Podatnik (nabywca) ma obowiązek skorygowania odliczonego VAT z faktury zaliczkowej, jeżeli do transakcji nie dojdzie, nawet gdy kontrahent nie zwróci mu zaliczki. Tak wynika z interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z dnia 14 marca 2024 r., nr 0113-KDIPT1-1.4012.17.2024.2.RG.
Z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej zwróciła się podatniczka, która w 2019 r. podpisała przedwstępną umowę kupna lokalu niemieszkalnego i wpłaciła na poczet tej umowy zaliczki oraz odliczyła z tego tytułu VAT. Lokal miał być wykorzystywany do prowadzenia działalności gospodarczej opodatkowanej VAT. Kontrahent nie wywiązał się z umowy, co spowodowało w 2022 r. rozwiązanie przedwstępnej umowy sprzedaży w formie aktu notarialnego. Nie nastąpił zwrot wpłaconych zaliczek. W sprawie tej został wydany wyrok - sąd zasądził zwrot kwoty zaliczek z ustawowymi odsetkami za opóźnienie. Ponieważ kontrahent nie zastosował się do wyroku, została wszczęta egzekucja komornicza. W styczniu 2024 r. podatniczka odebrała nadane pocztą faktury korygujące do faktur zaliczkowych. Jako przyczynę ich wystawienia podano zawarcie przez sprzedającego oraz nabywcę w 2022 r. porozumienia w formie aktu notarialnego w przedmiocie rozwiązania umowy przedwstępnej sprzedaży lokalu niemieszkalnego. Pomimo wystawienia faktur korygujących, nie nastąpił zwrot zaliczek. Wystawione faktury korygujące nie były z podatniczką w żaden sposób ustalane i nie zawierały terminu ani formy zwrotu zaliczek.
Podatniczka od organu podatkowego oczekiwała odpowiedzi na pytanie, czy otrzymane przez nią faktury korygujące zobowiązują ją do zwrotu podatku VAT mimo braku zwrotu zaliczek.
Dyrektor KIS zwrócił uwagę, że pomimo podpisania umowy przedwstępnej na zakup lokalu niemieszkalnego oraz wpłacenia przez podatniczkę zaliczek na poczet przyszłej dostawy, do dostawy tej nie doszło, a więc transakcja nie została zrealizowana przez strony, które zawarły umowę przedwstępną. W takiej sytuacji, gdy nie doszło do zawarcia transakcji, przepisy dotyczące VAT, regulujące wystawianie faktur korygujących podatek należny, wprost stanowią o możliwości wystawienia przez dostawcę nieruchomości faktur korygujących podatek należny z tytułu otrzymanych zaliczek na poczet transakcji, do zrealizowania której de facto nie doszło.
W swojej interpretacji organ podatkowy odwołał się do wyroku TSUE z dnia 13 marca 2014 r., w sprawie C-107/13, z którego wynika, że nabywca jest zobowiązany do dokonania korekty odliczenia podatku naliczonego z tytułu zapłaconej zaliczki niezależnie od tego, czy otrzymał zwrot tej zaliczki i czy została wystawiona na tę okoliczność faktura korygująca, jeżeli po wpłaceniu zaliczki okaże się, że dostawa nie zostanie ostatecznie zrealizowana.
Zdaniem Dyrektora KIS, skoro zgodnie z obowiązującymi przepisami podatniczka dokonała odliczenia podatku naliczonego, to będzie zobowiązana do skorygowania podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących zaliczki na poczet dostawy nieruchomości (lokalu niemieszkalnego), która to dostawa nie została zrealizowana. W zaistniałej sytuacji otrzymanie przez nią faktur korygujących czy zwrot wpłaconych przez nią zaliczek nie warunkuje dokonania przez nią korekty podatku naliczonego. Odstąpienie od umowy należy bowiem uznać - zgodnie z art. 91 ust. 7d ustawy o VAT - za zmianę prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony. W konsekwencji podatniczka jest zobowiązana do zwrotu podatku VAT, ponieważ nie doszło do transakcji. Na powyższe nie ma wpływu fakt niedokonania zwrotu zaliczek oraz otrzymanie przez nią faktur korygujących.
|