Prowadzimy działalność w formie spółki cywilnej. Były wspólnik domaga się wypłaty części z zysków wypracowanych przez spółkę po jego wystąpieniu i rozliczeniu z nim. Powołuje się na okoliczność, że złożone przez niego wypowiedzenie w zwykłej formie pisemnej było nieskuteczne, bowiem wspólnicy posiadali nieruchomości. W księgach figuruje on jako współwłaściciel. Czy ma on rację?
NIE. Możliwość wypowiedzenia udziału w spółce cywilnej jest przewidziana w art. 869 Kodeksu cywilnego. Przy tym regulacja ta nie wskazuje formy, w jakiej wypowiedzenie ma być złożone. Stosownie jednak do treści art. 77 § 2 i 3 Kodeksu cywilnego, niezależnie od tego, czy umowa spółki była zawarta w formie pisemnej, czy innej formie szczególnej, wypowiedzenie powinno być stwierdzone pismem.
Jednakże kontrowersje wywoływało zagadnienie formy oświadczenia o wypowiedzeniu udziału, gdy do majątku wspólnego wspólników spółki cywilnej wchodzi nieruchomość. W orzecznictwie Sądu Najwyższego można było odnaleźć różne stanowiska. Jednakże 10 czerwca 2011 r. Sąd Najwyższy w składzie 7 sędziów podjął uchwałę: Jeżeli majątek wspólników spółki cywilnej obejmuje nieruchomość albo prawo wieczystego użytkowania, wystarczającą podstawą wykreślenia wpisu w księdze wieczystej wspólnika występującego ze spółki jest jego oświadczenie o wypowiedzeniu udziału w spółce, złożone na piśmie z podpisem notarialnie poświadczonym (sygn. akt III CZP 135/10). Z uchwały tej nie można jednak wyciągać wniosku, że wypowiedzenie udziału w spółce cywilnej w zwykłej formie pisemnej jest niewystarczające. W uzasadnieniu bowiem do tej uchwały SN podkreślił, że skuteczne jest wypowiedzenie udziału w spółce cywilnej złożone w formie pisemnej także wówczas, gdy do majątku wspólników należy nieruchomość lub prawo wieczystego użytkowania. Przy tym niezachowanie formy pisemnej z podpisem notarialnie poświadczonym, ze względu na wymogi wynikające z ustawy o księgach wieczystych i hipotece, powoduje niemożność dokonania wpisu w księdze wieczystej. Prowadzi to do powstania niezgodności rzeczywistego stanu prawnego nieruchomości ze stanem prawnym ujawnionym w księdze wieczystej; niezgodność ta może być usunięta w drodze powództwa wniesionego na podstawie art. 10 ustawy o księgach wieczystych i hipotece (Dz. U. z 2001 r. nr 124, poz. 1361 ze zm.).
Powyższe potwierdził w ostatnim czasie m.in. Sąd Najwyższy (patrz ramka) i Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z dnia 7 grudnia 2012 r., sygn. akt III AUa 669/12.
"Także w sytuacji, gdy majątek wspólników spółki cywilnej obejmuje nieruchomość albo prawo użytkowania wieczystego, skuteczne jest wypowiedzenie przez wspólnika udziału złożone w formie pisemnej (…). Jedynie ze względu na treść art. 31 ust. 1 u.k.w.h. celowe jest zachowanie w tej sytuacji formy pisemnej z podpisem notarialnie poświadczonym, gdyż umożliwia to dokonanie w księdze wieczystej wpisu zmiany właściciela lub użytkownika wieczystego". Wyrok SN z dnia 19 października 2012 r., sygn. akt V CSK 485/11 |
|