Pracownik we wrześniu 2013 r. dostarczył pracodawcy zaświadczenie o zaliczeniu go do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności. Obecnie chciałby skorzystać z 10-dniowego dodatkowego urlopu wypoczynkowego. Od kiedy i w jaki sposób należy udzielić mu tego urlopu?
Osobie zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności przysługuje dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze 10 dni roboczych w roku kalendarzowym. Urlop ten nie przysługuje osobie uprawnionej do urlopu wypoczynkowego w wymiarze przekraczającym 26 dni roboczych lub do urlopu dodatkowego na podstawie odrębnych przepisów. Jeżeli wymiar urlopu dodatkowego, o którym mowa powyżej, jest niższy niż 10 dni roboczych, zamiast tego urlopu przysługuje urlop dodatkowy z tytułu niepełnosprawności. Tak wynika z art. 19 ustawy o rehabilitacji.
Prawo do pierwszego urlopu dodatkowego osoba o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności nabywa po przepracowaniu jednego roku po dniu zaliczenia jej do jednego z tych stopni niepełnosprawności.
Za dzień zaliczenia do stopnia niepełnosprawności należy uznać dzień posiedzenia zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności (dzień wydania orzeczenia). Decyduje zatem dzień zaliczenia, a nie dzień rzeczywistego powstania niepełnosprawności lub dzień, od którego uznano daną osobę za niepełnosprawną w wymaganym stopniu.
Jak wyjaśniło Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej - Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych w piśmie z dnia 8 lipca 2011 r. (znak: BON-I-076-17-2-LK/2011): " (...) art. 19 ust. 1 zdanie drugie ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji (...) dotyczy nabywania prawa do urlopu dodatkowego i w tym zakresie jest przepisem szczególnym wobec innych regulacji w tym zakresie. Ustawodawca rozróżnia pojęcie nabycia prawa do urlopu i jego przysługiwania (możliwości realizacji uprawnienia). Należy zatem wskazać, że art. 20c ustawy dotyczący realizacji nabytego uprawnienia nie ma zastosowania do nabycia prawa do urlopu, o którym mowa w art. 19 ustawy. (...) "
Pracownik uzyskuje po raz pierwszy prawo do dodatkowych 10 dni urlopu z dołu po przepracowaniu roku, niezależnie od tego, w którym momencie roku kalendarzowego upływa wymagany okres jednego roku zatrudnienia po dniu zaliczenia do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności. Od następnego roku kalendarzowego - pod warunkiem pozostawania w zatrudnieniu - nabywa natomiast prawo do kolejnego dodatkowego urlopu już pierwszego dnia tego roku, czyli z góry, w wymiarze stosownym do okresu, który ma być w tym roku przepracowany zgodnie z postanowieniami umowy o pracę.
Urlop z tytułu niepełnosprawności podlega wszystkim przepisom kodeksowym z zakresu urlopu wypoczynkowego, w tym także regule proporcjonalności.
Urlopu dodatkowego niewykorzystanego w terminie ustalonym zgodnie z planem urlopów na dany rok należy pracownikowi udzielić najpóźniej do końca trzeciego kwartału następnego roku kalendarzowego (tj. do końca września).
Jeżeli osoba legitymująca się znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności traci status osoby niepełnosprawnej lub zostanie zaliczona do lekkiego stopnia niepełnosprawności, to nie utraci prawa do urlopów, do których nabyła prawo przed utratą tego statusu lub zmianą stopnia niepełnosprawności na lekki (zarówno zaległych, jak i bieżących). W takim przypadku brak jest podstaw do zastosowania zasady proporcjonalności urlopu. Utrata bądź zmiana stopnia niepełnosprawności powoduje utratę prawa do dodatkowego urlopu w następnym roku kalendarzowym.
|
Przykład 1 Pracownik legitymuje się 10-letnim stażem urlopowym i jest zatrudniony od 1 sierpnia 2010 r. na czas nieokreślony. W maju 2014 r. przedłożył pracodawcy wydane w czerwcu 2013 r. orzeczenie o zaliczeniu go do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności od 1 czerwca 2013 r. Pracownik nabył prawo do pierwszego urlopu dodatkowego w czerwcu 2014 r., a od 1 stycznia 2015 r. nabędzie prawo do kolejnego urlopu dodatkowego w wymiarze 10 dni.
Pracownik jest zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy na czas nieokreślony i posiada 10-letni staż pracy. W dniu 5 czerwca 2014 r. przekazał pracodawcy orzeczenie wydane 4 czerwca br. o zaliczeniu go do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności. Od 5 czerwca 2015 r. pracownikowi będzie przysługiwało 10 dni dodatkowego urlopu.
Pracownik legitymuje się 10-letnim stażem urlopowym i jest zatrudniony od 1 października 2008 r. na czas nieokreślony w pełnym wymiarze czasu pracy. W czerwcu 2012 r. przedłożył pracodawcy orzeczenie o zaliczeniu do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności od 1 czerwca 2012 r. Po przepracowaniu roku, tj. w czerwcu 2013 r., uzyskał prawo do dodatkowego urlopu w wymiarze pełnych 10 dni. W dniu 1 stycznia 2014 r. nabył prawo do urlopu dodatkowego za bieżący rok w wymiarze 10 dni. Umowa o pracę zostanie rozwiązana z dniem 30 września 2014 r. W 2014 r. pracownikowi przysługuje urlop w wymiarze 27 dni, zgodnie z wyliczeniem: 9/12 × (26 dni + 10 dni) = 27 dni.
Pracownik jest zatrudniony na czas nieokreślony od 2009 r. W maju 2010 r. przedłożył pracodawcy orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności wydane do 30 kwietnia 2014 r. Wniosek o uzyskanie następnego orzeczenia złożył w powiatowym zespole ds. orzekania o niepełnosprawności w dniu 1 maja 2014 r. Komisja lekarska w dniu 5 czerwca 2014 r. wydała pracownikowi kolejne orzeczenie, z którego wynika, że od 2010 r. jest osobą niepełnosprawną, a od maja 2014 r. jest niepełnosprawny w stopniu lekkim. Pracownik w dniu 9 czerwca 2014 r. przedłożył to orzeczenie pracodawcy. Za 2014 r. przysługuje mu nabyty 1 stycznia br. urlop dodatkowy w wymiarze 10 dni. |
| ||||||||||||
|
||||||||||||
