możliwość dokonywania zakupów przez tzw. tajemniczego klienta będącego w rzeczywistości inspektorem UOKiK. Zebrany w ten sposób materiał dowodowy ma na celu ewentualne wykazanie, że dany przedsiębiorca stosuje praktyki naruszające zbiorowe interesy konsumentów.

W ramach kontroli prowadzonej w celu uzyskania informacji mogących stanowić dowód w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, kontrolujący ma prawo podjęcia czynności zmierzających do zakupu towaru. Tak wynika z art. 105ia ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów. Kontrolujący prowadzi taką kontrolę w ramach instytucji tzw. tajemniczego klienta. Przez praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów rozumie się godzące w nie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami zachowanie przedsiębiorcy, w szczególności:

  • naruszanie obowiązku udzielania konsumentom rzetelnej, prawdziwej i pełnej informacji,
     
  • nieuczciwe praktyki rynkowe lub czyny nieuczciwej konkurencji,
     
  • proponowanie konsumentom nabycia usług finansowych, które nie odpowiadają potrzebom tych konsumentów ustalonym z uwzględnieniem dostępnych przedsiębiorcy informacji w zakresie cech tych konsumentów lub proponowanie nabycia tych usług w sposób nieadekwatny do ich charakteru.

Jak informuje Urząd Ochrony Konkurencji i Konkurentów: "Przeprowadzenie czynności zmierzających do zakupu towaru ma na celu sprawdzenie, czy przedsiębiorca, w stosunku do którego istnieje podejrzenie stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, rzeczywiście łamie prawo. Jednocześnie stanowi możliwość uzyskania dowodów. Czynności zmierzające do zakupu towaru pozwalają zatem sprawdzić m.in. sposób oferowania zawarcia umowy oraz wypełnianie obowiązków informacyjnych na etapie przedkontraktowym. Pracownik Urzędu korzystając z instrumentu «tajemniczego klienta», nie kupuje przykładowo usługi finansowej, a jedynie kontroluje sposób jej proponowania".

Przeprowadzenie kontroli przez tzw. tajemniczego klienta możliwe jest tylko po uzyskaniu przez Prezesa Urzędu wcześniejszej zgody Sądu Ochrony Konkurencji. Sąd wydaje postanowienie o dopuszczeniu takiej kontroli w ciągu 48 godzin. Na takie postanowienie nie przysługuje zażalenie.

Kontrolujący będący "tajemniczym klientem", w celu uzyskania informacji mogących stanowić dowód w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów ma prawo podjęcia czynności zmierzających do zakupu towaru. Przebieg czynności może być utrwalany za pomocą urządzeń rejestrujących obraz lub dźwięk, bez informowania kontrolowanego. Informatyczne nośniki danych, na których zarejestrowano przebieg kontroli lub poszczególne czynności w jej toku, stanowią załącznik do protokołu kontroli.

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów podaje przykład prowadzenia takiej kontroli.

Mianowicie, mając zgodę sądu, kontroler udaje się do placówki instytucji podlegającej kontroli i wciela się w rolę przeciętnego konsumenta poszukującego danego towaru lub usługi, na przykład lokaty bankowej. Kontroler pyta w tej sytuacji doradcę o możliwość założenia lokaty i próbuje uzyskać pełną i rzetelną informację o dostępnych lokatach, ich oprocentowaniu, okresie trwania, wysokości odsetek, kapitalizacji, a także kwocie minimalnej i maksymalnej oraz ewentualnych ryzykach. Po zakończeniu kontroli materiał zebrany przez kontrolującego analizowany jest przez UOKiK. Ocenia się czy konsument otrzymał wszystkie istotne informacje o produkcie, a także czy nie doszło do nieuczciwej sprzedaży - czyli próby nakłonienia konsumenta do zakupu innego produktu, którego w rzeczywistości nie poszukiwał i nie potrzebuje.

W związku z wprowadzeniem kontroli w ramach instytucji "tajemniczego klienta" pojawia się pytanie o wartość dowodową zebranego w ten sposób materiału dowodowego. Przyjmuje się, że Prezes UOKiK, zgodnie z przepisami ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów i Kodeksu postępowania administracyjnego, ma obowiązek podejmowania wszelkich czynności niezbędnych do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz do załatwienia sprawy. Dowody zebrane przez "tajemniczego klienta" mogą być oczywiście tylko jednym z dowodów (nie jedynym) na wykazanie stosowania praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów. Jednak informacje zebrane przez "tajemniczego klienta" będą mieć istotne znaczenie dla udowodnienia, że dany przedsiębiorca łamie zakaz stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów.

Pozostałe zmiany mające lepiej chronić zbiorowe interesy konsumentów:

nowy model kontroli postanowień wzorców umów; Prezes UOKiK w decyzji administracyjnej rozstrzyga o niedozwolonym charakterze postanowienia wzorca umowy i zakazuje jego dalszego wykorzystywania,
publikowanie komunikatów i ostrzeżeń w publicznym radiu i telewizji w celu szybkiego i skutecznego ostrzegania konsumentów o zachowaniach lub zjawiskach, które istotnie zagrażają ich interesom,
zakaz proponowania konsumentom nabycia usług finansowych, które nie odpowiadają ich potrzebom z uwzględnieniem dostępnych przedsiębiorcy informacji dotyczących cech konsumentów lub proponowania nabycia tych usług w sposób nieadekwatny do ich charakteru, regulacja ta ma nakłonić przedsiębiorców do analizowania, czy dana usługa rzeczywiście odpowiada potrzebom konsumentów,
możliwość wyrażenia poglądu istotnego w sprawie - Prezes UOKiK może wyrazić swój pogląd w sprawie dotyczącej ochrony konkurencji i konsumentów przed sądem powszechnym, jeśli przemawia za tym interes publiczny,
Prezes UOKiK ma możliwość wydawania tymczasowych decyzji, które umożliwiają szybką reakcję na praktyki zagrażające zbiorowym interesom konsumentów; jeżeli w trakcie postępowania w sprawie naruszenia zbiorowych interesów konsumentów zostanie uprawdopodobnione, że praktyka przedsiębiorcy może spowodować poważne i trudne do usunięcia zagrożenia dla zbiorowych interesów konsumentów, decyzja tymczasowa zobowiązuje przedsiębiorcę do zaniechania takich działań.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 16.02.2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. z 2015 r. poz. 184 ze zm.)

Wskazówki dla przedsiębiorcy - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.