Przedsiębiorcy nie powinni przyjmować gotówką płatności za towary o wartości równej lub przekraczającej równowartość 15.000 euro. Jeśli to zrobią, staną się instytucją obowiązaną w rozumieniu ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy, z czym wiąże się szereg dodatkowych obowiązków.
Zarząd zabrania, kasjerka przyjmuje
Ponieważ instytucjami obowiązanymi są ci przedsiębiorcy, którzy przyjmują w gotówce zapłatę za towary o wartości co najmniej 15.000 euro, więc najprostszym sposobem na uniknięcie zostania "instytucją obowiązaną" jest nieprzyjmowanie takich wpłat gotówkowych. Instytucją obowiązaną nie zostaje się też "na zawsze". Przedsiębiorca, który stał się instytucją obowiązaną, może zaprzestać przyjmowania gotówką tak dużych kwot i tym samym utracić status "instytucji obowiązanej". Dla uniknięcia wątpliwości można ten fakt udokumentować, np. w postaci uchwały zarządu o zakazie przyjmowania wpłat gotówkowych o wartości 15.000 euro.
W jednej ze spółek mimo formalnego zakazu wydanego przez zarząd, kasjerka kilka razy przyjęła od klienta płacącego za towar wpłaty przekraczające 15.000 euro. Ustawa o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy do instytucji obowiązanych zalicza przedsiębiorców ze względu na fakt przyjmowania płatności za towar w gotówce o wartości równej lub przekraczającej równowartość 15.000 euro, a nie ze względu na wewnętrzne regulacje zabraniające lub dopuszczające dokonywanie takich transakcji. W związku z przyjęciem tych płatności spółka stała się zatem instytucją obowiązaną, co pociągnęło za sobą konieczność wywiązania się z szeregu obowiązków przewidzianych w ustawie. Jeśli spółka zaprzestanie przyjmowania takich płatności (co warto udokumentować poprzez np. ponowienie przez zarząd zakazu ich przyjmowania), to przestanie również być instytucją obowiązaną i nie będą już na niej ciążyć obowiązki z ustawy.
Uciążliwe obowiązki
Przyjmowanie płatności za towary w gotówce o wartości równej lub przekraczającej równowartość 15.000 euro skutkuje powstaniem obowiązków wynikających z ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy. Należą do nich m.in. obowiązek bieżącej analizy przeprowadzonych transakcji i dokumentowania wyników analizy w formie papierowej lub elektronicznej oraz przechowywania ich przez pięć lat. Trzeba też wprowadzić w formie pisemnej wewnętrzną procedurę w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. Konieczne jest wyznaczenie osoby odpowiedzialnej za wykonanie obowiązków określonych w ustawie (w spółkach kapitałowych osobą odpowiedzialną jest członek zarządu wyznaczony przez zarząd) oraz zapewnienie udziału pracowników, wykonujących obowiązki związane z przeciwdziałaniem praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu w programach szkoleniowych dotyczących tych obowiązków. Wobec klientów należy stosować tzw. środki bezpieczeństwa finansowego - m.in. identyfikację klienta, podejmowanie czynności w celu identyfikacji rzeczywistego beneficjenta transakcji, uzyskiwanie informacji dotyczących celu i zamierzonego przez klienta charakteru stosunków gospodarczych.
Do czasu wydania nowych przepisów wykonawczych do ustawy przedsiębiorcy nie mają obowiązku rejestrowania transakcji przekraczających 15.000 euro oraz przekazywania informacji o nich Generalnemu Inspektorowi. To zwolnienie dotyczy tylko tych podmiotów, które stały się instytucjami obowiązanymi w dniu 22 października 2009 r. (data wejścia w życie zmian w ustawie o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy rozszerzających katalog instytucji obowiązanych).
Podstawa prawna
Ustawa o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz. U. z 2010 r. nr 46, poz. 276 ze zm.)
| ||||||||||||
|
||||||||||||
