Nasza firma zajmuje się świadczeniem usług. Większość umów zawieranych jest ustnie, po ich wykonaniu wystawiamy fakturę, w której standardowo wpisujemy 14-dniowy termin zapłaty. Jeden z kontrahentów, który nie zapłacił nam w terminie, w odpowiedzi na przypomnienie o konieczności dokonania płatności odpisał, że 14-dniowy termin nie został z nim uzgodniony i oczekuje dłuższego, co najmniej 60-dniowego. Czy możemy wyznaczać termin zapłaty jednostronnie w fakturze? Czy termin 14-dniowy jest prawidłowy?
TAK. Skoro strony nie określiły w umowie terminu zapłaty, Czytelnik miał prawo wyznaczyć go jednostronnie. Termin 14-dniowy z reguły jest wystarczający dla dokonania zapłaty.
Jeśli strony w umowie nie określiły terminu zapłaty, to może go wyznaczyć jednostronnie wierzyciel. Pozwala na to art. 455 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 1964 r. nr 16, poz. 93 ze zm.). Zgodnie z nim, jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania. Doręczenie dłużnikowi dokumentu rozliczeniowego (faktury) jest wezwaniem do spełnienia świadczenia pieniężnego wówczas, gdy zawarto w nim stosowną wzmiankę co do sposobu i czasu zapłaty (por. wyrok Sądu Najwyższego z 16 września 2004 r., sygn. akt IV CK 659/03). Przepisy nie wskazują, jaki konkretnie termin zapłaty można uznać za spełniający warunek "niezwłoczności". Zależy to od okoliczności konkretnej sprawy. "Przyjmuje się, że termin «niezwłocznie» nie oznacza natychmiastowej powinności świadczenia. Zważywszy na rodzaj i rozmiar świadczenia, dłużnik bez nieuzasadnionej zwłoki powinien móc przygotować przedmiot świadczenia" - uznał Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z 19 kwietnia 2011 r. (sygn. akt VI ACa 1168/10).
Również nowa, obowiązująca od 28 kwietnia 2013 r. ustawa o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (Dz. U. z 2013 r. poz. 403) jednoznacznie dopuszcza wyznaczenie terminu zapłaty w treści faktury. Z art. 6 ust. 1 i 2 tej ustawy wynika, że w przypadku, gdy termin zapłaty nie został określony w umowie, za dzień wymagalności świadczenia pieniężnego uważa się dzień określony w pisemnym wezwaniu dłużnika do zapłaty, w szczególności w doręczonej dłużnikowi fakturze lub rachunku, potwierdzających dostawę towaru lub wykonanie usługi, ale nie wcześniejszy niż dzień doręczenia wezwania. Wezwanie może być też dokonane w postaci elektronicznej, o ile strony przewidziały w umowie taki sposób składania oświadczeń woli (art. 6 ust. 3 ustawy).
Faktura jest jednocześnie wezwaniem do zapłaty, gdy zawarto w niej wzmiankę co do sposobu i czasu zapłaty.
Do transakcji handlowych zawartych przed dniem wejścia w życie nowej ustawy (czyli przed 28 kwietnia 2013 r.) stosuje się przepisy wcześniejszej ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (Dz. U. z 2003 r. nr 139, poz. 1323 ze zm.). Również ona dopuszczała wyznaczenie terminu zapłaty treści faktury.
|