Skutki skrócenia okresu wypowiedzenia

Jakie skutki finansowe powoduje skrócenie przez pracodawcę okresu wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony?

Konsekwencje zależą od trybu w jakim doszło do skrócenia wypowiedzenia. Okres wypowiedzenia może bowiem zostać skrócony albo w drodze jednostronnej decyzji pracodawcy (lub pracownika) albo za porozumieniem stron. W pierwszym przypadku pracodawca jest zobowiązany do wypłacenia odszkodowania za czas pozostały do końca okresu wypowiedzenia.

Możliwość skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę przez pracodawcę została uregulowana przepisami art. 36¹ K.p. Na podstawie powołanej normy, pracodawca może dokonać skrócenia trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony, najwyżej jednak do jednego miesiąca i tylko wtedy, gdy wyłączną przyczyną wypowiedzenia jest:

• ogłoszenie jego upadłości lub likwidacji,
   
• inna przyczyna niedotycząca pracownika.

Stosownie do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 19 grudnia 1990 r. (sygn. akt I PR 391/90, OSNC 1992/11/206), oświadczenie woli pracodawcy o skróceniu okresu wypowiedzenia w trybie art. 36¹ § 1 K.p. może zostać złożone tylko łącznie z wypowiedzeniem umowy o pracę, a nie w okresie późniejszym. Skrócenie przez pracodawcę okresu wypowiedzenia umowy o pracę skutkuje rozwiązaniem umowy z upływem skróconego okresu.

Odszkodowanie przysługuje niezależnie od okoliczności czy po rozwiązaniu stosunku pracy były pracownik pozostaje bez pracy. Według § 2 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz. U. nr 62, poz. 289 z późn. zm.), dalej rozporządzenia o wynagrodzeniu wysokość odszkodowania oblicza się jak ekwiwalent za urlop wypoczynkowy.

Wyjaśniamy, że w jednym przypadku jest możliwe skrócenie okresu wypowiedzenia przez pracownika. W myśl art. 68³ K.p., jeśli pracownik powołany na stanowisko w wyniku konkursu pozostaje w zatrudnieniu z innym pracodawcą, a obowiązuje go 3-miesięczne wypowiedzenie, jest uprawniony do rozwiązania tego stosunku za jednomiesięcznym wypowiedzeniem. Takie rozwiązanie powoduje skutki jakie przepisy prawa wiążą z wypowiedzeniem umowy przez pracodawcę.

Powyższe regulacje należy odróżnić od przewidzianej w art. 36 § 6 K.p. możliwości ustalenia przez pracownika i pracodawcę wcześniejszego terminu rozwiązania umowy o pracę, po jej wypowiedzeniu przez którąkolwiek ze stron. Wypowiedzenie to jednak powinno być dokonane zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami kodeksowymi z zachowaniem obowiązujących okresów, a strony umawiają się tylko na inny termin ustania stosunku pracy. Wskazany przepis dotyczy nie tylko trzymiesięcznych wypowiedzeń, ale również krótszych i może być zastosowany w trybie porozumienia obu podmiotów stosunku pracy. Należy dodać, że takie porozumienie w kwestii skrócenia okresu wypowiedzenia nie zmienia trybu rozwiązania umowy o pracę.

Zwracamy uwagę! Jeśli nastąpi skrócenie okresu wypowiedzenia, decyzją pracodawcy albo pracownika, jak i w drodze porozumienia stron, pracownik otrzyma wynagrodzenie za okres do momentu rozwiązania umowy o pracę.

Pracownik z 3-letnim stażem zakładowym w dniu 7 stycznia 2014 r. wypowiedział umowę o pracę. Obowiązujący go okres wypowiedzenia upływa dopiero 30 kwietnia br. Pracownik zwrócił się do pracodawcy z wnioskiem o skrócenie okresu wypowiedzenia, tak aby umowa rozwiązała się z dniem 28 lutego br. Pracodawca zgodził się i zawarł z pracownikiem stosowne porozumienie. Pracownik ostatnie wynagrodzenie otrzyma za luty br. Nie przysługuje mu natomiast odszkodowanie.

Urlop wypoczynkowy w razie skrócenia okresu wypowiedzenia

Zastosowanie omawianych instytucji prawnych nie oznacza możliwości nabycia przez pracownika prawa do urlopu wypoczynkowego za okres nieprzepracowany, nawet jeżeli pracownik nabył prawo do odszkodowania. W okresie, za który wypłacono odszkodowanie, stron nie wiąże już stosunek pracy, a należne odszkodowanie nie jest wynagrodzeniem. Tym samym za ten okres pracownik nie nabywa prawa do urlopu wypoczynkowego (por. uchwała SN podjęta w składzie 7 sędziów w dniu 9 lipca 1992 r., sygn. akt I PZP 20/92, OSNC 1993/1-2/2).

Ustalając wymiar kolejnego urlopu pracownika za rok kalendarzowy, w którym ustaje stosunek pracy należy uwzględnić przepisy art. 155¹ § 1 K.p. Na ich podstawie takiemu pracownikowi przysługuje u dotychczasowego pracodawcy urlop w wymiarze proporcjonalnym do okresu przepracowanego u tego pracodawcy w tym roku, chyba że przed ustaniem tego stosunku pracownik wykorzystał urlop w przysługującym mu lub w wyższym wymiarze.

Umowa o pracę rozwiąże się z upływem skróconego przez pracodawcę do 1 miesiąca okresu wypowiedzenia z dniem 28 lutego 2014 r. Za pozostałe dwa miesiące pracownikowi zostanie wypłacone odszkodowanie.

Pracownik jest uprawniony do urlopu wypoczynkowego w wyższym wymiarze i zakładając, że w bieżącym roku z urlopu nie korzystał, w dniu rozwiązania stosunku pracy pracodawca wypłaci ekwiwalent za 5 dni urlopu (2/12 x 26 dni = 4,33 dnia, po zaokrągleniu 5 dni).